I Catalogi van karteringsdiensten
Deze brengen ons direkt aan de bron van de kartografie. De producent zelf kan
uiteraard de beste informatie geven over wat hij gemaakt heeft. Vrijwel alle topo-
grafische diensten geven catalogi uit. Het enige probleem is er voor te zorgen dat
men de nieuwste uitgave bezit. Deze kan besteld worden bij de topografische
diensten, waarvan men de adressen kan vinden in: World Cartography, tijdschrift
uitgegeven door het kartografische bureau van de Economic and Social Council
van de United Nations, New York. Hiervan is Vol. VIII belangrijk voor de over-
zichten van de stand van de wereldkartering.
De adressen van officiele karteringsdiensten staan ook vermeld in het Geographi
sches Taschenbuch1966-1969. Naast de vele nationale, kennen we ook de inter
nationale instellingen waaraan een karteringstaak is toebedeeld, bijv.De Inter
national Civil Aviation Organization (I.C.A.O.) en het International Hydrographie
Bureau. Dit bureau geeft een serie zeekaarten uit: de International Bathymetric
Chart of the Oceans, schaal i 10 miln. Hoewel de naam anders doet vermoeden,
worden de bladen van de Internationale Wereldkaart 1 I miln. niet door een
internationale organisatie uitgegeven. Aan de staten - landen is de taak toebedeeld
die bladen te vervaardigen die binnen hun territorium liggen. De voorschriften
voor de uitvoering van deze kaarten zijn vastgesteld op de 'United Nations
Technical Conference' te Bonn, in 1962. Het Cartographic Bureau van de United
Nations organiseert de samenwerking tussen de landen en publiceert de over-
zichten van de stand van de kartering, in het jaarlijks verschijnende International
Map of the World 11 000 000.
Naast de bladen die volgens de officiele voorschriften zijn samengesteld worden
er door militaire karteringsdiensten kaartseries uitgegeven op de schaal 1 1 miln.,
die de gehele wereld bedekken. Bijv. door de Army Map Service (A.M.S.) van de
Verenigde Staten en door de Geographical Section General Staff (G.S.G.S.) van
Groot Brittannie. Deze grote militaire karteringsdiensten vervaardigen naast de
geheime militaire topografische kaarten ook overzichtskaarten op de schalen
1 1 miln. etc. welke voor iedereen verkrijgbaar zijn. Men vindt ze, met blad-
wijzers, opgenomen in de zgn. Exchange Catalogue van de A.M.S. (Deze dienst
heet tegenwoordig TOPOCOM (U.S. Army Topographie Cowmand).
Uit de complexe toestand in de verschillende uitgaven van de Internationale
Wereldkaart 1 1 miln. wordt men het beste wijs wanneer men raadpleegtE. Mey-
nen, International bibliography of the Map of the World, (I.M.W.), Bonn, 1962.
De tweede internationale wereldkaart, op de schaal 1 2,5 miln., is geheel homo-
geen van samenstelling. Zijn vervaardiging wordt niet door de Verenigde Naties
begeleid, maar door de Staats-karteringsdiensten van de Sovjet-Unie, Polen,
Oost-Duitsland, Tsjechoslowakije en Hongarije.
Voor die landen welke vroeger tot het koloniale rijk van Groot-Brittannie be-
hoorden kan men in de meeste gevallen de topografische kaarten betrekken van het
Britse Directorate of Overseas Surveys (D.O.S.). Deze dienst geeft een omvangrijke
catalogus met bladwijzers uit, waarop regelmatig aanvullingen verschijnen. Voor
sommige delen van het vroegere koloniale rijk van Frankrijk worden nog topo
grafische kaarten vervaardigd door het Institut Geographique National (I.G.N.)
te Parijs.
Op het gebied van de maritieme kartografie hebben de grote staten de grootste
karteringstaak. Er wordt ook hier veel dubbel werk gedaan. Zo vervaardigen
zowel Engeland, de Verenigde Staten, als de Sovjet-Unie zeekaarten van alle
K.N.A.G. Geografisch Tijdschrift V (1971) Nr. 2 181