fiaiteffiiaßä©
Kleurproefsystemen zonder drukpers
A.J.Karssen
Het aantal Systemen om kleurproeven zonder druk
pers te vervaardigen is in recente jaren sterk uitge-
breid. Om U in de doolhof van Systemen enigszins
de weg te wijzen werd dit artikel geschreven. 1)
Het is niet de bedoeling om enig systeem aan te be-
velen; ieder voor zieh zal moeten uitmaken, tegemoet-
komend aan zijn eigen eisen en om stand igheden, wat
het meest passende systeem is.
De electro-statische Systemen (b.v. Remac) zullen
niet worden behandeld; deze vinden nog weinig toe-
passing in de kaartvervaardiging vanwege de hoge
kosten van uitrusting en materialen.
De te bespreken fotomechanische Systemen hebben
alle het voordeel boven een conventionele drukproef
dat er geen drukplaten opnieuw behoeven te worden
gemaakt vanwege korrekties en dat ze tijdens het ge-
hele kaartproduktieproces kunnen worden vervaar-
digd. Er zij op gewezen dat de gedrukte proef nog
altijd de definitieve druk het best benadert en wanneer
een relatief groot aantal kleurproeven nodig is deze
goedkoper als gedrukte proeven geprodueeerd kunnen
worden.
Men kan de fotomechanische kleurproefsystemen ver-
delen in overlay- en overdruk-systemenDe overlay
techniek leidt tot een aantal transparanten in diverse
kleuren, welke sluitend over elkaar gelegd, het vol-
ledige kaartbeeld te zien geven.
De overdruk techniek resulteert in e6n basisvel waar-
op de diverse kleuren sluitend over elkaar worden
aangebracht. Bij de bespreking van de verschillende
Systemen gaan we er vanuit dat over een elementaire
donkere-kameruitrusting kan worden beschikt: don-
kere kamer, kontakt-raam, (ultra-violette) lichtbron
en ontwikkelbakken
Overlay Systemen
De overlay Systemen hebben het voordeel dat de kleu
ren ieder apart kunnen worden bekeken en in elke ge-
wenste kombinatie kunnen worden samengebracht.
Dit kan van belang zijn bij het vaststellen van de druk-
volgorde. Bovendien is er het voordeel dat overlays
snel en gemakkelijk kunnen worden geprodueeerd in
2 tot 20 minuten.
Een nadeel bij deze Systemen is de interne reflektie
binnen de transparanten, die in de witte gedeelten een
grijzig effekt veroorzaakt; een nadelig effekt wordt
ook door de aanwezigheid van krasjes en andere
smetjes in de hand gewerkt. Dit laatste kan tot een
minimum worden beperkt door tijdens de produktie
de transparanten zo voorzichtig mogelijk te behande-
len.
Een aantal overlay Systemen zijn van het diazo type,
waarbij een chemische reaktie wordt opgewekt om een
kleurstof te verkrijgen. Andere Systemen passen inkt-
pigmenten toe om kleur te bereiken.
Diazo materialen zijn in diverse kleuren verkrijgbaar.
Nadat elke diazo film is belicht in kontakt met een
positief eindorigineel en daarna met een 28% ammonia-
oplossing is geaktiveerd, worden de films sluitend op
elkaar gelegd met een wit stuk papier er onder; het
resultaat is de kleurproef.
De positief werkende diazo overlay Systemen zijn 2):
Ozachrome, GAF Corporation
Poly-proof, Scott Graphics
Polycolor, Brüning Division of Adressograph
Multigraph Corp.
Paps, Azoplate, Hoechst
De positief werkende overlay Systemen die niet van
het diazo proces uitgaan, vereisen speciale ontwikke-
laars welke samen met de films worden verkocht.
Deze Systemen zijn:
Chrome proof, Polychrome Corp.
3M Positive color key, 3M Company
Cromalin overlay 3), Du Pont Comp.
De tot nu toe vermelde overlay Systemen werken alle
met spiegelbeeidige positive eindoriginelen. Er zijn
enige Systemen die negatieven vereisen. Over het al-
gemeen gesproken is de werkwijze hetzelfde als bij
positieven, speciale uitrusting is niet nodig. Foto
grafisch kontakt wordt met een standaard vaeuumraam
gemaakt en elk systeem heeft zijn eigen ontwikkelaar.
Er zijn drie onleesbaar negatief werkende overlay
Systemen op de markt:
Naps, Azoplate, Hoechst
Color guide, General Photo Products Co.
3M Negative color key, 3M Company.
Overdruk Systemen
Bij overdruk kleurproef Systemen gebruikt men foto
grafische technieken om diverse kleurlagen op §6n
beelddrager te brengen. De volgende technieken wor
den hierbij toegepast: wipe-on en whirl-on methoden;
Systemen die wärmte toepassen om droge kleurstof op
de beelddrager aan te brengen en Systemen die gekleur-
de films gebruiken als kleurbasis. In deze reeks hoort
ook de elektro-statische methode om kleur op de beeld
drager aan te brengen.
Het grote voordeel van overdruk Systemen is de vaak
goede gelijkenis met de uiteindelijke papierdruk. De
fabrikanten ijveren zieh om de kunststof beelddragers
zo goed mogelijk op papier te doen gelijken. Sommige
firma's brengen hele series uit die corresponderen
KT 1975.1.1
21
