75
Deel II
C. E. LeGear, Maps of Early America (vanaf 1500);
-W. W. Ristow, Captain John Smith's Map of Vir
ginia (1612);
W. W. Ristow, Augustine Herrman's Map of Vir
ginia and Maryland (1673);
L. Martin en W. W. Ristow, John Mitchell's Map
of the British and French Dominions in North
America (1755);
P. G. Sifton, The Walker-Washington Map (1770);
A. G. Burton en R. W. Stephenson, John Ballendine's
Eighteenth-Century Map of Virginia (ca 1775);
N. R. Burr, The Federal City Depicted, 1612-1801;
F. R. Goff, The Federal City in 1793;
-W. W. Ristow, From an Actual Survey, Early Maps
of Pennsylvania and Virginia (begin 19de eeuw);
W. W. Ristow, John Melish and His Map of the
United States (1816-1823);
C. E. LeGear, The Hotchkiss Collection of Con-
federate Maps (hoofdzakelijk Virginia, 1861-1865);
L. Martin en W. W. Ristow, South American His-
torical Maps (voornamelijk tussen 1750-1800);
L. Martin en W. W. Ristow, John Disturnell's Map
of the United Mexican States (1847).
Met deze uitgave is een aantal artikelen die van blijvende
betekenis bleken te zijn, binnen het bereik gebracht van
een groter publiek. A la Carte is te verkrijgen voor 5,-
bij de Superintendent of Documents, Government
Printing Office. Washington, D.C. 20402.
MARIJKE DONKERSLOOT-DE VRIJ
Schöne alte Karten. 24 ausgewählte Reproduktionen.
V. E. B. Hermann Haack, Geographische Anstalt,
Gotha/Leipzig 1970. 41 x 30,5 cm. Prijs M 28,50.
Reprodukties van oude kaarten worden tegenwoordig
in toenemende aantallen op de markt gebracht, hetzij
als losse bladen, hetzij gebonden tot een atlas. Men zal
opgemerkt hebben dat bij eenzelfde omvang van ver-
schillende uitgaven de prijzen soms Sterke verschillen
vertonen. In de hier besproken map met 24 kaarten,
waarvan 16 in kleur, wordt goede kwaliteit voor weinig
geld geleverd, maar de reprodukties zijn op ca 2/3 van
de oorspronkelijke grootte vervaardigd (formaat van
de kaarten 29 X 40 cm). De läge prijs houdt verband
met de oorspronkelijke publikatie van dezelfde repro
dukties in de Hermann Haack kalenders uit de jaren
1968 en 1969. Hoewel aan de samenstelling van de map
geen ordenend beginsel ten grondslag ligt, is het assorti-
ment in zijn gevarieerdheid naar tijd en regio toch
interessant. In een typografisch fraai uitgevoerd tekst-
bandje van 24 bladzijden worden de kaarten door
Dr. Werner Horn van kommentaar voorzien. Er werd
een zeer goede reproduktietechniek toegepast, waardoor
de lijn-elementen rastervrij zijn gebleven. Daardoor
kan het kleinste kaartschrift nog goed gelezen worden.
C. K.
National Maritime Museum, Greenwich, Catalogue of the
Library. Volume three, Atlases and Cartography. H. M.
Stationery Office, London 1971. 14,-.
Het National Maritime Museum te Greenwich bevat
een van 's werelds grootste verzamelingen oude kaarten,
atlassen en globes. Deze vormt weer een onderdeel van
de bibliotheek die zeer rijk is aan oude boeken over de
stuurmanskunst, over reizen en scheepvaart, scheeps-
bouw enz. Deze grote bibliotheek heeft uiteraard een
catalogus in de vorm van fiches die ter plaatse geraad-
pleegd kan worden. Het Maritime Museum heeft nu de
enorme taak ondernomen deze catalogus in boekvorm
uit te geven. Echter met een belangrijke uitbreiding,
want niet alleen de titels maar ook de complete biblio-
grafische beschrijvingen van de boeken en atlassen
worden opgenomen. Dat betekent voor de atlassen
dat hun inhoud, kaartsgewijze, wordt vermeld. Daarmee
wordt een grote dienst bewezen aan de historische
kartograaf die de samenstelling van atlassen of de her-
komst van losse kaarten wenst vast te stellen. Met deze
grote onderneming wordt niet alleen het rijke bezit
van het museum beter ontsloten, maar wordt ook een
grote steun verleend aan andere bibliotheken in Engeland
en overal eiders in de wereld om hun bezit te identificeren
en te catalogiseren. De hier besproken catalogus bestaat
uit twee banden. Band 66n bestaat uit de bibliografische
beschrijving van 541 land- en zeeatlassen en enkele
losse zeekaarten met daaraan toegevoegd 220 facsimile-
werken en studieboeken op het gebied van de historische
kartografie. Band twee bestaat uitsluitend uit een
persoons- en plaatsnamenindex. De inhoud is onder-
verdeeld in de hoofdstukken Ptolemy, Italian-, Dutch-
and Flemish-, French-, British- en German-, Russian-,
Spanish- and American Atlases, met als sluitstuk Modern
Atlases. De sectie Engelse atlassen bevat 175 exemplaren;
de Nederlandse atlassen omvatten 146 nummers. Deze
getallen tonen weer eens de omvang van de Nederlandse
atlassenproductie in de 16de en 17de eeuw aan. Indruk-
wekkend is ook de collectie van 31 edities van de Geo-
graphia van Ptolemeus, waaronder vrijwel alle incuna-
belen.
Voor de samenstelling van zo'n uitvoerige catalogus is
naast een grote deskundigheid een enorm doorzettings-
vermogen vereist. Met hulp van de bibliotheekstaf van
het Museum heeft de bibliothecaris, Mr. M. Sanderson
in betrekkelijk körte tijd dit geweidige project voltooid.
Het is een zeer nauwkeurig en betrouwbaar naslagwerk
geworden dat er in niet geringe mate toe zal bijdragen
de reeds zo grote faam van het museum te vergroten.
De uitvoering van het boek is royaal en aangenaam
voor de gebruiker.
C. K.
Böhme, R., K.-H. Meine und A. Hanle, Chorographische
Kartographie. Sammlung Wichmann, Neue Folge,
Schriftenreihe, Heft 14. Herbert Wichmann Verlag,
Karlsruhe 1971. 24,5 X 17 cm, 45 pp., kaartbijlagen.
Prijs DM 9.50.
In de brochurereeks Sammlung Wichmann, welke
overwegend is gewijd aan landmeetkundige en kadastrale
onderwerpen, verscheen na Band 10 Die amtliche topo
graphischen Kartenwerke der Bundesrepublik Deutschland
(1969) weer een aflevering over een zuiver kartografisch
onderwerp. Deze aflevering, die tevens werd gepubliceerd
als themanummer van het tijdschrift Allgemeine Ver
messungsnachrichten (1971, Heft 1), bevat een drietal
studies over zgn. chorografische kaarten. In het voor-
woord worden deze aangeduid als kleinschalige kaarten,
die die integrale Wirklichkeit der Landschaft charak
teristisch vereinfacht, begrifflich klar und innerhalb
vorgegebener Fehlergrenzen geometrisch richtig wieder
geben". Het gaat hierbij dus om kaarten op kleine schaal
(1 1 miljoen en kleiner) met een algemeen topografisch-
geografische inhoud, waartoe naast de bekende wereld-
kaartseries 1 1 miljoen en 1 2,5 miljoen ook atlas-
kaarten (met algemene inhoud) behoren. Laatstgenoemde
K.N.A.G. Geografisch Tijdschrift VII (1973) Nr. I