Literatuurlij st
figuur 6.
thematische kaart en die naar de karakteriserende
thematische kaart. De inventariserende thematische
kaart is eigenlijk een afgeleide van de indicatieve
topografische of overzichtskaart: men geeft er de
ligging van bijzondere objecten of verschijnselen op
aan. Deze kunnen van zeer uiteenlopende aard zijn,
zoals zeediepten, Straten en pleinen op een stads-
plattegrond, delfstoffen, dialecten enz. (fig. 5).
y /vmhildebkand
PLEIN
figuur 5.
Soms hebben inventariserende thematische kaarten
een technisch karakter, zoals de waterstaatskaart.
De rol van het kaartschrift is op deze kaarten groter
dan op indicatieve topografische of overzichtskaarten,
daar veel kaarttekens een toelichting vergen en soms
zelfs uitsluitend uit woorden, lettertekens of gefallen
bestaan.
Het omgekeerde doet zieh voor bij de karakteriseren
de thematische kaart. Hierop worden geen objecten
als zodanig, doch kenmerken ervan weergegeven, zo
als bodemgesteldheid, bevolkingsdichtheid of klimaat.
Nu ligt het volle gewicht op de kaarttekens; het kaart
schrift is ondergeschikt en veelal beperkt tot plaats-
namen ter orientatie. In extreme gevallen ontbreekt
op dergelijke kaarten het schrift zelfs volkomen, bijv.
op vele lineprinterkaarten (fig. 6)hoewel deze niet-
temin soms geheel uit lettertekens zijn opgebouwd.
Tot besluit
Het bovenstaande wordt schematisch in figuur 7 uitge-
beeld, waarbij op de vertikale as de relatieve beteke-
nis van het kaartschrift wordt weergegeven, en op de
MHMHH.-.HRH--RHH-->HBHHH»HH----HRHHH> ,,»H
MmRRL-HRH8RHRHHHBBBBHHH8HSRH8hR8BB8BBI.,,,,,,,,"8LHBBBB"-i«
LHL-L-lLHHHRHHHHMHHLt.HHHLLlKBHHHHL", -lLIL»-HLLL«
hhlllLRHHmlRhhhlhmhhlhhhlhhbml----«,
RLLLBLLBBLLBBPLIRBLLLIBLLBL»tp111.-»IL»11iLL1111111LI
LIHHHHHHHHMHLHHHHH BHHMBL»,, -LI-.-H---HB8BBI.LB9BIII
hhRhhhhhRhhkhhhhhBH---.,-HBBMH--,,IIBIXIIIII|IB
hrhhhbbbrrRBRRhl---l8BMhhhl,,,»lhmnmnh*nm.—,,Bn!!XNXI1MII
HMRMBBBHL--LHHBR,.MIIIIMNNNMN
L--, .--L--L-LBH.BHBMMB88lHBIINRM-l--BIIIIX«IIX
.LLBMMBRBMBINNNItM, -RRLBIPXNIRNI
,LRL8IIINIIIIIIBLL.-B"M.LBBBBBHIR
HBNIRRRNNMNIXNIR», .HBH.-IHPBBIRI
,LBHMXMMHIMMMMHMMBBMXXHM>8, ,,-LBB-LIRXRIRN
IhbrbIRIIIHINRRNRIHHMIIIIRH.., ,.HHML,.BBBBHLH
,-LLlBHXI IRR IIIHBRRRRI8L-BI UNIX IBMHBHL HIBH.
.LBMBHMNNNRRNRRRIIRXRRHILLLBIMIIIIIIMMIL,,L,LIBML>LM
MIRLINNMIIIIMNNIIIIIINIIIIIIBLH8IIIIIIIIIIIIL,LIXIIIRX
IN
NNNNNNNINNNNNNNNNNNNNNNNHBMRIIIIRKIIIIIIRH—IUI»»"
NNNIINNNNNNRNNMNNNNNNRIINNHBINNNIIINNNNNBLLL>ILL>HIIIII
IIINNNNNNHINNNNNINIIXMHRIM.LBMRINH8IIIIB--IHL-L--HIHNI
NIINNNNNNIINNNNIRNImIINIml>BNIBMBIIIXIMHHNMNBL--BIIIXII
IINNNNNNN1NNNNNNNIIIMNIBLLBMIIIIIMIIIIIIBMIBLI-LMIIXMII
NNNINIINIIIIIRIIIIIIIIIII8HIIII88HIIIIIB—L-,.•LBIIIIII
NNNNNNNNNNNNNNRMIIIIIIIRBHHMIMXXRBBHINIR-.--,-brrribhi
IINNNNINNNNNNNNNNNNIIIIMNHMMINHIIINNNIM88LHL-L8HHRBB88I
teks
zond
kaar
2en3
4
Kaarttype
(nummers verwijzen naar figuren)
kaart
zonder
tekst
figuur 7.
horizontale de verschillende kaarttypen. Als uitersten
nemen we enerzijds (linksboven) een kaartloze tekst,
en anderzijds (rechtsonder) een schriftloze kaart (fig.
6)De plaats van de verschillende kaartsoorten en de
betekenis van het schrift zijn uiteraard slechts schat-
tenderwijze aangegeven. Niettemin draagt het Schema
hopenlijk bij tot nadere bezinning op de andere aspec-
ten van kaarttypografie die eiders in dit nummer wor
den besproken.
Aanbevolen geschriften uit kartografi-
sche kring
1 Barbara S. Bartz: An analysis of typographic le-
gibility literature. Assessment of its applicabili-
ty to cartography, in: The cartographic journal,
juni 1970, blz 10-16.
2 Barbara S. Bartz: Experimental use of search
task in an analysis of type legibility in cartogra
phy, in: The cartographic journal, december
1970, blz 103-112.
3 Barbara S. Bartz: Map type, form and funetion,
Chicago 1966.
4 Barbara S. Bartz: Type Variation and the pro-
blem of cartographic legibility, in: Journal of
typographic research, iii, 2, april 1969 en iii, 4,
Oktober 1969, blz 127-144.
5 Wilhelm Bonacker: Die Namenstellung in geo-
46