opnemer maakt daarbij slechts een terrein-
schets met puntnummers. Het klassieke veld-
werk is dan overbodig. De opgemeten gegevens
worden opgeslagen in een "databank", waarin
ook correcties mogelijk zijn. De kaartschalen
liggen tussen 1:500 en 1:1000. Als teken-
automaat gebruikt men een Xynetics en overwo
gen wordt een Calcomp 7000 aan te schaffen
(zie figuur 2).
De gecompliceerde codering van de kaart-
elementen is thans geheel doorgesproken met
de vele gemeentelijke instanties en de blauw-
druk van het systeem is gereed. Bestaande
kaarten wil men in Rotterdam gaan digitaliseren
met een "digitizer" waarvan de "cursor" (het
aftastapparaat) met de hand vrij in alle
richtingen kan worden bewogen.
Een voorbeeld daarvan is de Ferranti Freescan
(zie flg. 3.), welke ook door de gemeente
Amsterdam is aangeschaft voor het vastleggen
van bouwblokken in digitale vorm. Door deze
gemeente is hiertoe een uitgebreide proefneming
gedaan in samenwerking met het Faboratorium
voor Geodesie van de T. H. te Delft en
K.L.M. Aerocarto N.V.
In het hieronder aangegeven diagram is deze
proefneming samengevat:
Het digitaliseren van bestaande kaarten deed
men bij deze proefneming met de Contraves
tekenautomaat, voorzien van een loep.
Naast deze tekenmachine, die men bij het
Faboratorium voor Geodesie veel toepast voor
technische kaarten op de schalen 1:1000 en
1:2000, hoopt men daar binnenkort te kunnen
beschikken over het Ferranti Interactive System.
Bij een interactief systeem kan men gedigitali-
seerde figuren projecteren op een kathodestraal-
buis (een T.V.scherm, of CRT cathode
raytube) en met behulp van een licht-pen is het
mogelijk in deze figuur op de buis aanvullingen
aan te brengen of correcties toe te passen.
Dat men bij zo'n interactief systeem moet
beschikken over een flinke Computer met de
daarbij ontwikkelde "Software" (programma-
tuur) voor de mutaties, behoeft geen nader
betoog.
Een CRT, waarop alleen geprojecteerd en niet
ingegrepen kan worden, noernt men een passief
scherm ("passive display").
Maken we weer eens een uitstapje naar het
buitenland. dan moet zeker de Ordnance Survey
of Great-Britain worden genoemd. In Engeland
beschikt men niet over een kadaster en daarom
vervullen vooral de grootschalige kaarten van
de Ordnance Survey, de functie van onze
eigendoms- en technische plans. De electrici-
teitsmaatschappijen, pianologen, technici van
publieke werken en dergelijke, wensen te beschik
ken over betrouwbare grootschalige plans, liefst
zoveel mogelijk aangepast aan hun speciale
wensen. De Ordnance Survey heeft nu een
methode ontwikkeld, waarmee verregaand aan
die wensen kan worden tegemoet gekomen.
In het kort verloopt de werkwijze als volgt:
(a) De bestaande, geheel bijgewerkte kaarten
op de schaal 11250 en 1:2500 worden vergroot
tot een negatief resp. op de schaal 1:750
en 1:1500
(b) Op ozaliddrukken daarvan geeft men voor-
af aan wat gedigitaliseerd moet worden en hoe
dit gecodeerd moet wordendit om later
veel extra correctie te voorkomen.
(c) Op de maatvaste, vergrote negatieven gaat
men digitaliseren. De vergroting is gemaakt
221
Digitaliseren in
stereokarteerapparaat
Digitaliserei
bestaande k;
Digitaliseren op
niet-ontschrankte luchtfoto's
1 in het terrein
behulp van
tachymeter
arten
Bewerking van resultaten
in Computer
i
Vervaardiging van grafisch
resultaat met tekenautomaat
K.N.A.G. Geografisch Tijdschrift VIII (1974) Nr. 3
