93
Imhof, E. Generalisierung der Höhenkurven.
Holzel, F. Zur Geländedarstellung in thematischen Karten.
Langer, E. Über die Probleme der Darstellung der dritten Dimension in der Karte - unter Berück-
sichtigung der historischen Entwicklung.
Schiede, H. Praktische Farbenpsychologie in Karten.
Fischer, H.-R. Gedanken zur Schreibung geographischer Namen.
Bosse, H. Graphische Technik und Karte.
Wolkow, N. M. Kartometrie und Geographie.
Mair, K. Wirkungsmöglichkeiten einer kartographischen Gesellschaft (nachgelassenes unvollendetes
Manuscript).
Spezielle und regionale Kartographie
Meine, K. H. Über einige Fragen der deutschen Kartographie.
Heyde, H. Nachwuchsprobleme in der Kartographie WOstdeutschlands und Westberlins.
Horn, W. Die Entwicklung der Maszstäbe in Stielers Handatlas.
Finsterwalder, R. Morphologische oder exakte Schichtlinien. Darstellungsfragen der Karle
l 25 000.
Paschinger, H. Gletscher und glaziale Formenwelt auf modernen Alpenkarten.
Carlberg, B., Die naturnahe Karte in der Schweiz.
Lundqvist, G. Schwedische Kartographie von heute.
Lautensach, H. Die amtlichen spanischen Kartenwerke.
Kosack, H.-P. Kartographische Ergebnisse von Luftkrokierungen in Nordgriechenland. Die mor
phologische Karte.
Pillewizer, W. und N. Richter. Beschreibung und Kartenaufnahme der Krateroase Wau en-
Namus in der zentralen Sahara.
Briesemeister, W. A new four-sheet planning map of Antarctica for the International Geophysical
Year 1907-1958.
Verzeichnis der wissenschaftlichen Veröffentlichungen von Hermann Haack.
C. Koeman
Sakatow, P. S., Lehrbuch der höheren Geodäsie. V.E.B. Verlag Technik, Berlin, 1957. 467 pp..
45.—.
De eerste neiging die men krijgt wanneer een leerboek der hogere geodesie aan een geografisch
tijdschrift ter recensie wordt aangeboden is, om de taak te delegeren aan de redactie van een geo-
detisch tijdschrift. Hier is de neiging niet door de daad gevolgd, want wat zieh hier als een leerboek
der hogere geodesie aankondigt is door zijn indeüng en stofbehandeling zeer zeker ook in de kring
van de geografen te waarderen. Omvang (467 pp.) en inhoud: Geodetische berekeningen, Kaart-
projectie, Zwaartekrachtmetingen, Astronomische plaatsbepaling, Graadmetingen, laten zien dat deze
onderling zo sterk verschillende onderwerpen slechts beknopt behandeld kunnen worden. Wat zieh
aandient als Lehrbuch is niet zozeer een grondige behandeling van elk der onderwerpen (daarvoor
zouden minstens vijf delen van het kaliber van het onderhavige werk nodig zijn) dan wel een goed
leesbaar verhaal over het wezen van de wetenschappen uit de geodesie en hun onderlinge samen
hang. De auteur, Prof. Sakatow, destijds rector van de bijzondere hogeschool voor geodesie, lucht-
kaartering en kartografie te Moskou, heeft bewust deze vorm voor zijn boek gekozen. De Sovjet-
russische vakliteratuur kent nl. reeds het gespecialiseerde Handboek der hogere Geodesie door
Krassowski en Danilow. Dit handboek bevat echter niet de gravimetrie en de astronomische
plaatsbepaling. Nu blijkt uit de inleiding dat men in de Studie aan de bovengenoemde bijzondere
hogeschool te Moskou een speciale richting 'Aerophotogeodesie' kan volgen. Sakatow's werk is
juist voor deze speciaal-studie geschreven. Het moest daarom ook wel de geodesie met de gravi
metrie en de astronomische plaatsbepaling in een werk verenigen, omdat juist de fotogrammetrische
ingenieurs voor de terrestrische meetkundige grondslagen behoefte hebben aan kennis van al deze
onderwerpen. Het is voor ons bijzonder interessant om op deze wijze een inzicht te krijgen in de
opleiding van de sovjetrussische fotogrammetrie-specialisten. Deze wel zeer brede basis valt wel
te verklaren als men beseft dat de enig mogelijke techniek in de kartografische ontsluiting van de
Sovjetunie sedert 1919 deze luchtfotogrammetrie is geweest. Wat wij in deze tijd in zgn. onder-
ontwikkelde landen zien: dat het bedrijven van kartografie, geodesie en luchtfotogrammetrie als
een operatie gezien moet worden, is volledig van toepassing op de situatie in de Sovjetunie. De
Duitse vertaling van Sakatow's werk is als leerboek aan de universiteiten en hogescholen van de
Duitse Democratische Republiek voorgeschreven. Wij vermoeden dat er nog verschillende andere
vertalingen van in omloop zullen zijn, want in de Sovjetrussische invloedssfeer liggen immers nog
vele landen waarvoor het begrip 'Aerocartogeodesie' een reeele betekenis heeft.
Wij kunnen dit boek ook voor geografen zeker aanbevelen: het is modern, goed leesbaar en
het geeft als totaalbeeld een uitstekende indruk van de geodetische achtergrond van de kartogra
fische ontsluiting van de 'nieuwe' gebieden. C. K.