EEN GROOTSCHALIGE BASISKAART
A H. Verroen
Op 25 mei 1973 werd door de Nederlandse Vereniging voor Geodesie in de aula van de technische hogeschool
Delft een studiedag gehouden over een grootschalige basiskaart (GBK) van ons land, zoals in het vorige Kaart-
bulletin al werd aangekondigdVan deze dag zal een volledig verslag verschijnen in Geodesia nr. 9 van Sep
tember a.s. Belangstellenden kunnen kontakt opnemen met de redaktie van dit blad: Pippelingstraat 3, Eind
hoven. Wij willen u hier alleen wijzen op enkele publikaties die naar aanleiding van dit aktuele onderwerp
versehenen.
Allereerst het Interimrapport van de commissi,e grootschalige basiskaart dat aan de
deelnemers van de genoemde studiedag werd uitgereikt. In die commissie hebben zitting: dr.ir.M. J.M.Bo-
gaerts (T.H.Delft), ir.W.A. Ciaessen (Kador), prof.dr.ir. C.Koeman (R.U.Utrecht), ir.S.Rienstra (Meetk.
Dienst R.W.), ir.J.A.C.E.van Roermund (TopDienst)profirGFWitt (T.H.Delft)Voor zitter van de
commissie is ir.G.van Wely (Landbouw hogeschool Wageningen)
De commissie heeft zieh niet verdiept in het vraagstuk van de vorming van een databank. Zij ziet als doel:
het brengen van eenheid in de chaos van kaartindelingen, vormen en schalen, alsmede een kaartinhoud ver
schaffen die voldoende gegevens bevat om als ondergrond te dienen voor aanvullingen door de gebruiker. Zij
ziet een basiskaart als een uniforme raamkaart van het landelijk gebied, in het stelsel van de Rijksdriehoeks-
meting
De inhoud van de kaart zal beperkt kunnen blijven tot: wegbegrenzingen, kanten van wegverhardingen, wat er -
wegen, sloten, onder en bovenkant dijken, bruggen, heggen, opstallen, en aanduidingen van aaneengesloten ho-
ge begroeiing. Zij acht dit minlmum van algemeen belang. Men denkt de kaarten door middel van fotogram-
metrie, zonder verkenning te maken
De schaal zal 1 2000 kunnen zijn, waaruit naar behoefte vergrotingen tot 1 1000 mogelijk zijn. Als formaat
heeft 50x50 cm de voorkeur, begrensd door de kilometerlijnen van het RD-stelsel, waarop ook de bladnumme-
ring gebaseerd kan worden. Over de keuze tussen foto- of lijnenkaart waren de meningen verdeeld, maar
men was het er over eens dat een fotokaart als tussenfase in het proces van een lijnenkaart veel mogelijkhe-
den biedt. Voor de luchtfotografie kiest men de opnameschaal 1 6000 met een camera met brandpuntsafstand
van 30 cm en een fotoformaat van 23x23 cm.
De commissie maakte ook een kostenschatting, uitgaande van de formatie van een speciale dienst voor de
GBK en de gedachte dat de uitvoering in 5 jaren en de vernieuwing per 5 jaar zal plaats vinden. De fotokaart
zal steeds totaal vernieuwd worden en voor de lijnenkaart zal incidenteel gekozen moeten worden tussen ge-
deeltelijke herziening of vernieuwing. Met de grootste reserve komt men dan per km2 op schaal 1 2000 tot
460, - voor een fotokaart van vlak gebied
600, - voor een orthofotokaart van geaccidenteerd gebied
1770, - voor een lijnenkaart
j 1860, - voor een lijnenkaart fen een fotokaart.
Reproduktiekosten zijn hierbij buiten beschouwing gelaten.
De commissie acht het niet nodig dat er een nieuwe rijksdienst komt voor de GBK. Een landelijke organisatie
zal verantwoordelijk moeten zijn voor planning en uitvoering, waarbij nauwe samenwerking nodig is met Or
ganen in de regio en met landelijke werkende diensten. De kadastrale dienst zou in deze organisatie een rol
van betekenis kunnen vervullen.
Tijdens de studiedag in Delft kwamen ook afwijkende standpunten aan bod. In een lezing pleitte ir.H.Aalders
bijvoorbeeld voor een digitaal kaartbestand, waaruit de GBK dan vervaardigd kan wordenDit proces vergt
20
KB 33