378
ook, en de omvang van de groep der bevolking, welke er zijn bestaan moet vinden.
Tevens tussen de aantallen woningen van diverse soort en de aantallen gezinnen naar
grootte en draagkracht. Er moet harmonie zijn tussen de culturele behoeften van de
bevolking en de daarvoor benodigde gebouwen. Er moet overeenstemming zijn tussen
de loop en afmetingen der wegen en de omvang en richting van het verkeer.
Voor al deze en meerdere zaken is Studie nodig van b.v. de statistische cijfers, welke
soms nog speciaal voor het doel bewerkt moeten worden. Voorts is het verzamelen en
verwerken van allerlei gegevens, de verkenning van de omgeving, het inwinnen van
informatie omtrent technische eisen, het onderzoek naar eigendomsverhoudingen etc.,
nodig. Tal van vragen komen op en geven richting aan de sociaal-economische en demo
grafische survey.
Steeds zal de onderzoeker hierbij voor ogen moeten houden al die statistieken, resul-
taten van enquetes en tellingen, in een of andere vorm zodanig te verwerken dat deze
begrijpelijk worden voor de gebruiker, in casu de ontwerper. Natuurlijk zal de onder
zoeker de richtlijnen op verschillende terreinen moeten baseren op de bestaande ge
gevens, meestal daterend uit het verleden. Bovendien echter zal hij Studie moeten maken
van de ontwikkelingsmogelijkheden van de stad of Streek aan welker toekomst hij mede
zijn krachten geeft. Het is nu eenmaal een groot gevaar bij het lanceren van prognoses
zieh te veel te binden aan tot nu toe geldende tendenzen. De mens is nl. in Staat door
zijn scheppende geest de maatschappelijke ontwikkeling te be'invloeden. De surveyor
zal er altijd van doordrongen moeten zijn, dat zijn Studie niet een inzicht om het
inzicht ten doel heeft, maar dat zijn uitkomsten richtlijnen moeten leveren voor het
handelen en als rede basis voor de stedebouwkundige planning dienen. Hij moet, zoals
de sociologische term luidt, een fysiek milieu scheppen, dat geschikt is voor alle activi-
teiten van het leven, zowel in de vorm van inspanning als van ontspanning en voor alle
lagen van de bevolking, ongeacht geaardheid of leeftijd.
De talrijke problemen, die aan een Studiebureau worden voorgelegd zijn van zeer uit-
eenlopende aard vaak zonder logische samenhang. Voor ons onderwerp is het van weinig
belang of een afdoend antwoord op die problemen gegeven wordt. De stedebouw
kundige research is nu eenmaal geen machine, waar men aan de ene zijde een vraagstuk
insteekt en er liefst binnen enkele dagen of weken het antwoord aan de andere
zijde kant en klaar uit krijgt. Sommige vragen zijn eenvoudig en geven door verwerking
op een kartografische ondergrond vaak meteen een inzicht of overzicht. Maar het kan
ook zo zijn, dat een bepaalde methode van benaderen niet het verwachte resultaat op-
levert en dan moet men op een andere wijze opnieuw beginnen.
Door de beknoptheid, die een geschreven tekst met zieh brengt, zal ik veel van Uw
voorstellingsvermogen moeten vergen. Het grote aantal onderwerpen, dat op boven-
genoemd sociaal-economisch Studiebureau aan de orde komt, kan men verdelen aan de
hand van vier voornaamste stedebouwkundige dementen: wonen, werken, recreatie en
verkeer, met daarnaast de voorzieningen in de stad t.o.v. vele andere behoeften. Gra-
fieken komen daarbij weinig voor. Deze toch worden meestal niet op kartografische
ondergrondten getekend, maar hebben een eigen leven. Het zijn vooral kartogrammen,
spreidingskaarten, stippenkaarten, overzichtskaarten, indelingen van gebieden en ter
reinen en soms ook routekaarten, die we bij een stedebouwkundig Studiebureau tegen-
komen.
Om te beginnen wil ik wijzen op de gewone 1 10 000 kaart van Amsterdam, waar-
van op de afbeeldingen lA en lB twee gedeelten zijn weergegeven. Deze kaart is voor
de Survey een grote steun en in ongekleurde uitgave wellicht ook de meest ge-
bruikte kaart geweest.
G. J. ZUIDHOEK
