m
V
416
iä
Fig. 3. Generalisatie van een aeel van Alkmaar (alle figuren 2x vergroot).
a. Ontwerp voor kaart 1 100 000,
b. Idem, zwart opgevulde blokken.
c. Voorstellingswijze Topografische
d. Topografische kaart 1 200 000.
e. Autokaart A.N.W.B. 1 200 000.
gearceerde blokken.
kaart 1 100 000.
by 2.
Generalization of a town (Alkmaar), original scales enlarged
a. and b.: Designs on 1 100 000.
c. Topographie map of the Netherlands 1 100 000.
d. Topographie map of the Netherlands 1 200 000.
e. Automobile map 1 200 000.
Het generaliseren zelf betreft bij stadsbebouwing eigenlijk het bepalen van het aantal
Straten (dus van de grootte van de bouwblokken) en een juiste keuze van de Straten.
Hiervoor moet de kartograaf zieh in de eerste plaats documenteren met plaftegronden
uit reisgidsen e.d. die hem aanwijzingen kunnen geven Over hoofdverbindingen en an
dere belangrijke Straten. De plattegrond geeft zelf ook aanwijzingen: een straat die uit-
loopt op een brug of viaduet is meestal belangrijker dan een die bij een water of spoor-
weg eindigt; de breedte spreekt een woordje mee, maar is lang niet altijd beslissend;
ook in hoeverre een straat lang doorloopt of bij een dwarsstraat eindigt. Zelfs de histo
rische groei zal vaak tot uiting komen door het verschil in patroon tussen de oude stad
en de nieuwe wijken, of zelfs tussen verschillende delen van een oude stad (zoals in
ons land bi) Amsterdam, Zutfen of Culemborg). Een geroutineerde kartograaf ontwik-
kelt door zijn ervaring vanzelf een zeker gevoel voor deze onderscheidingen. Een voor-
beeld uit de praktijk vindt men in fig. 4 en 5, ontleend aan een generalisatie-oefenine
op de Kartografische Studiedagen i960.
Uit de fig. 4a en b zal men ook zien dat heel wat bouwblokken die op een topogra
fische kaart als open bebouwing, maar dan met dicht opeen staande huizen, zijn aan
