232
met moderne hulpmiddelen een modern uiterlijk heeft willen geven, zonder zieh al te zeer om
een juiste inhoud te bekümmeren.
Zeer merkwaardig daarom is, dat het betrekkelijk nieuwe district Brokopondo met begrenzing
en naam is opgenomen op de kaart van Suriname, blz. 95; of de Amerikanen iets zullen begrijpen
van de daar geplaatste naam 'Toekomstig Res,'?
Gaan we nog even terug naar het begin van de atlas, vöor de kaarten van de poolgebieden, dan
vindt de gebruiker na de kaarten van de gehele aarde een serie kaartjes: The top of the World,
Lands bordering the Indian Ocean, Lands bordering the Pacific, Lands bordering the Atlantic, alle
'physical' gekleurd en didactisch goed, maar met een relieftekening, welke nergens naar lijkt.
Hierop volgen enige thematische kaarten, alle in Eckert's 'equal area projection' achtereenvol-
gens de volgende onderwerpen behandelende: Climates of the World after Koppen, Natural
Vegetation Regions of the World, Agriculture Regions of the World, Population Distribution,
Languages of the World, Major Religions of the World.
Het spreekt van zelf, dat aan de Verenigde Staten en Canada het leeuwenaandeel van de kaarten
is gewijd; behalve enkele overzichtskaarten en thematische kaarten heeft elke Staat of provincie
zijn eigen administratieve kaart, blz. 123-180. Tot zover de kaarten.
Dan volgt 'World Index and Gazetteer of Cities', blz. 181-460, hier en daar verlucht met foto's
en plattegronden van delen van enkele grote Steden, welke niet siecht zijn getekend; alleen de
golflijntjes voor de zee en de grote rivieren doen wat ouderwets aan, of beter gezegd wat kranten-
kartografisch.
Nu volgen 'Tables of Social and Economic Data of the World', blz. 461-471. Bladzijde 472
geeft een 'Glossary of geographica! Terms', terwijl het slot gevormd wordt door een 'Illustrated
Geography and Gazetteer of the World', blz. 473-500, tekst over de landen in drie kolommen
verdeeld over de bladzijde met bijbehorende plaatjes. Nederland, blz. 486/7 moet het doen zonder
plaatjes, zonder klompen, zonder pofbroeken (alleen in een ander deel van de atlas, op blz. 356,
is een afbeelding geplaatst van een mooi gelegen molen voor het opmalen van water) maar met
twintig regels tekst, waaruit: „The rivers which flow across the country from the higher continent
beyond, are at their mouths frequently below the level of the sea, into which they have to be
lifted by canals and locks across the dams or dikes. A large part of the land has been reclaimed
from the sea and little by little it has become a fertile country."
Voor in de atlas ligt opgevouwen een losse kaart: 'Hammond's International Map of the World
on Mercator's Projection', voornamelijk staatkundig, zonder spoorwegen, de hele trek in zwart met
in de hoeken van het blad zeer kleine overzichtskaartjes van het westelijk en het oostelijk half-
rond, benevens kaartjes van de halfronden met de grootste massa land, resp. water.
J. SCHOKKENKAMP
Gerhard Mercator's Wereldkaart (1569), in de vorm van een atlas in het Maritiem
Museum 'Prins Hendrik' te Rotterdam
Gereproduceerd op de schaal van de originele kaart en uitgegeven door het Maritiem Museum
'Prins Hendrik' en de redactie van Imago Mundi, met een inleiding door B. van 't Hoff.
Voorwoord door C. Nooteboom.
Supplement no. 2 bij Imago Mundi. Rotterdam/'s-Gravenhage 1961. Te verkrijgen bij het Mari
tiem Museum 'Prins Hendrik', Rotterdam. Fl. 90.
Tekst 69 pp., Schema en 17 collotype platen.
Tot op heden is het bestaan bekend van slechts drie oorspronkelijke exemplaren van een van de
meest beroemde wereldkaarten, de wereldkaart van Mercator van 1569. Een daarvan
is in het Maritiem Museum 'Prins Hendrik' te Rotterdam, in de vorm van een atlas, waar-
voor (door Mercator zelf?) drie copieen van de originele kaart gebruikt moeten zijn. Hoe dit
unieke kartografische document in 1932 door de toenmalige directeur van het Museum, Mr. J. W.
van Nouhuys, voor 3.000,werd gekocht, is een alleraardigst verhaal. Het vormt de zeer
interessante en nuttige inleiding tot de faesimile reproduetie geschreven door Mr. B. van 't Hoff,
welke hier besproken wordt.
Naar onze mening vormt de uitgave van deze Studie en van de reproduetie een van de hoogte-
punten van de Mercator-herdenking in 1962 en verbreidt deze de internationale betekenis van de
viering over de gehele wereld. De faesimile reproduetie, op de schaal van het origineel, is vol-
maakt uitgevoerd en vormt een prachtige vervanging of verbetering van de zeldzame, oudere fae
simile reproduetie van de thans verloren zijnde copie van Breslau. Het werd ook tijd dat er een
nieuwe reproduetie op wäre grootte zou komen, want de faesimile uitgave uit het einde der vorige
eeuw is reeds lange tijd antiquarisch. We moeten het kaartbeeld van Mercator herhaaldelijk raad-
