bepaalde kaarten kan het heel goed zoals in het tweede
en derde voorbeeld:
2. Gebruikelijk in vele landen: tegen de helling op le-
zend. Konsekwentie vaak:
De zwitserse topografen plaatsen zulke cijfers nor
maal leesbaar. In een vlak land als Nederland kan
men het goede zwitserse systeem niet zonder meer
volgen.
3. Gesloten hoogtelijntjes zonder beschrifting zijn
vaak niet te interpreteren (bijv. in de duinen op ne-
derlandse topografische kaarten)
Zwitsers, Denen e.a. geven binnen het onbecijferde
hoogtelijntje een tekentje voor het onderscheid: hoog-
te-inzinking, bijv. een klein kruisje. De funktie van
hoogtelijnen is niet een rebus op te geven maar in-
lichtingen te verstrekken over hellingen en hoogten.
Hoogtecijfers en dieptecijfers
1. Imhof geeft norm-aantallen per 100 cm2 topogra
fische kaart voor verschillende schalen en terrein-
typen: bijv. voor vlak en heuvelachtig terrein 9°
helling), 1:25 000 ca. 20, voor 1:50 000 ca. 30 hoog-
tecijfers enz. (Kartographische Geländedarstellung,
blz. 110).
Afwijkingen van meer dan 25 percent per kaartblad
wijzen gewoonlijk op een onvolmaakte kaartredaktie.
2. Het is zaak hoogtecijfers te plaatsen op punten die
men gemakkelijk kan identificeren. In de zwitserse
1:25. 000 en 1:50. 000 Staat een derde van de hoogte
cijfers op wegen en riviertjes.
In de nederlandse topografische kaarten zijn hoogte
cijfers (of hoogtelijnen) in dorpen en Steden, en op
wegen helaas vrij zeldzaam.
3. In gebieden met geen of weinig hoogtelijnen vraagt
de plaatsing van de hoogtecijfers bizondere aandacht.
4. Bruikbare normen voor de schrijfwijze van aller
lei niveaucijfers vindt U in de onderstaande figuur.
No ot
De tekeningen bij deze bijdrage zijn gemaakt door
E.P. Boode, afdeling Geodesie, TH Delft. De tekst
erin is helaas niet met handschriftpen vervaardigd,
maar droogweg met afwrijfletters
Vorm van hoogte- en dieptecijfers in landkaarten
Naar Eduard Imhof: Kartografische Geländedarstellung, Berlin 1965, blz. 119.
nulvlak
nulvlak
bodemhoogte tov.
waterpeil tov.
meerdiepte *i*8o/-80 i 149/-149 «t.7l/-71
blauw blauw blauw
Opmerkingen over zeekaarten
123 diepte t. o.v. reduktievlak, in Nederland en eiders: plaatselijk laag-laagwaterspring
9Öö loding zonder grond
I3 hoogte boven reduktievlak, op droogten
40
