262
Door middel van een fraaie collectie dia's werden ons verschillende oefeningen van
leerlingen-tekenaars in diverse stadia van opleiding getoond.
Na de voordracht werden door het aandachtig luisterende publiek vele vragen gesteld,
bijvoorbeeld of er reeds een universitaire opleiding voor kartografie in West-Duitsland
bestaat (antwoord: neen) en of de titel kartograaf of kartografisch tekenaar wettelijk
beschermd is (antwoordalleen 'Ingenieur für Landkartentechnik' is een beschermde
titel, die aan de 'Staatliche Ingenieurschule für Bauwesen Berlin' of aan de 'Staatsbau
schule München' verkregen kan worden). In Duitsland is men dus wat de opleiding
betreft verder dan bij ons. Een „gedegen" opleiding in de kartografie hadden de Duit-
sers al voor de Tweede Wereldoorlog (1935); de eerste Spören hiervan zijn reeds in
1839 te vinden (Heinrich Berghaus' Geographische Kunstschule).
Gedurende de lunchpauze schonk Dr. Lang (van het eiland Juist) aan de Karto
grafische Sectie een historische kaart van Oostfriesland. Bovendien werd de nieuwste
Engelse fotozetmachine, de 'Photonymograph', gedemonstreerd. De voordelen van deze
zetmachine zijn m.i. de grotere snelheid ten opzichte van andere op de markt aanwezige
apparaten terwijl de benodigde ruimte kleiner is. Als nadelen gelden de hoge kosten van
de onderdelen en het feit, dat het resultaat pas gezien wordt als de film ontwikkeld is.
Voor kartografische instituten, die een groot aantal verschillende kaarten moeten pro-
duceren, is het een nuttig apparaat.
Na de lunch werd naar de kade gewandeld waar het m.s. 'Stad Rotterdam' ons door
de havens van Rotterdam zou voeren. Van een bezoek aan de Metrowerken (Station
Leuvehaven) moest wegens de siechte weersomstandigheden helaas worden afgezien.
Een kaartje van de Dienst van Gemeentewerken van Rotterdam, Afdeling Karto
grafie, en het via luidsprekers gegeven commentaar hebben ons wegwijs gemaakt, eerst
längs de rechteroever van de Nieuwe Waterweg tot voorbij Viaardingen en dan terug
längs de linkeroever. Het zieht was matig, maar niettemin was de stemming onder de
passagiers uitstekend.
Terug aan wal namen wij plaats in twee bussen, die ons met grote snelheid naar onze
laatste bestemming voor die dag brachten, de Heinekens' Brouwerij Nederland N.V..
Een uur lang hebben wij genoten van de gastvrijheid (mede in de consumptieve sfeer)
van deze fameuze brouwerij en ons verdiept in het verband tussen bier en kartografie.
Deze bijeenkomst gold als toepasselijke sluiting van een bijzonder goed geslaagde
eerste lustrumviering, waaraan, ondanks het siechte weer, toch 120 leden deel namen.
Hiervoor kan hulde gebracht worden aan ons bestuur en de Organisatoren van deze dag.
VERSLAG VAN DE KARTOGRAFENDAG
De kartografische tekenaar kan in Duitsland uit twee richtingen kiezen: hij kan geodetisch teke-
naar of geografisch tekenaar worden. (De eerste houdt zieh bezig met het tekenen van topografische
kaarten e.d., de andere met kleinschalige kaarten, o.a. atlaskaarten). De opleiding voor geodetisch
tekenaar neemt 3 jaar in beslag; die voor geografisch tekenaar 3Vi jaar.
De leidinggevende kartograaf is bedoeld voor de groep kleinschalige kaarten. Topografische
kaarten hebben blijkbaar geen redacteur nodig: in Duitsland houdt de geodeet toezicht op de
uitvoering van het tekenwerk. De kartograaf ('Ingenieur für Landkartentechnik') wordt op een
school opgeleid, niet in een bedrijf. De opleiding duurt 3 jaar en is meer theoretisch dan die
voor kartografisch tekenaar, die in hoofdzaak moet leren om zuiver te tekenen. De aan-
staande redacteur krijgt theorielessen in kaarttekenen, kaartkennis, kaartprojectieleer enz.. De taak
van de kartografische redacteur bestaat uit het vervaardigen van de ontwerpen (blauwgids), die
door de kartografisch tekenaar moeten worden overgetekend of gegraveerd.
