Ook In de groene kleuren werden een aantal wijzigingen aangebracht: Het donkergroen is nu ook gebruikt voor de begraafplaatsen en de volkstuinenparken, die immers vaak een parkachtige aanleg hebben. Verder is het donkergrijze stippenpatroon, zoals dat bij de eerste druk alleen in het Amsterdamse Bos over het donkergroen heen voorkwam, nu ook in alle parken en hoge groenstroken aangebracht. Daarentegen zijn de speelweiden in de parken nu niet meer donker groen maar lichtgroen gekleurd, waardoor het opgeroepen beeld meer met de werkelijkheid over- eenkomt. Nieuw is ook het donkergroene grove raster in alle sportterreinen, inclusief de ijsbanen, sintelbanen en rolschaatsbanen. Bewerking van de b a s i s o r i g ine len Het opsporen van de talrijke situatiewijzigingen is een zeer omvangrijk en tijdrovend karwei. Er werd wel gebruik gemaakt van de gegevens die verkregen zijn bij de herziening van de kaartbladen 1 1000, maar daarbij gaat het slechts om een deel van de stad. Een volledige verkenning, samen met het bijmeten van alle wijzigingen, zou te kostbaar en tijdrovend geweest zijn. Daarom werd gebruik gemaakt van de overlappende luchtfoto's op schaal 1 10.000 die ieder jaar van het hele gebied van de kaart vervaardigd worden. Door vergelijking van kaartbeeld en luchtfoto's werden de tekortkomingen in de kaart blad voor blad opgespoord. Binnen de gemeentelijke diensten werd dan navraag gedaan naar tekeningen en plannen om die wijzigingen op de kaart aan te kunnen geven. Zulke situatietekeningen werden gegeneraliseerd en fotografisch of met de pantograaf verkleind, waarna de situatie werd overgenomen op de correctie- modellen. Daarbij gingen we zoveel mogelijk uit van de R.D.-coördinaten en de landmeetkundige assen, om geen vervorming te krijgen. Hiernaast werden er ook wel gegevens direkt vanaf de luchtfoto's over genomen Alle wijzigingen in de situatie zijn aangebracht op de gravures op de schaal 1 5000 die ook de basis vormden voor de eerste druk van de kaart. Wanneer door ingrijpende correcties de gravures teveel gewijzigd waren, werden door de fotoreproductie- afdeling duplicaatgravures vervaardigd, die verder als origineel gingen fungeren. Ook het kaartschrift werd bijgewerkt op de schaal 1 5000. Nieuwe namen worden gezet met de Diatype en met strippingfilm opgeplakt. Nu kwamen daarbij nog de nieuwe tekeningen met alle spoorlijnen, metro- en tramlijnen, eveneens op de schaal 1 5000. Op negatieve contacten is in een later Stadium de splitsing voor de zwarte en de paarse lijnen tot stand gebracht. De origlnelen voor de situatie, het schritt en de sporen werden na uitvoering van de wijzigingen tot de helft verkleind en per 4 bladen gemonteerd tot een blad 1 10.000 voor het vervaardigen van de kleuren- en de eindoriginelen. De kleuren Alle wijzigingen in de kleuren ten opzichte van de eerste druk, zowel die welke het gevolg waren van legendawijzigingen als die welke door correcties in de situatie of in het gebruik van de terreinen ontstonden, werden aangegeven op modellen 1 5000. Dit gebeurde reeds tijdens het aangeven van de trekcorrecties, omdat anders licht iets vergeten kon worden. Nadat de verkleiningen op de schaal 1 10.000 gereed waren, werden polyesterafdrukken gemaakt en alle kleurwijzigingen daarop precies ingekleurd, om een model te verkrijgen op dezelfde schaal als de kleur- originelen. Vooral voor de controle leverde dat een tijdsbesparing op. Tijdens dit inkleuren vonden we nog enkele nacorrecties in de situatie. Via een negatief van de verkleinde situatietekening werden de peelcoats voor het strippen van de kleuren gemaakt. Vooraf werden op dit negatief veel talud- streepjes afgedekt om het strippen te vereenvoudigen. Verder gebruikten we de kleuroriginelen van de vorige druk voor de niet-gewijzigde partijen. Op een negatief hiervan werden alle gewijzigde situaties afgedekt, waarna de overgebleven, ongewijzigde partijen op de peelcoats bij de contourlijnen ingebracht werden. Dit leverde in veel gevallen een wehkbesparing op, vooral voor de veel gebruikte kleuren zoals rood, donkergroen en lichtgroen. Het zal duidelijk zijn dat deze werkwijze hoge eisen aan de nauwkeurigheid Steide. De sportvelden werden nu niet alleen uit de peelcoat voor het lichtgroen gestript, maar ook uit die voor het donkergroen, waar ze bovendien voorzien werden van "negatief" zelfklevende rasterfolie voor het grove raster (zie het kaartfragment en de legenda). Voor de bossage is een apart snijcoat-masker gemaakt dat, samen met de peelcoat voor donkergroen, bij de lijnenkleur ingerasterd werd. De peelcoats werden vooral gecontroleerd op dubbel- gestripte gebiedjes waarna ze werden afgedrukt tot positieve films. Hiermee konden we controleren of er vlakjes vergeten waren, die dan nog eenvoudig te herstellen waren door de aanwezigheid van alle kleurcontouren. Tenslotte werden de lijnen bij de kleurvlakken zodanig fotografisch verdund, dat alleen de kleurvlakken overbleven en werden de verkregen eindoriginelen van goede paskruizen voorzien. Voor de eindcontrole werd van elk blad een volledige kleurcopie op astralon gemaakt. Het kleine aantal wijzigingen dat hierop nog nodig was, werd direkt op de eindcalques uitgevoerd. Vanzelfsprekend kwamen niet alle negen bladen tegelijk gereed, maar onder elk blad is vermeld tot wanneer de gegevens verwerkt zijn. Het drukken De Stadsdrukkerij van Amsterdam drukte de bladen op Plainfield offsetpapier van 119 gr/m2. De eind calques werden daartoe gecopieerd op Posilith platen, die geen correctiemogelijkheid meer bieden. Alleen het verwijderen van vuiltjes is nog mogelijk. Bij de eenkleurige Roland-Rekord offsetpers werd een alcohol-vochtsysteem toegepast, waardoor met een minimale hoeveelheid vocht gewerkt kon worden. De pers reageerde daardoor ook bijzonder snel op wijzigingen in de inktafgifte, zodat slechts weinig inloopdrukken nödig waren en men het kleurverloop tijdens het drukken goed kon opvangen. Gezien de KT 1976. II. 3 15

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1976 | | pagina 17