de onderlinge betrekkingen en wederzijdse bei'nvloeding van de verschijnselen in dat
gebied te bestuderen. Er wordt voortdurend de nadruk op gelegd16 dat de regionale
atlassen van onmiddellijk nut moeten zijn voor de plaatselijke bevolking en dienstbaar
aan de planekonomie en de kulturele opbouw. Dat vereist o.a. een aanschouwelijke
kartografische opmaak en presentatie, een goedkope uitvoering dus een vrij klein
formaat. De prijzen varieren van 1 tot 5 roebel.
Zoals ook in flg. 5 valt af te lezen treedt er na 1968 een stagnatie op in de
produktie van de regionale referentie-atlassen. Dat hangt waarschijnlijk samen met de
politieke veranderingen. Na het afzetten van Chroesjtsjov wordt het territoriale
principe van de ekonomische administratie weer verlaten; rond 1966 zijn alle
sovnarchozen weer ontbonden. Tegelijkertijd wordt er geen geld meer ter beschikking
gesteld voor de produktie van nieuwe regionale referentie-atlassen, waardo'or de uitgave
hiervan geleidelijk tot stilstand komt. De toestand in de USSR toont hier dus een
ander beeld dan in Frankrijk, waar na het afstemmen van de uit de planekonomie
voortgekomen regionale planning het uitgifte-programma van de regionale atlassen
gewoon doorgang vindt.
SCHOO LKARTOGRAFIE
Naast deze wetenschappelijke regionale atlassen worden er ook regionale atlassen
uitgegeven voor Scholen en heemkundigen. Deze atlassen bevatten geen kaarten
waarvoor speciaal onderzoek is verricht; ze worden gekenmerkt door een minder rijke
thematische behandeling (administratieve eenheden, natuur, ekonomie en toeristische
Objekten), een minder gedetailleerde inhoud van de kaarten en ook minder kaarten (20
- 80). De uitgegeven regionale schoolatlassen zijn in fig. 5 met de letter 'S' aangegeven.
Tabel 1De jaarlijkse schoolatlasproduktie van het GUGK in miljoenen exemplaren*
Bron voor de cijfers zijn de verschilfende jaargangen van Kartografitsjeskaja Letopis
Vooral in de periode 1950-1955 lag de nadruk op de samenstelling van nieuwe
schoolatlassen.: de Geografitsjeskij Atlas SSSR (Geografische Atlas van de USSR),
Geografitsjeskij Atlas Zaroebesjnych Strany (Geografische Atlas van Vreemde Landen)
en de Geografitsjeskij Atlas dlja Oetsjitelej Srednej Sjkoly (Geografische Atlas voor de
Leraren der Middelbare Scholen). Voor een uitvoerige bespreking hiervan wordt
verwezen naar het artikel van Dijkstra.2
Deze schoolatlassen voor het algemene aardrijkskunde-onderwijs worden door het
GUGK samengesteld en in enorme oplagen gereproduceerd. Hetzelfde geldt voor de
wandkaarten. Alleen in 1967 werden er bijv. 20miljoen schoolatlassen gedrukt; alleen
in 1938 3 miljoen wandkaarten. Men is in de USSR sterk geneigd tot het noemen van
topcijfers die niet altijd een indikatie vormen voor de gemiddelde produktie; daarom
zij hier verwezen naar tabel 1. De produktie van wandkaarten schommelt op het
ogenblik om de 2 miljoen exemplaren per jaar. In 1971 vorm de het kartografisch
-^6 K.N.A.G. Geograßsch Tijdschriß VI (1972) Nr. 4
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
Geografische atlassen
Geschiedenis atlassen
12,1
2,4
17,9
4,1
8,2
6,5
11,0
8,6
13,8
8,3
6,3
8,9
10,7
12,2
Totale schoolatlasproduk
tie
14,5
22,0
14,7
19,6
22,1
15,2
22,9
