1
Gedeelte van blad 48 Middelburg van de TMK, uitgave 1864.
woordige fotogrammetrische topografische kaart 1 50.000 in stereografische projektie, maar het duurde
nog tot 1962 voor alle oude bladen volledig door fotogrammetrische kaarten waren vervangen.
Enkele kenmerken van de kaart
De TMK bestaat uit 62 kaartbladen, waarvan 54 een beeldformaat van 80 x 50 cm hebben, en 8 zgn. halve
bladen, het formaat 40 x 50 cm. De serie wordt gecompleteerd met een titelblad, een blad met de tekenver-
klaringen en een bladwijzer. Als zesenzestigste blad zou een overzichtskaart van de uitgevoerde secundaire
en tertiaire driehoeksmeting verschijnen. Maar deze kaart is nooit in de serie opgenomen, doch slechts als
illustratie in de Meetkunstige Beschrijving (11) gepubliceerd.
De kaders van de kaart worden gevormd door volle kilometerlijnen van het rechthoekige coördinatensysteem
van de Bonneprojektie. Het net van meridianen en parallellen, getrokken met een interval van 5 minuten,
moest dienen als referentiesysteem. De geografische lengte is aangeduid ten opzichte van de Westertoren
van Amsterdam. Om de geografische lengten van de TMK te herleiden tot Greenwich moet men ze vermeer-
deren met 4°53'01", 978.
Beneden het onderkader van ieder blad bevinden zieh twee schaalstokken, verdeeld in "Ellen" en "Nederland-
sche Mijlen", met welke woorden echter gewoon "meters" en "kilometers" worden bedoeld. Deze misleiden-
de termen zijn ontstaan in 1820 toen men bij de invoering van het metrieke stelsel op de onzalige gedachte is
gekomen om als namen voor de nieuwe metrische maten reeds vanouds bestaande Nederlandse namen van
lengtematen te kiezen. Vanaf 1870 zijn bij herdruk geleidelijk aan de eilen en mijlen vervangen door "meters'
en "kilometers".
Rechts onderaan zijn de jaartallen van terreinverkenningen en gravure vermeld. Deze jaartallen zijn alleen
juist voor exemplaren van de eerste druk. Van alle bladen zijn in de loop van 15 20 jaar een aantal gewij-
zigde herdrukken versehenen, evenwel zonder dat dit op de kaart nader is aangegeven. Hieruit volgt dat het
KB 37
15
