313
Door de landmeetkundige afdeling worden voor de vier hockpunten van een blad
1 100 000 (telkens 1/4 gedeelte dus van het potloodastralon van de Meetkundige
Dienst) de U.T.M. coördinaten verstrekt, waarna door fotografische transformatie de
Mercator-modellen worden ontschrankt naar het U.T.M.-stramien. Nu kan vervaardi-
ging van de navolgende reproduktiemodellen plaats vinden:
een filmdiapositief,5
drie ozalidafdrukken (t.b.v. de interpreteur en de cartograaf
een gids (t.b.v. de hoogtevoorstelling)
De interpretatie.
Door interpreteurs die enkele jaren in Nieuw-Guinea zijn geweest, en in Nederland
voor dit speciale werk verder zijn bekwaamd, worden op de foto's die gegevens aan-
gemerkt, welke in de legenda zijn opgenomen. Doch eerst worden de 'Terrain Studies'
der geallieerden, wetenschappelijke boekwerken en 00k beschikbare reisbeschrijvingen
geraadpleegd, zodat de interpreteur, voordat hij aan de interpretatie van een bepaald
deel van Nieuw-Guinea begint, zoveel mogelijk is georienteerd. Bij de interpretatie wordt
steeds een vrij groot gebied aaneensluitend afgewerkt, waardoor de interpreteur zieh zo
goed mogelijk in het terrein kan inleven. De interpretatiegegevens worden op twee
ozaliddrukken verwerkt en wel op de ene ozalidafdruk alle interpretatiegegevens die in
zwart in de kaart moeten komen, op de andere ozalidafdruk de interpretatiegegevens
welke in kleuren moeten worden gedrukt.
De hoogtevoorstelli ng.
De meetkundige grondslag van het gedeelte der kaartering, waarvoor geen aerotrian-
gulatie wordt toegepast, is landmeetkundig bezien, niet nauwkeurig genoeg om hoogte-
lijnen weer te geven; hoogstens zouden vormlijnen kunnen worden geconstrueerd. Reke-
ning houdende met diverse factoren werd tot „Schaduwing", als de meest verantwoorde
methode besloten. Hierbij wordt ernaar gestreefd het hoogteterrein zo goed mogelijk
naar dq werkelijkheid af te beeiden, waarbij tevens terreintypen, zoals karstgebied worden
weergegeven.
Onder bestudering van de luchtfoto's wordt op de gids de hoogtevoorstelling ge-
schilderd; om een goede reliefwerking te bereiken wordt daarbij een belichting vanuit
noordwestelijke richting aangenomen. Van deze hoogtevoorstelling wordt op film een
rasteropname vervaardigd om de zogenaamde 'half tonen' in druk op de kaart te kunnen
weergeven.
Het vervaardigen van deze hoogtevoorstelling wordt zeer bemoeilijkt door het feit dat
van grote gebieden slechts oblique foto's beschikbaar zijn. Ook moeten de tekenaars goed
op elkander zijn afgestemd om bij bladranden störende verschillen te vermijden.
Het vervaardigen van de astralons.
Met behulp van het filmdiapositief en door raadpleging van het interpretatiemodel,
kan al datgene wat later in een zwarte kleur gedrukt moet worden op een astralon worden
getekend. Op het filmdiapositief was, rekening houdend met eventueel optredende rek
en krimp, het U.T.M.-net ingeprikt. Op een blanco astralon, waarop eveneens het U.T.M.-
net met een coördinatograaf is uitgezet, wordt, na inpassing op het diapositief, dit teken-
5 Ten behoeve van het „zwarte-trek" astralon (lijntekening). Dit astralon zou nu kunnen worden
vervaardigd, hiermede wordt echter gewacht tot de interpreteur alle gegevens, die op de kaart moeten
komen, heeft aangegeven. Zie onder „het vervaardigen van de astralons".
