dementen die nodig en voldoende zijn voor de analyse van iedere informatie.
Wij vinden ze terug in de analyse van de voorstellingsmiddelen, hierna te behan-
delen.
De middelen van de grafische voorstelling
Over welke variabelen beschikt het grafische tekensysteem? Het oog is het inter-
mediair voor een groot aantal soorten waarnemingen. Niet alle soorten hebben
betrekking op het systeem dat we thans bestuderen. Bijvoorbeeld, de tussenkomst
van de echte beweging (welke immers door het gezicht kan worden waargenomen)
zou ons doen overgaan van het grafisch systeem (niet gebonden aan de tijd) naar
de film, wiens wetten echter zeer verschillend zijn. We zullen hier dus slechts dat-
gene beschouwen, wat op een wit blad papier van middelmatig formaat bij gewone
verlichting kan voorgesteld worden, door de beschikbare grafische middelen.
Binnen deze grenzen constateert men dat het grafisch systeem over de volgende
acht variabelen beschikt: een zichtbaar 'iets', dat een verschijnsel aanduidt, kan
van plaats veranderen binnen de twee dimensies van het platte vlak. Bovendien
kan dit 'iets' varieren in grootte, tint, structuur, kleur, orientering en vorm.
In het platte vlak kan dit 'iets' voorgesteld worden als een punt (positie zonder
oppervlakte), een lijn (lineaire positie zonder oppervlakte) of zöne (oppervlakte).
A. De variabelen in het platte vlak
Men gebruikt het woord INPLANTING voor het gebruik van de drie hoofd-
vormen punt, lijn, zöne, die een zichtbaar 'iets' kunnen krijgen binnen de dimensies
van het platte vlak. Bijv.een Frans departement kan door een punt voorgesteld
worden in een diagram; het is dan een puntvormige inplanting. Door een lijn
De grafische taal en de kartografie
189
SCHEMA I
bereik van de komponenten
aantal komponenten
mimiek
beeiden
spreektaal
beweging
schritt
film
(rnovie)
grafische voorstelling
semiologie -
tekensystemen
werkingsniveau
van de komponenten
een informatie omschrijfbare in-
houdvan een denkheeld (letterlijk)
komponenten van de informatie
Variante begrippen van de informatie
Het overbrengen (communiceren) van een
gedachte, een informatie, kan geschieden
d.m.v.
associatief dissociatief volgorde bepalend kwantitatief
K.N.A.G. Geografisch Tüdschrift III (1969)\Nr. 2