ABEGMSV
abegmsv
BEGMSV
BEGMSV
a
b e g m s v
3EGMSV
a 1
begmsv
A B E G M S V
A B E G M S V
a b e g m s v
A B E G M S V
a b e g m s v
A B E G M S V
a b e g m s v
A B E G M S V
a b e g m s v
a
b e g ms v
a b e g m s v
en en
en en
letters volgen in de aard van hun kontrast het hand-
schrift waarnaar ze oorspronkelijk gemodelleerd zijn.
Ze worden gekarakteriseerd door de eigenschappen
van vooral de breedversneden pen en, sinds 1600 on-
geveer, de spitse pen die alleen bij neerdruk een
brede lijn geeft.
Het linkse type hierboven noemt Noordzij translatie-
letter: van pennestreken in alle mogelijke richtin-
gen is er maar bfen dun. Het rechter type is de ek-
spansie-letter: van pennestreken in alle mogelijke
richtingen is er maar febn dik.
Het aanwenden van letters uit deze twee klassen samen
in fefen kaart of ander drukwerk is een erkende typo-
gralische gruwel. Dat moet u maar aannemen als u
het zelf niet ziet.
Alleen zuivere linearen, zonder enig dik en dun in een
letter, kunnen met voorbeelden uit elk der beide klas
sen van Noordzij worden samengebracht.
In het volgend voorbeeld uit de Atlas nasional van
Henk Krijger (zie het woord vooraf bij dit tijdschrift-
nummer) vindt u de letters Atlas, in kapitalen, met
News Gothic vet en normaal. In deze atlas is boven-
dien veel Gill verwerkt.
3. Kleine vormverschillen tussen schritten worden
door lezers vaak niet opgemerkt. Het heeft dus wei
nig zin ze als onderscheidingsmiddel te gebruiken.
Alleen duidelijke verschillen in vorm, korps of vet-
heid geven voor de lezer herkenbare schriftgroepen.
4. Te vaak wordt de betekenis van sehrift-onderschei-
dingen niet in de legenda kenbaar gemaakt.
Eisen die we aan kaartletters stellen
1. Niet alleen het woord, maar elke letter moet goed
herkenbaar zijn.
2. Niet te veel verschil tussen dikke en dünne letter-
delen: didot- en bodoniachtigen worden in kleine korp-
sen minder leesbaar, nog afgezien van het gevaar van
wegvallen van zeer dünne letterdelen.
3. Indien schreven, dan stevige die tegen herhaalde
kopie bestand zijn.
4. Geen typen waarin bepaalde letters of cijfers gauw
met elkaar verward kunnen worden: c en e, i en j,
i en 1, a en o, u en v, h en b of 3, 5, 8 of 1 en 7.
Bijv. kursieve b en h in Garamond, kursieve u en v
in Baskerville, enz.
5. In kursieven niet te veel hellingverschillen, dus bijv.
geen Garamond kursieve kapitalen zonder onderkast.
6. Geen al te klein wit binnen de letter, waardor bijv.
een e als c gelezen wordt, of in het algemeen dichtlo-
Humanen
Garalden
Realen
(overgang)
Mediaeval
Varianten
Didonen
Egyptiennes
Medianen
Schreeßozen
Linearen
S O V J E T
oKazan
ATAU UNI REPUBLIK
36
