tot uitdrukking kwam. Het effect van Imhof's gaven
die over lange termijnen gedoseerd werden is daar-
door veel permanenter dan wanneer ze in spontane
produktiestoten de wereld ingeslingerd worden. Bij
dit laatstgenoemde proces dat zoveel bijdraagt tot de
veelschrijverij van deze jaren ontstaat veel lawaai,
maar blijft weinig over.
De beste typering van Imhof's geesteshouding in een
lang leven van unieke integratie van wetenschap, kunst
en techniek heb ik ervaren uit zijn eigen woorden die
hij bij de huldiging met de gouden Livingstone Medal
in 1964 sprak. Nadat zijn Verdiensten door de voor-
zitter van de Royal Scottish Geographical Society uit-
voerig belicht waren en het goud overhandigd, ver-
wachtte men een levensverhaal van de onderscheiden
"medallist". Er volgden echter maar een paar zinnen:
dank voor de hoge onderscheiding. Hoe het kwam dat
hij die ontvangen had? Wel, hij had eens een paar
kaarten gemaakt; vandaar.
En anno 1975 maakt Imhof nog kaarten: de Atlas der
Schweiz wordt in zijn woning te Erlenbach geredigeerd
en getekend. De Mittelschulatlas wordt in haar nieuwe
drukken door hem begeleid. 's Werelds overproduktie
aan nuttige en nutteloze kaarten en atlassen wekken
zijn kritisch commentaar, die (ongewone uitzondering)
niet gevoed wordt door negativisme. Wij wensen de
Imhofs nog vele jaren van arbeid in gezondheid en we
zijn dankbaar voor dit voorbeeld dat laat zien dat met
't ouder worden de menselijke tekorten niet toe hoe-
ven te nemen.
C.Koeman.
THEMATISCHE KARTOGRAFIE IN LONDEN
Onze Britse zustervereniging hield van 6-9 September
1974 in Londen haar jaarlijkse studiedagen, het
Annual Technical Symposium. Dit is haar hoofdaktivi-
teit, verdere aktiviteiten zijn: een meer praktisch
gericht onderdeel (een weekend kaartontwerp)een
lezingenprogramma op verschillende plaatsen en het
Cartographical Journal. Het thema dat de British
Cartographic Society dit jaar aansneed was thematische
kartografie. Dit aansnijden begon op historische wijze,
ter ere van de scheidende voortzitster historische
kartografie Miss Wallis, met de bespreking van de
oudste thematische kaart, van Egyptische herkomst,
nu in het museum van Turijn. Het is een voorloper
van onze geologische kaarten: verschillende associa-
tieve kleuren symboliseren verschillende soorten ge-
steente in een deel van Egypte.
Een van de voornaamste bijdragen van de kartografie
aan de ontwikkeling van jonge staten is het karteren
van de agrarische mogelijkheden van het grondgebied:
Land Resource Mapping (door een tak van het Direc-
torate of Overseas Surveys, de Britse overheidsdienst
die karteringen in het buitenland verricht). Speciale
moeilijkheid bij het vervaardigen van deze kaarten
is het feit dat de eindredaktie pas afgesloten kan wor
den tijdens het tekenen van de kaart. Bovendien moe-
ten de kaarten zowel bruikbaar en leesbaar zijn voor
plaatselijke ambtenaren en pianologen als wetenschap-
pelijke onderzoekers.
Als tweede voorbeeld van de vormgeving van een the
matische kaartserie kwam de geologische kaart aan
de orde. De nieuwe 1 250.000 van de Britse eilanden
Staat op stapel, waarbij men ook de geologie van de
zeebodem zal weergeven. De ouderdom zal men met
kleur, het soort gesteente met rasters aangeven.
De legenda van de geologische kaart wordt wel als
schoolvoorbeeld van een internationaal aanvaarde the
matische kaartlegenda gebruikt. Er blijkt echter geen
internationale aanvaarde overeenkomst te zijn! Afzet-
tingen uit het Jura-tijdperk krijgen b.v. in Engeland
de kleur geel, eiders in Europa blauw.
Dat de kartografen in het karteringsproces soms
overbodig zijn, toonde Professor Clayton van de
Universiteit van East Anglia aan. Hij beschreef een
door hem ontwikkeld systeem van automatische kaart-
vervaardiging gebaseerd op beeiden van de ERTS-
satellieten. De interpretatie van deze computerkaarten
is echter vele malen moeilijker dan van conventionele
Produkten
De belangrijkste thematische kaartproducent in het
Verenigd Koninkrijk is waarschijnlijk het Ministry of
the Environment, dat ook voor de ruimtelijke ordening
verantwoording draagt. Als voorbeeld van de kaarten
die men maakt beschreef de Chef-kartograaf van deze
dienst de kaartserie "Beperkingen voor ontwikkeling"
(Restraints to development) die pianologen toont wäär
beperkingen, zoals helling, drainage, instortingsge-
vaar of nationale parken, veranderingen in grondge-
bruik onverstandig of onmogelijk maken.
Lezingen over automatiseringsmogelijkheden voor
thematische kaarten en opleidingen in de kartografie
leidden tot de discussie in hoeverre men de kartograaf
moet leren de weer te geven gegevens zelf te bewer-
ken, of dit aan de kaartredakteur moet overlaten. De
meerderheid van de aanwezigen was van mening dat
de kartograaf wel degelijk een inzicht moet hebben in
de statistische bewerkingen die de gegevens hebben
ondergaan, om te voorkomen dat hij foute karterings-
oplossingen kiest.
Het programma eindigde met drie lezingen over kaart-
gebruik. De eerste betrof een speciale gebruikers-
groep: blinden. Ook in Engeland is men bezig goedko-
pe opvouwbare plastic reliefkaarten met brailleschrift
te vervaardigen van objecten als stations en andere
openbare gebouwen.
De heer A. Buchanan gaf een overzicht van het huidige
onderzoek in het Verenigd Koninkrijk naar de evaluatie
van thematische kaarten. Dat dit onderzoek hier een
grote vlucht heeft genomen getuigt ook de overvloed
van artikelen hierover in het Cartographic Journal.
Een conclusie van §§n onderzoeker is bijzonder belang -
rijk voor allen die denken dat het feit of een kaart
mooi of lelijk is geen invloed heeft op zijn effectivi-
teit: Londense huisvrouwen begrijpen meer van kaarten
als ze de kleuren op die kaarten mooi vinden.
Dr.R. M. Taylor, een aan de RAF verbünden psycholoog
gaf tenslotte een demonstratie van de vergelijking van
terrein en kaartbeeld: naast een filmscherm waarop
een uit een vliegtuig gefilmde route werd afgedraaid
werden dia's van kaarten van het gebied waardoor die
route liep, geprojecteerd. Deze methode werd gebruikt
voor piloten en navigatoren in flight-simulators, en
het doel was uit te testen welke uitvoering van een
kaart op schaal 1 250.000 het beste voor een bepaald
type vliegtuigen geschikt was.
Het programma in Londen was versierd met een welkomst-
receptie, algemene ledenvergadering (met bij de stem-
12
KT 1975.1.1