een aantal figuren zoals men ze onder het Indonesisch personeel
van de Topografische Dienst geheel mist, doch ook de ervaring
die wij persoonlijk aan het ITC opdeden met officieren enerzijds
van de Top. Dienst, anderzijds van de Survey of India, toonde
ons duidelijk het verschil in achtergrond en kennis van mensen,
die in beide gevallen geacht werden over een ervaring van enke-
le jaren te beschikken. Indien dit een verschijnsel is, dat ook
op andere gebieden waarneembaar is, en zulks schijnt wel zo
te zijn, dan heeft dit mij althans geleerd iets bescheidener te
denken over het koloniserend vermögen van de Nederlanders
dan ik zulks in een vroegere fase van mijn leven wel heb ge-
daan.
Dit betekent natuurlijk niet dat in de Survey of India het Engel
se element in het geheel niet gemist zou worden. Het betekent
echter wel, dat ik de indruk heb gekregen, dat India bezig is de
lacune die is ontstaan binnen betrekkelijk körte tijd vrij behoor-
lijk op te vullen. Met betrekking tot Pakistan, waar men uiter-
aard eveneens een basis heeft in de voormalige Survey of India,
moet helaas gezegd worden dat menhier de grote moeilijkheden
als gevolg van de deling der vroegere kolonie nog niet te boven
is. Men moet bedenken, dat het hoofdbureau van de Survey of
India al voor de oorlog in Dehra Dun lag en dat dit bij de onaf-
hankelijkheidsverklaring van Pakistan werd afgesneden. Thans
is men bezig met nieuwbouw van het hoofdkwartier van de Sur
vey of Pakistan in Rawalpindi, een plaats die in de winter een
uitstekend klimaat heeft en waar de hitte van de zomer voor zo-
ver noodzakelijk door airconditioning kan worden bestreden
Deze techniek maakt de oude Engelse methode van zomer- en
winterkwartieren voor de diensten gelukkig overbodig. Ik heb
de indruk dat ook t. a. v. de personele bezetting Pakistan er wat
zwakker afgekomen is dan India. Indien ik deze opmerking
maak, dient men zieh wel te blijven realiseren dat de klassieke
terrestrische dienst van Pakistan nog altijd van een zodanige
geaardheid is dat de omliggende islamitische landen met grote
voorliefde personeel voor een langdurige training naar Pakistan
zenden, en graag personeel aantrekken uit dit land. De traditie
met betrekking tot de klassieke methoden uit de Survey of India
heeft dus ook in Pakistan nog grote betekenis. Verder is ook
bij de topografische dienst de deling in Oost- en West-Pakistan
zeer duidelijk voelbaar, vooral ten aanzien van de voorziening
van beide bureaus met leidende figuren.
De derde erfgenaam van de Survey of India vindt men inRangoon.
Met de onafhankelijkheid van Birma is het bureau van de Survey
11
