KARTOGRAFIE
ENKELE TOEPASSINGEN VAN DE AUTOMATISERING IN DE
KARTOGRAFIE IN NEDERLAND EN IN HET BUITENLAND.
door
L. VAN ZUYLEN*
De automatisering in de kartografie vindt meer
en meer ingang in Nederland en in het buiten-
land en in het bestek van deze samenvatting kan
dan ook niet worden gestreefd naar volledigheid.
Er zal een aantal toepassingen worden genoemd,
waarbij een rangschikking zal worden gevolgd
naar de volgende kaartschalen
grootschalig tot 110.000
middelschalig 110.000 tot 1:250.000
kleinschalig 1:250.000 en kleiner
Ter inleiding eerst een samenvatting van de
mogelijkheden om kaartelementen vast te leggen
in digitale vorm. Digitaliseren is in feite het
"vertalen" van kaartelementen zoals punten,
lijnen, vlakken en namen in coördinatenreeksen,
voorzien van een code welke de betekenis van
deze reeksen aangeeft. Deze digitale invoer
("input") kan dan in een Computer worden
bewerkt en daardoor geschikt worden gemaakt
voor verwerking door een automatische teken-
machine.
Men kan de kaartelementen verkrijgen uit een
DIGITALISEREN v
fotogrammetrisch instrument, waaraan een "di-
gitizer" is gekoppeld. Zo'n "digitizer" vertaalt
de analoge bewegingen van het meetmerk in
coördinaten-reeksen, die de te kaarteren de
menten voorstellen.
Een bestaande kaart kan men d.m.v. een tafel-
digitizer in digitale vorm vastleggen door een
taster of "cursor" längs de kaartelementen te
voeren, waarbij dan de posities van die "cursor"
längs electronische weg op papier, of magneet-
band kunnen worden neergeslagen.
Tenslotte kan men ook direkt in het terrein de
landmeetkundige waarnemingen zodanig vast
leggen door gebruik te maken van electro-opti-
sche aparatuur (bijv. de Reg-Elta) met toe-
passing van de voerstraal methode of bij de
klassieke methode van de detailmeting door
gebruik van de "mark sensing" techniek,
noteren op computerkaarten met bijvoorbeeld
grafietpotlood, wat direct leesbaar is voor de
Computer.
Samenvattend zien we dus
217
GRAFISCHE UITWERKING
Computer
Tekenautomaat
Tafeldigitizer
Fotogrammetrisch
instrument Digitizer
Terrestrische meting:
electro-optische methode
klassieke methode
Samenvatting van een voordracht, gehouden op de Karto-
grafendagen 1973 van de Kartografische Sectie op 29 en
30 november 1973 bij het I.T.C. te Enschede.
Hoofd van de Opnemingsdienst te Delft en lector bii het
I.T.L. te Enschede.
K.N.A.G. Geograßsch Tijdschrift VIII (1974) Nr. 3
