De 'Atlas de Paris et de la Region parisienne'
Een nieuwe ontwikkeling in de thematische kartografie
Met de verschijning van de Atlas de Paris et de la Region parisienne 1 is de thema
tische kartografie verrijkt met weliswaar niet de eerste, doch wel een der belang-
rijkste publicaties op het gebied van de kartografie der stedelijke gebieden. Zoals
gezegd: het is niet de eerste atlas in zijn soort; in zekere zin vormt de Atlas zur
Geschichte des Kantons Zürich van ed. imhof en p. kläui (Zürich 1951) reeds een
voorloper, zij het dat hierin de stad Zürich met enkele andere Steden wordt be-
handeld binnen het kader van het gehele kanton. In 1936 verscheen nog n. creutz-
burg, Atlas der Freien Stadt Danzig. Een andere atlas, die wat aanpak en uitvoering
betreft op een niveau Staat met het thans versehenen werk, is de Atlas von Berlin
(Band IX van de Deutsche Planungsatlas, Hamburg 1962). Aangekondigd is
voorts een Atlas of London (vermoedelijk eind 1968 of begin 1969), waarvan te
verwachten valt, dat deze in principe een soortgelijk werk zal worden als de thans
versehenen atlas van Parijs. In 1964 verscheen in Tokio een kaartwerk onder de
titel Regional and City planning for Tokyo.
Hiermede is in beginsel de kartografische inventarisering en doorlichting van de
gehele menselijke levensruimte in gang gezet. Op nationaal niveau bestaan reeds
talrijke nationale atlassen en daarmee gelijk te stellen kaartwerken; zelfs op supra-
nationaal niveau bezitten we een enkele (de Atlas der sozial-ökonomischen Regi
onen Europas van neundörfer). Steeds talrijker worden de regionale atlassen,
waarvan er vooral in de Sovjet-Unie, West-Duitsland, Oostenrijk en tot op zekere
hoogte ook in de Verenigde Staten reeds vrij veel zijn versehenen. Het ligt volkomen
in de lijn der verwachtingen dat in toenemende mate de grote stedelijke agglome-
raties - met hun gecompliceerde struetuur en hun enorme demografische, sociale,
verkeers- en bestuurlijke problemen - ertoe zullen overgaan deze strueturen en
Problemen vast te leggen in reeksen van thematische kaarten. Met Berlijn, Tokio,
Parijs en Londen als pioniers is het in hoge mate gewenst, indien binnen afzienbare
tijd ook dergelijke kaartwerken voor de nog veel grotere stedelijke agglomeraties
als New York, Chicago en vele andere zullen verschijnen. Niet minder belangrijk
zouden t.z.t. de kaartwerken zijn, die stedelijke gebieden als de Amsterdamse agglo-
meratie en die van Rotterdam, München, Milaan, Rome enz. tot onderwerp zou
den hebben. Daarmede zou een arsenaal van hopelijk ook onderling vergelijkbaar
kartografisch materiaal ontstaan, dat zowel voor wetenschappelijke doeleinden als
voor de economische, sociale en bestuurlijke besluitvorming van de grootste be-
tekenis zou zijn, vooral wanneer de exaetheid en betrouwbaarheid van het statis
tische basismateriaal zou kunnen worden gepaard aan een trefzekere en verhel-
derende weergave, waardoor de ruimtelijke feiten in hun onderlinge samenhang
ook verduidelijkt worden voor diegenen, op wie de verantwoordelijkheid rust voor
het nemen van soms vergaande beslissingen, doch van wie geen bedrevenheid in
het 'lezen' en interpreteren van moeilijk toegankelijke thematische kaarten mag
worden verwacht.
A. H. SIJMONS
drs. a. h. sijmons, Oud-hoofdredacteur van de Winkler Prins-atlas, thans Hoofd der kaarten-
verzamelingen van de Universiteitsbibliotheek, Amsterdam.
K.N.A.G. Geografisch Tijdschrift II (1968)
