Een nieuw topografisch kaartblad 16 Oost Steenwijk
J.J.C. Piket
allereerst kaarten, atlassen e.d. uit de grotere cate-
gorieen, waarin zij nu nog verborgen zitten moeten
worden uitgesplitst, terwijl verder ook een methode
zou moeten worden gevonden om het statistisch
"verdwenen" kaartmateriaal in boeken, encyclopedieen
enz. statistisch te achterhalen. Ook de geringe door-
zichtigheid van de overheidskartografie maakt het
vormen van een totaalbeeld der produktie niet eenvou-
diger.
Noten
1) WILLEMS, G. F.Enkele aantekeningen over com-
merciele kartografie. Kartografie,
No. 42 (1968), blz. 461-465
2) VERROEN, A.H. Omstandigheden en werkterrein-
van de Nederlandse commerciele karto
grafie. Kaartbulletin, No.ll, sept. 1966
blz. 13-21
3) TURKSMA, M. Commerciele kartografie. Kaart
bulletin No. 10, april 1966, blz. 18-19
4)C.B.S. Produktiestatistieken, Drukkerijen 1970,
's-Gravenhage 1972
5)C.B.S.Produktiestatistieken, Uitgeverijen 1971,
's-Gravenhage 1973
6) I. Basisbegrippen. Kenmerken van de huidige struk-
tuur, Grafisch Economisch Advies cen-
trum, Amsterdam, 1974
7) Ontleend aan de Produktiestatistiek Drukkerijen
1970, tabel 20, blz. 28; die deze gege-
vens weer heeft overgenomen uit de
Maandstatistiek van de buitenlandse
handel.
Summary
Cartographic production in the Netherlands
The author indicates the few relevant sources of
(scanty) Statistical material, and discusses their va-
lue for measuring the Dutch cartographic production
as a whole. As government cartography is heavily sub-
vented, the sales value of this sector gives no true
image of the actual production.
Another gap in the Statistical surveys is caused by the
fact that maps in books, journals etc. are nog mea-
sured as cartographic products and consequently "lost"
statiatically. The only valid figure for the Dutch com-
mercial cartographic productions can be destilled from
a report on the Dutch printing industry for 1970. From
this source the actual sale value of commercial car
tographic products, published in 1970 in the Nether
lands can be calculated at between 25. 7 and28. 6 mil-
lion guilders. The declared value of inported carto
graphic products amounted to 4.5 million guilders in
that year, the export to 1. 5 million guilders.
Terreininventarisatie 1972, landschapbalans 1962-1972
De herdruk van een topografisch kaartblad is een ge-
beurtenis waaraan men doorgaans weinig ruchtbaar-
heid geeft, het blijft meestal bij de vermelding in
de bijgewerkte catalogus van kaarten. Ten onrechte
kan men zeggen; het gaat hier immers in feite om een
stap vooruit op de reeds zo lang geleden begonnen weg
van verkenning van het aardoppervlak. Elke nieuwe
druk van een kaartblad onthult tot dan toe onbekende
gegevens, zo bevat het nieuwe blad Steenwijk een meer
gedetailleerd hoogtelijnenbeeld, terwijl ook het wegen-
patroon, dank zij een verrijkte wegenclassificatie,
meer genuanceerd is weergegeven. Samen met de
vroeger versehenen kaartbladen - in 1860 het blad
Steenwijk van de TMK 1 50.000, in 1965 het voor-
laatste blad van de huidige serie - vormt de nieuwe
herdruk een bijdrage tot de ontdekkingsgeschiedenis
in kaartvorm van Steenwijk en omgeving.
Dit geldt temeer, daar de topografische kartografie
in wezen pionierskartografie is, zij rieht zieh op alle
terreingegevens die een ontdekkingsreiziger zouden
boeien: natuurlijke zowel als kunstmatige, tezamen
aangeduid als topografie. Het is een kartografische
terreininventarisatie, in het verleden wel aangevuld
met schriftelijke gegevens. Naast het inventariseren
beoogt men met de topografische kaart de ligging van
terreinobjecten zo exaet mogelijk weer te geven. Daar-
door neemt dit kaarttype een plaats in tussen kaarten
met een hoofdaccent op meetkundig precisie (groot-
schalige basiskaarten) en thematische kaarten bij
welke het hoofdaccent ligt op de inhoud: 66n of enkele
gebiedsaspekten. Deze beide kaartgroepen kennen een
gebruikerskring van min of meer gespecialiseerden,
die bijgevolg ook in aantal relatief klein is.
De topografische kaart echter met haar breder spec-
18
KT 1975.1.1