319
BESPREKINGEN
Topographische Übersichtskarte 1 200 000. Unter Mitwirkung der Landesvermessungs
ämter der Länder der Bundesrepubliek Deutschland bearbeitet und herausgegeben vom
Institut für Angewandte Geodäsie, Frankfurt a.M.
Het Frankfurter instituut is vele lezers van dit tijdschrift bekend door zijn Nachrichten aus dem
Karten- und Vermessungswesen, welke Nachrichten in vijf reeksen verschijnen.
Minder bekend is, dat aan hetzelfde instituut met zijn filiaal Berlijn is opgedragen de officiele
kaarten van Duitsland op de schalen van 1 200 000 tot 1 1 000 000 te vervaardigen en uit te
geven. Alleen voor Beieren is tussen de Bondsregering en de regering van de Freistaat
Bayern een bijzondere overeenkomst gesloten nl. dat de twaalf Beierse bladen van de 1 200 000
kaart wel in het genoemde instituut worden vervaardigd, maar door het Bayerische Landesvermes
sungsamt in München worden uitgegeven, wat op de bladen dan ook is te lezen. De bladen zijn
echter bij beide instellingen verkrijgbaar. Het Frankfurter Instituut verzorgt bovendien en brengt
in de handel de luchtvaartkaarten uitgegeven door de Bundesanstalt für Flugsicherung, welke ook
in Frankfurt a.M. is gevestigd.
Voor het afbeelden in het platte vlak is voor de kaart 1 200 000 gebruik gemaakt van de con-
forme transversale cylinderprojectie volgens Gauss (1777-1855) Krüger (1857-1923), tegen-
woordig ook wel genoemd de Universele Transversale Mercator-projectie (U.T.M.) en wel voor de
meridiaanstroken 3, 4 en 5 met de hoofdmeridianen 9°, 12° resp. 15° ten oosten van Greenwich.
De bladspiegel van de kaartbladen is 65 x 60 cm. De kaartspiegel wordt begrensd door parallel- en
meridiaanstukken, zodat hij een trapeziumvorm heeft en de afmetingen van de plaats op de ellipso'ide
afhangen. Op elk blad links 'beneden zijn in een figuur de 'Sollmaße', de juiste maten, dus zonder
rek of krimp van het papier, aangegeven.
Elk blad draagt linksboven in prachtig romeins de titel: Topographische Übersichtskarte 1 200 000;
rechtsboven het kenteken van de kaart CC (tweehonderd), gevolgd door het bladnummer van het
in de zuidwestelijke hoek gelegen blad van de Topographische Karte 1 25 000. Bovendien is er aan
toegevoegd de naam van de grootste of belangrijkste plaats op het blad. Deze gegevens, CC staan
ook in de rechter benedenhoek van elk blad.
Van de in de titel genoemde kaart liggen voor mij de volgende bladen;
CC 1526 Fehmarn 1963 (laagland);
CC 5502 Köln 1964 (heuvelland);
CC 6334 Bayreuth 1963 (middelgebergte);
CC 8742 Bad Reichenhall 1964 (hooggebergte),
van de eerste twee bladen de z.g. Normal-, Schummerungs- en orohydrographische Ausgabe; van
de beide andere alleen de beide laatste. De Schummerungsuitgave verschilt in zoverre van de Normal-
uitgave, dat op de eerste een doezeling is aangebracht om het terrein beter te doen spreken en boven
dien is de ruimte tussen de beide lijnen van de voornaamste wegen met een oranjetint opgevuld. De
orohydrographische (gelukkig heeft men het vroeger en nog wel gebruikte woord morfologische door
dit woord vervangen) uitgave geeft het terrein met behulp van hoogtelijnen en hydrografie weer,
versterkt door een schaduwdoezeling.
De hoogtelijnen om de 12,5, 25, 50 en 200 m in oranje, de eerste twee gebroken, de beide laatste
getrokken; de 200 m lijnen iets dikker dan de andere. Rotspartijen zijn door een bijzondere tekening
afgebeeld in bruin-oranje; de hoogten in meters boven Normal-Null zwart, het getal in de hoogte
lijnen dezelfde kleur als deze.
De hydrografie is in blauw gedrukt, de beken, rivieren, kanalen en meren; de zee in een groenig
blauw met dieptelijnen van -6,25, -12,50, -25 en -50 m welke, met het Schrift eveneens in blauw, er
gunstig in afsteken.
De bewoning, zowel de Steden als de dorpen en afzonderlijke woningen, is in donkerbruin gedrukt
evenals de begrenzingen van wegen en Straten.
Bos, heide, boom- en wijngaarden zijn groen gekleurd.
De grenzen (Staats-, Landes-, Regierungsbezirks- und Kreis-) zijn in dezelfde kleur afgedrukt als
de wegen, maar zwaarder.
Voor de overige topografische Symbolen heeft men zwart of bruin gekozen. Een groot deel van
de zeer uitvoerige legenda is rechts van de kaartspiegel afgedrukt; ook onder de eigenlijke kaart
hebben verschillende gegevens, de kaart betreffende, een plaats gevonden.
Voor het schrift heeft men zwart gebruikt, behalve voor het water. waarvan de benaming in blauw
is gedrukt.
De kaartbladen zijn een Iust voor de ogen; niet het minst de orohvdrografische uitgave. Het
