verbindingslijnen genoemd in de kop der kolommen. De eerste kolom behoeft niet in het geheugen van de
Computer opgenomen te worden.
De werkwijze voor de Computer verloopt als volgt: De plotter is aangekomen op een punt x: de koördinaten
staan nog genoteerd in het geheugenveld P. Het punt x 1 wordt gelezen en met zijn koördinaten ingevuld
in de tabel. Het punt x 2 wordt gelezen, ingevuld in de tabel. De waarde d uit de kolom x/(x 2) wordt be-
rekend en ingevuld. De waarde d wordt vergeleken met de stapgrootte. Is d kleiner dan wordt de procedure
herhaald voor punt x 3. De procedure wordt zolang herhaald tot in de kolom x/(x i) een waarde d ver-
schijnt, groter dan de stapgrootte. De plotter krijgt dan de opdracht de lijn van x naar (x i- 1) te trekken.
De tabel wordt nul gesteld, de koördinaten van punt (x i- 1) gaan naar veld P, de koördinaten van het
laatstgelezen punt (x i) worden ingevuld in de tabel op de plaats van x+1 en de procedure wordt herhaald.
Uiteraard wordt na het vergelijken der d-waarden de code "pen op/neer" uitgevraagd van het laatstgelezen
punt, ter controle of het einde van een bepaalde figuur is bereikt.
De maximale waarde van i kan niet zonder meer als parameter aan het programma worden opgegeven,
maar dient vooraf d.m.v. een grondige analyse te worden vastgesteld en is bovendien gebonden aan de ma
ximale voor dit programma beschikbare geheugenruimte in de gebruikte Computer. Wijziging van de maxi
male waarde van i maakt hercompilering van het programma noodzakelijk (compilering: het door de Com
puter omzetten van het voor de mens leesbare programma in voor de Computer leesbare binaire machine-
instructies)
Of de realisatie in het programma moet worden gezocht in de vorm van opneming van de zojuist beschreven
tabel, of in de vorm van een berekeningsformule, die herhaald wordt toegepast, hangt in zekere mate af
van het type Computer dat zal worden gebruikt. Een binaire rekenautomaat zal met een formule vermoede-
lijk sneller werken, een decimaal werkende Computer zal sneller zijn met een tabel. Bij het testen van het
programma biedt de tabel voordelen, door het bewaard blijven van alle berekende d-waarden.
Tot behoud van de tekennauwkeurigheid over het gehele kaartvlak zal het nodig zijn, dat de plotter zo af en
toe de opdracht krijgt zieh in te stellen op vooraf op de kaart vastgelegde punten (b.v. dichtsbijzijnde ruit-
punt). Dit kan, door de Computer de door de tekenpen af te leggen afstanden in een apart geheugenveld te
laten sommeren en bij overschrijding van een (proefondervindelijk vast te stellen) opgegeven waarde boven-
genoemde opdracht te geven. De routines hiervoor kunnen worden ingebouwd tussen de opdrachten 13 en 14
uit figuur 1
Bij het vervaardigen van een kaart op kleinere schaal dan de oorspronkelijke zal de kartograaf bepaalde
terreindetails bewust vervormen, teneinde deze goed te laten uitkomen (b.v. het overdreven breed aange-
van van wegen voor een wegenkaart) en zelfs sommige details vervangen door signatuur.
Ook dit kan in een generalisatieprogramma ingebouwd worden. Het is hiervoor noodzakelijk de invoer extra
'te coderen en de signatuur apart te coderen in een in het programma opgenomen tabel. Voorbeelden: Van
een weg bevat de invoer de koördinaten van het midden van de weg met een code, die b.v. betekent: hoofd-
weg. De Computer zoekt uit de tabel de bij de opgegeven kaartschaal behorende breedte van de voor een
hoofdweg te tekenen dubbele lijn en stelt de plotter opdrachten samen.
Met het bovenstaande hoop ik de stellers van in de aanhef genoemd artikel van dienst te zijn geweest, maar
tevens te hebben aangetoond dat de toepassing van Computers en door Computers bestuurde apparatuur wel-
iswaar grote mogelijkheden biedt, maar de geodeet voor niet te onderschatten Problemen stelt als hij deze
apparatuur wil gaan gebruiken: het ontwikkelen en realiseren van een goed, algemeen bruikbaar, generali
satieprogramma (inclusief signatuur) is een taak, waaraan een team van goed opgeleide en ervaren systeem-
analisten en programmeurs van academisch niveau gedurende een jaar hun handen vol zullen hebben.
In de körnende jaren zal de Nederlandse geodeet onherroepelijk geconfronteerd worden met het doordringen
22
KB 28
