gantry type. Het gantry type is kwetsbaarder, omdat bij stoten de noodzakelijk loodrechte stand van de balk
verstoord kan worden.
Eist men een doorlichttafelblad dan zal men dit echter gemakkelijker kunnen realiseren bij het gantry type.
Met dit type is bovendien een grotere nauwkeurigheid haalbaar.
Enige merken:
Mat type Aristo, Ferranti, Calcomp, Hagen, Benson, Bendix, Caiman;
Gantry type Hagen, Benson, Contraves Codimat) en Coradi.
Naast bovengenoemde bekende types bestaat er nog een ander type digitizer.
Bij dit type treft men een voeler, met een flexibele draad verbonden aan de elektronika, boven het tafelblad
aan. Onder het biad bevindt zieh nog een voeler, die automatisch de voeler boven het tafelblad volgt. De be-
weging van de onderste voeler wordt m.b.v. snaren op het meetgedeelte overgebracht. Twee digitizers van
dit type zijn de D-mac en de Gradicon, beide voorzien van een doorzichttafelblad.
Is een kaart eenmaal gedigitaliseerd, dan kan hij daarna op elke gewenste schaal getekend worden.
Gedigitaliseerde informatie kan verwerkt worden door een digitale Computer.
b. Wat is een Computer?
Er wordt wel gezegd, dat een Computer geprogrammeerd kan worden, om elke opgave, die te definieren is,
op te lossen. Het sleutelwoord hierin is definieren, hetgeen betekend, dat de oplossing van een probleem ge-
splitst kan worden in een serie stappen, die als een opeenvolging van computerinstrukties geschreven kan
worden. Computerinstrukties zijn bijvoorbeeld: tel getal A op bij getal B en noem de som hiervan C.
Een verzameling van instrukties en gegevens (bijv. A 2) noemen we een programma. Welke handelingen en
in welke volgorde deze handelingen verricht moeten worden verteilen we de Computer dus m.b.v. het pro
gramma, dat in het geheugen wordt opgeslagen.
Zonder programma weet de Computer absoluut niets.
Waar liggen nu de grote voordelen van de Computer?
Snelheid: een Computer verwerkt informatie met enorme snelheden?
Herhaling: eenzelfde handeling kan talloze malen herhaald worden zonder dat het resultaat onnauwkeuriger
wordt.
Geheugen: een Computer kan een enorme hoeveelheid informatie in zijn geheugen opslaan.
Programma's kunnen in verschillende programmeertalen geschreven worden. Elke programmeertaal heeft
zijn eigen speeifieke toepassingsgebied. Talen waarmee in de kartografie veel gewerkt wordt zijn o.a.
Assembler, Basic, Algol, Fortran.
De optelling: A+B=C zou er in een assemblertaal als volgt uit kunnen zien:
zet getal A in optelregister (TAD A)
tel getal B hierbij op (TAD B)
zet de uitkomst weg in C (DCA C)
Deze zinnen kunnen gecodeerd worden tot körte instrukties - zie, voor een voorbeeld, de toevoegingen tussen
haakjes.
Een assemblertaal wordt ook wel een machinetaal genoemd. De programmeur staat met zijn programma dicht-
bij de Computer (machine) - hij vertelt de Computer, stap voor stap, wat hij moet doen.
In een hogere programmeertaal, bijv. Fortran, kan men voor dezelfde optelling volstaan met het schrijven
van C=A+B. De Fortran programmeertaal heeft een vertaalprogramma (Compiler) die C=A+B uiteenrafelt tot
computerinstrukties.
De grootte van een geheugen wordt aangegeven met het aantal woorden dat in het geheugen kan worden opge-
KB 35
17
