Duitsers noemen het Profilschraffen'), biedt nu de mogelijkheid hoogtelijnen te
construeren. Men verbindt dan namelijk de uiteinden van lijnen van dezelfde
soort en krijgt zo op zeer eenvoudige wijze een hoogtelijnenbeeld van het terrein,
afgebeeld op het luchtfotobeeldpaar.
De nauwkeurigheid van het orthofotobeeld en de 'dropped-lines' hangt sterk af
van de geoefendheid van de fotogrammeter en ook van de snelheid van de 'scan'-
beweging van diafragma en meetmerk. Proefnemingen met verschillende terrein-
typen, snelheden en waarnemers hebben uitgewezen, dat een orthofotobeeld de
situatie kan weergeven met een middelbare fout van 0,2 mm op de orthofoto-
schaal en de hoogte (uit de 'dropped-lines') met een middelbare fout van 0,4 o/00
van de vlieghoogte van het vliegtuig tijdens de vervaardiging van de luchtopnamen.
Dit resultaat is voor vele gebruikers zeer zeker aanvaardbaar, zeker als ze hun
kaart op zo'n snelle wijze kunnen verkrijgen.
Aan orthofoto's kleven natuurlijk ook nadelen. Huizen, of liever, gebouwen in het
algemeen, zullen niet goed worden overgebracht. Het is namelijk niet mogelijk voor
de waarnemer het meetmerk op hetzelfde ogenblik, als het tegen een gebouw op-
loopt, op maaiveldhoogte en op de bovenkant van de gevel te zetten. De waarnemer
zal het meetmerk, dat continu doorloopt, op maaiveldhoogte houden. De huizen
zullen dus op de orthofoto s blijven 'omvallen'. Voor de kaartering van zeer sterk
bebouwd terrein kan men daarom beter geen orthofotokaart kiezen.
Uit het bovenstaande zal duidelijk zijn dat de fotogrammetrische technieken
(ontschranking voor vlak gebied en orthofotografie voor geaccidenteerd terrein)
schitterende mogelijkheden bieden de gebruikers op snelle wijze fotokaarten,
eventueel voorzien van hoogtelijnen, voor te schotelen. Zelfs in ons land, waar toch
al zeer veel kaartmateriaal beschikbaar is, bestaat een grote vraag naar fotokaar
ten, vooral van de zijde van cultuurtechnici, stedebouwkundigen, bosbouwkun-
digen, bodemkundigen, e.d. Het grote voordeel van een fotokaart ligt in het feit,
dat deze een beeld van het terrein levert, dat bijzonder up-to-date is, mits natuurlijk
van recente luchtopnamen gebruik gemaakt is.
Een zeer belangrijke eis, die men daarbij echter aan een fotokaart moet stellen,
is een zo goed mogelijke beeldkwaliteit. Is deze zeer goed dan zal menige bodem-
kundige, civielingenieur of cultuurtechnicus een fotokaart beslist verkiezen boven
een lijnenkaart. De fotokaart biedt immers behalve topografische informatie een
schat van gegevens betreffende de bodemgesteldheid en -begroeiing, die in een
klassieke kaart niet, of in hoge mate gegeneraliseerd, aangegeven worden. De foto
kaart geeft aan de gebruiker in feite een combinatie van mogelijkheden: foto-
interpretatie en gebruik als kaart.
Van grote betekenis is de reproduktie van fotokaarten. Om de fotokaart aan
zoveel mogelijk gebruikers tegen een zo laag mogelijke prijs ter beschikking te
kunnen stellen zijn de cultuurtechnici in ons land op het idee gekomen het foto-
kaartbeeld vast te leggen op halftoonfilm als diapositief. Dit maakt het mogelijk
op eenvoudige wijze, nl. door middel van halftoonlichtdruk op speciaal papier,
de fotokaart goedkoop te reproduceren. Is het diapositief op malte halftoonfilm
vastgelegd dan kan men zelfs aanvullingen (b.v. uit terreinverkenningen of-metin-
476
Orthofoto-fotokaart
REPRODUKTIE VAN FOTOKAARTEN
K.N.A.G. Geografisch Tijdschrift II (1968)
