110
J. SCHOKKENKAMP
van de opmetingsdienst vertrouw. Echter, het eindproduct dient ook aan hoge karto-
grafische eisen te voldoen; en dat doet het helaas voor een deel niet. Het heeft geen zin
te dezer plaatse kaart voor kaart, blad voor blad te bespreken; ik zal me beperken tot
enkele op de verschillende bladen steeds voorkomende gebreken.
Wat de meetkundige grondslag betreff is vermeld, dat als ellipso'ide voor de bereke-
ning van het driehoeksnet die van Clarke 1866 is gebruikt. De hoogte van de driehoeks-
punten is in zwart, die van terreinhoogten in bruin aangegeven. Van de referentie-
vlakken voor de hoogte op de verschillende eilanden is op de kaarten niets vermeld.
De hoekpunten van elk kaartblad zijn in geografische coördinaten gegeven; parallellen
en meridianen ontbreken, evenals de naam van de gebruikte kaartprojectie. Wel is elk(e)
kaart/kaartblad van een vierkantennet voorzien met zijden van 1 km met in de rand
de coördinatenwaarden. De kaarten van Aruba, Curagao en Bonaire hebben in de rand
indicaties van een tweede vierkantennet door middel van kleine dwarsstreepjes, waarvan
die, welke het dichtst bij de hoekpunten van de kaart gelegen zijn, van coördinatenwaar
den zijn voorzien. Over deze netten is op de kaarten niets medegedeeld. Voor velen zou
het aangenaam zijn geweest, ik denk hierbij in het bijzonder aan de bewerkers van de
kaarten van deze eilanden in de atlassen en op de wandkaarten, indien de snijpunten van
parallellen en meridianen om de 5' waren aangeduid, zoals op de Nederlandse topo-
grafische kaarten.
De zeer uitvoerige legenda komt vaak niet overeen met de inhoud van de kaart. De
steilrand, waarop ik beneden nog terugkom, komt nergens in de legenda voor. Ook
klopt niet altijd het symbool in de legenda met dat voor het object op de kaart, en is
het dikwijls in de legenda zwaarder getekend. Op Klein Curagao is het symbool voor
de vuurtoren rood, in de legenda's zwart. Ook verschilt de volgorde in de ene legenda
met die op andere kaarten en wat erger is, de legenda is niet steeds aangepast aan de
inhoud van de kaart. Op blad 5 van de kaart van Curacao heeft Willemstad grotendeels
een rode arcering, schuin van linksboven naar rechtsbeneden, ook op de kaart Cura^ao-
Willemstad; volgens de legenda betekent dit 'open bebouwing' in het engels 'native
settlement'; dekken deze beide uitdrukkingen elkaar? Het centrum van Willemstad en
ook dat van Oranjestad, dit laatste op blad 1 van Aruba, heeft een puntraster, volgens
de legenda: 'bebouwing', 'built up area'; maar hoe Staat het dan met Julianadorp en
andere dergelijke wijken?
De fabrieksterreinen worden in de legenda's door een rode arcering van rechtsboven
naar linksbeneden aangegeven. Op blad 5 van de kaart van Curagao is het uitgestrekte
terrein van de Shell Curacao N.V. uiteraard niet geheel gearceerd, maar van een smalle
bies längs de grens ervan voorzien; de arcering van deze bies is echter die van de open
bebouwing. Op Bonaire blad 1 in de plantage Slagbaai Staat een symbool, hoogst waar-
schijnlijk voor watertank of put, dat in de legenda ontbreekt. Ook komt het voor, dat
het symbool voor vloeistoftanks, dat in de legenda een cirkeltje is met zwarte arcering
opgevuld, op de kaart een met blauw opgevuld cirkeltje is. Vermelding verdient, dat de
geprojecteerde nieuwe brug over de St. Annabaai met zijn toegangswegen op de kaart
zijn ingetekend.
Het terrein is voorgesteld door middel van hoogtelijnen om de 10 m. Wij hopen,
dat er in de toekomst een schaduwdoezeling aan wordt toegevoegd. Op sommige bladen
konden de isohypsen wel wat dunner, terwijl op de kaart van Curacao die lijnen daar-
entegen te fijn zijn getrokken en bovendien de hoogtecijfers en de namen nauwelijks
leesbaar zijn. Trouwens al het lijnwerk en de namen zijn op de bladen van dit eiland
veel magerder dan op de kaarten van de andere eilanden; als gevolg van de fotografische
verkleining van de 1 10 000 kaart? Men kan echter niet ongestraft vergroten noch
verkleinen aangezien de oorspronkelijke verhouding van letter en tussenruimte, van