W. F. DEN HENGST en C. KOEMAN
ENKELE BESCHOUWINGEN OVER DE V.N. CONFERENTIE
BETREFFENDE DE INTERNATIONALE WERELDKAART
11 MILJOEN, GEHOUDEN TE BONN VAN 3-22 AUGUSTUS 1962
93
Belangrijke jaartallen uit de geschiedenis van de Internationale Wereldkaart
1:1 miljoen (I.W.K.)
1891 Albrecht Penck, hoogleraar in de geografie aan de Universiteit van Wien stelt
voor een internationale wereldkaart op de schaal 1 1 miljoen te produceren.
1892 Op voorstel van C. A. Eckstein, directeur van de Topografische Inrichting te
's-Gravenhage besluit Nederland (als eerste) om bladen van de I.W.K, te pro
duceren van Oost-Indie (het duurde echter tot 1926 voor het eerste blad ver-
scheen)
1894 Italie publiceert als eerste land een kaart 1 1 milj. van Ethiopia en omgeving.
1909 Eerste I.W.K, conferentie te London. Vaststelling van een aantal richtlijnen voor
de uitvoering.
1913 Tweede I.W.K, conferentie te Parijs. Normalisatie van de uitvoering. Volledige
specificaties worden vastgesteld. Verdeling van de taak van de kaartering van
Afrika. Het Centraal Bureau van de I.W.K, wordt ondergebracht bij de Ordnance
Survey in Southampton.
1928 Commissie vergadering van de I.W.K, te London. Kleine wijziging van de
legenda.
1953 De taak van het Centraal Bureau te Southampton wordt overgenomen door het
Kartografisch Bureau van de Verenigde Naties te New York.
1962 Technische conferentie van de Verenigde Naties over de I.W.K, te Bonn.
Het zal aanvankelijk aan de gedelegeerden van de 39 landen die aan deze confe
rentie deelnamen niet geheel duidelijk geweest zijn waarom er drie weken uitgetrokken
waren om over een onderwerp: „De berziening van de specificaties van de I.W.K.
te confereren en tot besluiten te komen. Naarmate de conferentie echter vorderde werd
de noodzakelijkheid om zo'n ruime tijd ter beschikking te stellen beter ingezien. Aldus
werd het nl. gevoeld door de beide leden van de door het Nederlandse Ministerie van
Buitenlandse Zaken afgevaardigde delegatie: de Heer W. F. den Hengst, Directeur van
de Topografische Dienst te Delft en Dr. ir. C. Koeman, docent in de Kartografie
aan de Rijkuniversiteit te Utrecht en aan de Technische Hogeschool te Delft.
In vergelijking tot de in 1909, 1913 en 1928 gehouden conferenties over de I.W.K,
was deze bijeenkomst van een geheel ander karakter. Immersin de sedert 1928 ver-
streken 34 jaar heeft zieh het wezen van de kartografie en de plaats die deze in het
maatschappelijke leven inneemt grondig gewijzigd. Bij vroegere conferenties over de
I.W.K, speelden enkele landen een dominerende rol in de wereldkartografie, met name
de koloniale mogendheden en enkele andere Europese staten, terwijl de basiskaarten
waaruit de bladen van de I.W.K, samengesteld moesten worden grotendeels door mili-
taire organisaties geleverd werden. De behoefte aan de bladen van de I.W.K., anders
dan voor wetenschappelijke doeleinden, werd in die tijd nog nauwelijks gevoeld.
Thans wordt de wereldkartografie voornamelijk gedragen door de acute behoefte
aan basiskaarten voor inventarisatie van de natuurlijke hulpbronnen en voor planning
van velerlei aard, welke behoeften ingegeven worden door de positie van de buiten-
Europese ontwikkelingslanden. Bovendien is het potentieel waaruit de vervaardiger van
