Kartografie-Besprekingen
283
Daar de atlas bestemd is voor algemeen gebruik bevatten de natuurkundige kaarten bovendien
een groot aantal namen. Door het fijne en toch duidelijke lettertype is dit nergens hinderlijk.
De resterende staatkundig-administratieve kaarten omvatten gebieden buiten Europa, behalve
kaart 18, waarop de Sovjetunie in haar geheel is opgenomen. De opzet van deze kaarten is reeds
besproken in mijn recensie van de eerste drie afleveringen. Hierover kan ik dus kort zijn. Ik heb
er toen reeds op gewezen, dat tot de voornaamste kenmerken van deze kaarten behoren de mooie
reliefschaduw en de fijne beschrifting. Beide komen prachtig uit tegen de zachtgele ondergrond
vooral op deze kaarten van de buiten-Europese gebieden.
Ik noem bv. de kaarten 33 en 34, Zuidwest-Azie, 46 Australie en vooral 53, het westen van de
U.S.A. en het zuidwesten van Canada. Hierop komen duidelijk uit een gedeelte van de Canadese
woudgordel en van de prairies, de beide bergreeksen (Rotsgebergte en Kustsysteem) met hun
bebossing en het boomloze Grote Bekken. Daarbij komen nog zeer gedetailleerde rivierstelsels,
een vrij dicht net van verkeerswegen en een groot aantal plaatsnamen. Dit alles zonder dat aan
de duidelijkheid en leesbaarheid te kort wordt gedaan.
Volgens de toelichting wordt voor de schrijfwijze der namen in landen met een ander dan latijns
schrift 'ein allgemein gebräuchliches Umschriftsystem' gebruikt. Bij de schrijfwijze der Chinese
namen geeft dit nog enige moeilijkheden. Niemand zal bv. in GUANGZHOV het algemeen ge-
bruikelijke Canton herkennen.
Alle kaarten bevatten naast de topografische een schat van andere gegevens. Op Madagascar
zijn 53 vliegvelden vermeld! Deze beide afleveringen bewijzen dat de Duitse kartografie nog steeds
mee in het voorste gelid Staat.
W. DIJKSTRA
The University Atlas, onder redactie van Harold fullard en Prof. h. c. darby. Uitgave van
George Philip Son Limited, Londen, 12e druk, 1967.
Deze moderne atlas met een zeer aantrekkelijke omslag is in eerste instantie samengesteld voor
Studenten in de geografie in Engeland en het Gemenebest. De atlas is sinds 1937 een belangrijke
uitgave in de rij van Europese atlassen en beleeft nu de 12e druk.
Bij het eerste doorbladeren van de atlas vallen op: de goede kleuren, die in deze druk geheel
vernieuwd zijn; de uitstekende leesbaarheid van de meeste kaarten, zelfs in de donkerste partijen
van het hooggebergte; het rüstige kaartbeeld van de grootschalige kaarten en de weinige maar
didactisch goede thematische kaarten, die voor het merendeel betrekking hebben op het klimaat.
Het formaat, 23 x 29 cm, is zeer handzaam. De inhoud van de atlas is als volgt samengesteld
Na de inhoudsopgave volgt een lijst van de voornaamste plaatsen, die nieuwe namen of een
nieuwe spelling hebben gekregen. De lijst is samengesteld naar de officiele regels en gegevens van
de Permanent Committee on Geographical Names en de United States Board on Geographical
Names. Het verdient zonder meer aanbeveling om ook dergelijke lijsten op te nemen in Neder-
landse schoolatlassen.
Vervolgens treffen we 208 klimaatgrafieken aan (temperatuur, luchtdruk, neerslag) van Groot-
Brittannie en de verschillende werelddelen, behalve Antartica. Het aantal van deze overigens
voortreffelijke grafieken is o.i. gezien tegen de rest van de thematische gegevens en kaarten te
groot. Samen met de klimaatkaarten van de wereld en de klimaatkaarten bij de werelddelen
(voor ieder werelddeel 5 stuks nl. jaarlijkse neerslag, januari en juli isothermen en neerslagkaartjes
van november tot april en van mei tot Oktober) vormen deze klimaatkaarten een onevenredige
hoeveelheid t.o.v. andere thematische kaarten, die voor elk werelddeel alleen maar de bevolkings-
dichtheid, de staatkundige toestand en de vegetatie geven. De klimaatkaart van Groot-Brittannie
valt op door zijn goede opzet, didactische waarde en estetische weergave. Het United Kingdom
zelf wordt in 8 fysische kaarten weergegeven, schaal 1 1 miljoen. Deze kaarten hebben een zeer
duidelijke weergave van het relief. De hoogtelijnen zijn gekozen op 300, 600, 1200, 1800, 2400 en
3000 feet en zijn evenals de hydrografie in blauw gedrukt. Dit laatste geeft op sommige plaatsen
echter verwarring met de rivieren. De hoogtezones in de conventionele kleuren van groen-geel-
lichtbruin naar donkerbruin en een bergschaduwing, waarbij alleen de schaduwkanten geschu-
merd zijn, dragen bij tot deze goede relieftekening. De rüstige beschrifting en de dünne, maar
toch duidelijke lijnen voor grenzen, spoorwegen en wegen maken deze kaarten van Groot-
K.N.A.G. Geografisch Tijdschrift II 1968) Nr. 3
