DE COMPUTER MAAKT EEN REGISTER CKoeman
- Het Zwitserse type met een excellente weergave van hoogten en relief, doch overigens een smal
spectrum voor andere terreinbestanddelen.
Conclusie en aanbevelingen
De breedte der topografische spectra in de verschillende kaarten komt deels voort uit het tot nationale
norm verheffen van een legenda afgestemd op 6dn dominerend landschapstype in het betrokken land. Door
internationale samenwerking zou men de goed uitgewerkte deelspectra van de nationale legenda's kunnen
samenbrengen tot een continu topografisch spectrum dat internationale toepassing zou vinden.
Daartoe dient vooraf een aantal topografische no r ml and s ch app en geclassificeerd te worden.
De bij dit alles vereiste internationale samenwerking kan het best gestalte krijgen binnen een in te stellen
ICA-werkgroep
Literatuur
1) Koeman, C. - The principle of communication in cartography. Invited paper, Stresa 1970.
2) Wrenn, C.L. - The English language, London 1962.
Uit: Utrechtse Universitaire Reflexen III—26, febr.1972
De eindfase van een wetenschappelijke publikatie in de vorm van een boek bestaat meestal uit het samen
stellen van een persoonsnamen- en zakenregisterVoor de auteur is dat samenstellen geen aangenaam
werk. Het stelt weinig eisen aan zijn kreativiteit en het boeit hem niet omdat interessante ontwikkelingen
van zijn kompositie niet meer optreden. De auteur beschouwt het samenstellen van een register als een
'klus' die hem veel tijd kost en hem van ander werk afhoudt. Dit geldt in versterkte mate wanneer het een
register van een boek betreft waaraan hij acht jaar heeft gewerkt en dat uitgegroeid is tot 1700, in dubbele
kolommen, dicht bedrukte bladzijden.
Dit moest ondergetekende ervaren toen in 1970 het Vierde en laatste deel van zijn Atlantes Neerlandici van
de pers kwam en de uitgever: Theatrum Orbis Terrarum Ltd.Amsterdam, doodleuk Steide dat het vijfde
deel, dat het register op de voorgaande vier delen zou bevatten, in 1971 van de pers moest komen. Het
boek, getiteld Atlantes Neerlandici is een bibliografie van alle in de Nederlanden tussen 1570 en 1880 ver
sehenen land- en zeeatlassen.
In deze bibliografie zijn 1450 atlassen beschreven en van elke atlas zijn alle kaarten met titel, auteur, for-
maat, enz. nauwkeurig omschreven. Aan het opsporen van de eeuwenoude atlassen in binnen- en buitenland-
se bibliotheken en aan het onderling vergelijken van de verschillende edities is acht jaar gewerkt. De biblio-
grafische beschrijving is door een groot aantal medewerkers, met subsidie van Z.W.O. (Nederlandse Or
ganisatie voor Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek), gedurende de jaren 1962-1970 zonder onderbreking
verricht. Ook wanneer de uitgever meer tijd gelaten zou hebben, was er toch van de Computer gebruik ge-
maakt om het register samen te stellen. In een werk van deze omvang kan een mens zonder mechanische
hulpmiddelen niet meer sorteren, alfabetiseren en rubriceren. Een mens overziet de enorme hoeveelheid
gegevens niet meer en hij zal fouten maken. En er is niets onaangenamer dan een register dat de lezer op
een dwaalspoor brengt.
18
KB 30
