In Harskamp wordt de weg voortgezet in de richting van Stroe over de oude Hanteweg. Het kaartbeeld
toont een betrekkelijk uniforme bodemgesteldheid. De Streek bestaat uit een strook dekzand die vanuit de
Gelderse Vallei is doodgelopen tegen de stuwwal van Garderen. De weg loopt over een aanzienlijke afstand
juist op de grens van hoog en laag, wat daar tevens de grens is tussen haarpodzolgronden en veldpodzol-
gronden, podzolgronden dus zonder en met hydromorfe kenmerken. Het gebied aan de noordoostzijde van
de weg is over aanzienlijke afstanden bebost. Op geringe afstand van de weg gaat het terrein over in het
Kootwijkse Zand. Waar nu het stuifzand ligt, hebben op enige plaatsen flinke akkercomplexen gelegen die
in de 13e eeuw zijn verlaten, een periode waarin in het läge deel van de Veluwe een aanzienlijke ontginnings-
activiteit werd ontwikkeld. Een gedeelte van de akkers en bijbehorende nederzettingen is provisorisch opge-
graven. In 1971 zal een grootscheeps onderzoek aanvangen.
De strook aan de zuidwestzijde van de weg bestaat geheel uit veldpodzolgronden. Zij hebben in de Winter
hoge, in de zomer opmerkelijk läge grondwaterstanden, wat minder gunstig is voor de landbouw. In de
dekzandstrook, waar de weg doorloopt, komen veelvuldig plaatsen voor met rode grond (Moerman, 1947).
Zij zijn ontstaan als gevolg van het branden van houtskool in meilers (afb. 12). De rode kleur is niet een
gevolg van hoge temperaturen, maar het resultaat van ijzerhoudende as en teer, die in de grond zijn gezakt
en achteraf de grond rood hebben gekleurd (Favejee, 1950). Lange tijd is houtskool het enige materiaal
geweest waarmee men hoge temperaturen kon bereiken, zodat bijvoorbeeld voor de ijzersmelterijen grote
hoeveelheden nodig waren.
In de omgeving van Stroe verändert het landschap vrij sterk, evenals de bodemgesteldheid. Er verschijnen
akkers met houtwallen, de haar- en veldpodzolgronden maken plaats voor laarpodzol- en enkeerdgronden.
Vanaf het kruispunt met de weg van Barneveld naar Stroe wordt de route vervolgd in de richting van het
Station Voorthuizen, over de wegen die ongeveer evenwijdig lopen met de spoorbaan. Het zijn opvallende
kronkelwegen, die hoofdzakelijk de dekzandruggen volgen. Het zijn dan ook oude wegen, waaraan veel
boerderijen liggen. De laagten tussen de dekzandruggen, waarin veelal zwarte beekeerdgronden voorkomen,
worden meestal volgens de kortste weg overgestokenDe ruggen bestaan alle uit enkeerd-, de wat lager
gelegen delen uit laarpodzolgronden. Vroeger waren de enkeerd- en de laarpodzolgronden de traditionele
akkerbouwgebieden. De veldpodzol- en de zwarte beekeerdgronden waren grasland. Nu ziet men ook op de
hogere gronden steeds meer grasland verschijnen. De veldpodzol-, laarpodzol— en zwarte beekeerdgronden
in de omgeving van Station Voorthuizen zijn op de bodemkaart in associatie aangegeven, omdat de samenstel
lende delen bij de gegeven schaal niet afzonderlijk in kaart konden worden gebracht.
Verder naar Barneveld, komen we door een gebied met overwegend veldpodzolgronden. Merkwaardigerwijs
ontbreken in de directe omgeving van Barneveld de enkeerdgronden, er komen alleen laarpodzolgronden
voor en zwarte beekeerdgronden. Barneveld is dan ook niet zo oud als bijvoorbeeld Stroe, Harskamp en
Kootwijk. Aan de zuidoostzijde van de weg van Barneveld naar Renswoude ligt een groot vlak zwarte beek
eerdgronden met coulissen van elzen längs de sloten, aan de andere zijde liggen voornamelijk laarpodzol-
en veldpodzolgronden op de läge dekzandruggen. Dit is het patroon van een groot deel van de Gelderse
Vallei.
Bij de Glindhorst wordt van de route afgeweken om in het landschap door middel van de hoogteligging, de
samenstellende delen van de associatie veldpodzol-, laarpodzol- en zwarte beekeerdgronden te demonstre-
ren. De situatie is aangegeven in afbeelding 12 van het artikel van Steur (kaartbulletin 24, dec. 1970,
blz. 28).
In de omgeving van Walderveen is het landschap opvallend open. Hier heeft eertijds veen gelegen dat nu
geheel is verdwenen. Even voor Renswoude wordt het landschap weliger. Daar ligt een associatie van
laarpodzol-, zwarte enkeerd- en zwarte beekeerdgronden längs de Lunterse Beek.
24
KB27
