ad a. Voor een Nederlander is een cartogram met als kader Nederland onderver-
deeld door provinciegrenzen, goed bruikbaar. De provincies met hun karak-
teristieke vormen, bekend als gekleurde vlakken op de wandkaart van de lagere
school, zijn herkenbaar en globaal weet men wat daar tekoopis. Een cartogram
handelend over migraties, beroepsstructuur of het politieke bestel kan men dus
tegen die achtergrond een plaats geven. Een dergelijke weergave van delen van
Argentinie of Siberie is voor diezelfde gemiddelde Nederlander niet zinvol
als daaraan geen specifieke informaties voorafgaan.
ad b. Een cartogram van Lancashire met 135 leeftijdspyramides voor de verschil-
lende daarbinnen onderscheiden territoriale eenheden schiet zijn doel voorbij
In dit 'sparrebos' kan geen lezer visueel zijn weg meer vinden. Het individuele
diagram is daarvoor veel te gecompliceerd. Een bijkomend bezwaar is, dat
hier de grenzen van de telgebieden niet zijn aangegeven. De oplossing voor een
dergelijk geval is, de mate van veroudering in een factor te vatten (aandeel van
de meer dan 65 jarigen, minder dan 15 jarigen of van de 15-16 jarigen ten op-
zichte van de totale bevolking) en de uitkomsten bijv. door arceringen per deel-
gebied weer te geven. De hier gemaakte fout komt m.i. veel voor.
Behalve in het genoemde boek van monkhouse and wilkinson heb ik voor-
beelden aangetroffen in de serie van ruim 50 cartogrammen van The Netherlands
Het gebruik van cartogrammen bij het regionale onderzoek
449
LANCASHIRE
Leef tijdspyramides 1931
12 e 4 o 4 Tü
Percentage
Fig. 1. Cartogram van Lancashire met leeftijdspyramiden (gedeeltelijk).
K.N.A.G. Geografisch Tijdschrift II (1968)
