i i 1 i I
I 1 i 1 I
HD
HD
s
Tweede belichting met geel licht 50.000 lux 3 min. Reproductie van fijne kaartelementen.
II geelfilter
glasplaat
tekening
Autoreversal film A-lp
zwart papier
Geelfilter wegschuiven
Belichting met wit licht
50.000 lux 10 sec.
glasplaat
tekening
Autoreversal film A-lp
zwart papier
Belichtingstest: De contouren van een open Vierkant.
Lichtbron: Xenon 5 kw op een afstand van 106 cm.
van de film.
Ca. 50.000 lux in het centrum.
Ontwikkeling: G8p bij 20° C 2 minuten standontwikkeling.
Gebruikelijke belichtingstijden voor positief-op-
negatief copieen op Autoreversalfilm A-lp van Agfa-
Gevaert:
voorbelichting 60 sec. geel licht
hoofdbelichting10 sec. wit licht
20 sec
o
(L>
ho
o
a!
pq
70 100 140 200 280sec
Tweede belichting met geel licht.
I
I
I
I
I
I
I
De trek/de lijnentekening.
I
i
i
1
I
I
I
De gerasterde trek.
□L-J
□L-J
□U
De trek gerasterd met iets krachtiger contouren.
I
I
I
i
I
i
I
De trek gerasterd met zeer fijne contouren.
f
I
I
I
I
i
Bovenstaande voorbeelden tonen hoe fijne kaart
elementen eruit zien na gerasterd te zijn met of
zonder contouren.
Bij alleen maar rasteren neemt de grijswaarde van
de afzonderlijke dementen evenredig af. Fijne details
verliezen hun vorm en kunnen tenslotte helemaal
verdwijnen (verlies aan informatie).
Als men bovendien de contouren incopieert, vermindert
de grijswaarde slechts bij grotere elementen even
redig. De grijswaarde van kleine elementen wordt
minder dan evenredig afgezwakt, waardoor de vorm
van de kleine details volledig behouden blijft. Het
gevolg van het aanbrengen van de contouren bij het
rasteren is dus een niet-lineaire vermindering van
het contrast. Te donkere en te grove elementen van
het kaartbeeld kunnen, vergeleken met kleinere
onderdelen van het beeld, bijna naar believen worden
verzwakt.
Het toepassen van het hierboven geschetste procede
is in de volgende gevallen denkbaar. Basiskaarten
waarop de bijkomende informatie in dezelfde kleur
afgedrukt moet worden, dient men vrij licht te houden.
Ze worden daarom meestal gerasterd, waarbij de
randen echter lelijk rafelen. Zoals in het tweede
voorbeeld te zien is, kan men dit negatieve effect met
een fijne contour sterk verminderen. Het thema kan
vervolgens in de volle kleur op een dergelijke basis
ingetekend worden - en zo bereikt men dan een goed
onderscheid tussen basis en thema van de kaart.
Door middel van rasteren met contouren kan men ook
(tegen läge kosten) opgevulde huis-symbolen, zoals ze
bijvoorbeeld voorkomen in overzichtskaarten (fig. 4),
24
KT 1976.11. 3