369
TABEL
1 100 000 bestaat is vnl. gebaseerd op het gevoel dat het verschijnen van deze kaart
als een verrassing is gekomen; er zijn geen commissieverslagen, geen proafbladen, geen
tijdschriftverhandelingen aan vooraf gegaan. Op een zeer passend ogenblik op de
eerste Nederlandse Kartografendag d.d. 25 januari 1958 kondigde de heer J. H.
Bramlage, Directeur van de Topografische Dienst het verschijnen van de eerste vijf
bladen van deze nieuwe kaart aan, vergezeld van de mededeling dat het totale aantal
van 34 bladen in de loop van het jaar 1958 nog zou worden uitgegeven. Wie deze
gang van zaken vergelijkt met het proces dat zieh bv. bij het verschijnen van een
nieuw kaartwerk in Duitsland voltrekt, zal opmerken dat daar de 'incubatietijd' van
een nieuwe kaart wel zeer lang is.
Men neme daartoe kennis van de Duitse literatuur uit de jaren 19501953 voor wat
betreft de nieuwe editie van de klassieke Duitse topografische overzichtskaart (4, 5, 6, 7,
8, 9, 10, 11, 12) en van de literatuur uit de jaren 1956-'57 betreffende de nieuwe Duitse
topografische overzichtskaart 1:200 000 (13, 14, 15, 16, 17). Het verschil in be-
handeling ligt hoofdzakelijk in de verschillende organisatievormen van de Neder-I
landse Topografische Dienst enerzijds en het Duitse karteringswezen anderzijds. In
Nederland ressorteert de Topografische Dienst onder het Ministeria van Oorlog,
in Duitsland zijn het na de oorlog de civiele diensten geweest die aan de opbouw
van Duitslands kartografie hun beste krachten hebben gegeven. Er zijn verschil
lende opvattingen mogelijk over de voör- en nadelen van dergelijke organisatievormen.
De methode: 'zwijgen en handelen' is bepaald wel de meest produetieve. Nederland
heeft zijn topografische kaart 1 100 000 gekregen, voornamelijk door te voldoen aan
vöör 1940:
Belgie
1 40 000
1
100 000
1
200 000
Denemarken
1 40 000
1
100 000
1
160 000
Duitsland
1 50 000
1
100 000
1
200 000
Engeland
1 63 360
1
126 720
1
253 444
Frankrijk
1 80 000
1
200 000
Italie
1 75 000
1
100 000
1
200 000
Nederland
1 50 000
1
200 000
Noorwegen
1
100 000
1
250 000
Oostenrijk
1 75 000
1
200 000
Portugal
1 50 000
1
100 000
1
200 000
Spanje
1 50 000
1
100 000
1
200 000
Zweden
1 50 000
1
100 000
1
200 000
Zwitserland
1 50 000
1
100 000
1
250 000
1955: (1)
Belgie
1
50 000a
1 100 000a
1
200 000
Denemarken
1
40 000
1 100 000
1
200 000b
Duitsland
1
50 000
1 100 000
1
200 000
Engeland
1
63 360
1 126 720
1
253 444
Frankrijk
1
80 000
1 100 000
1
200 000
Italie
1
50 000
1 100 000
1
200 000
Nederland
1
50 000
1
200 000
Noorwegen
1 100 000
1
200 000
Oostenrijk
1
50 000
1
200 000
Portugal
1
50 000
1 100 000
1
400 000c
Spanje
1
50 000
1 100 000
1
200 000
Zweden
1
50 000
1 100 000
1
200 000
Zwitserland
1
50 000
1 100 000
1
200 000
a Nieuwe uitgave 'type R', versehenen in 1955
b Er bestaat ook nog een wege»kaart 1 150 000
c Portugal kent ook nog een bijzondere 'oro-hydrografische kaart' 1 200 000