van een verzadigde kleur, namelijk grljsgroen.
No ot
Afwezigheid van kleur
Wanneer tenslotte het ruimtegebruik niet te aehter-
halen was, doordat gegevens hierover ontbraken, is
gebruik gemaakt van wlt om de afwezigheid van het
gegeven zelf tot uitdrukking te brengen.
KONKLU SIE
Bij het nemen van beslissingen met betrekking tot de
vormgeving van de ruimtegebruikskaarten van
Enschede, is gebleken dat besluiten beter ge-
argumenteerd kunnen worden genomen, wanneer
degenen die de informatie hebben geregistreerd van
begin af aan worden betrokken bij de ver Schill ende
ontwerpstadia. In dit geval waren dat de specialisten
van de afdeling Urban Survey van het ITC.
Wanneer het gaat, zoals hier, om gebruikskaarten (of
werkkaarten)waarbij de kartografisch vormgever
als schakel fungeert tussen dokumentatie-ver schaff er
en kaartgebruiker, moet het als gemis worden er-
varen dat deze kaartgebruiker zelf niet bij het over
leg wordt betrokken. Enerzijds kan een juist gerichte
vormgeving slechts tot stand komen wanneer het
praktisch gebruik van een kaart nauwkeurig is ge-
formuleerd, anderzijds is de kaartgebruiker in veel
gevallen niet op de hoogte met de mogelijkheden en
begrenzingen van de grafische uitdrukkingsmiddelen
waarover de kaartontwerper beschikt. Ook wat betreff
de opbouw van de door de NIROV Werkgroep voorge-
stelde ruimtegebruiks-klassifikatie, had de kaartge
bruiker waarschijnlijk waardevolle suggesties kunnen
doen.
Tenslotte kan men konkluderen dat de voorstellen van
de NIROV Werkgroep in kartografisch opzicht op
diverse punten tekortkomingen vertonen. Dit had ver-
meden kunnen worden, wanneer de werkgroep een
specialist op het gebied van de kartografische vorm
geving had aangetrokken. Hierin ligt geenszins een
verwijt besloten, aangezien ook in kartografische
kringen helaas zelden een beroep op dergelijke
specialisten wordt gedaan.
De auteur is werkzaam als kartograaf bij het ITC in
Enschede. De twee besproken kaarten van Enschede
zijn als losse bijlage toegevoegd aan deze aflevering
van het tijdschrift.
Over deze kaarten is ook gepubliceerd door P. Hofstee
(stedebouwkundige aspecten) en E.S. Bos (karto
grafische aspecten) in het ITC Journal 1976, Nr. 3
(Moskounummer)
Zie verder ook het artikel van R. J. M. J. Bertrand
eiders in dit tijdschrift.
Literatuur
1. A. J. Karssen: Schoonheid en kunstzin bij de karto
grafische vormgeving. Kaartbulletin nr. 10, 1966.
2. A. H. Robinson: The look of maps, an examination
of cartographic design. Madison, Milwaukee en
London 1966.
3. J. Bertin: Visual perception and cartographic
transcription. CMAT/Cart. Strasbourg 1975.
4. NIROV: Voorstellen inzake uniforme aanduiding op
stedebouwkundige kaarten. NIROV-publikatie nr.
72, Alphen a/d Rijn 1967.
5. J. Bertin: Semiologie graphique. Parij s/Den Haag
1967.
6. E. Imhof: Thematische Kartographie. Walter de
Gruyter, Berlin/New York 1972.
7. E. Spiess/M. Buhlmann: Zur Aufrasterung von
Strichvorlagen. Kartographisches Instituut, Eidg.
Technische Hochschule, Zürich 1971. Nederlandse
vertaling hiervan in: KT. 1976. H. 3.
8. F.L.T. van der Weiden, F.J. Ormeling en A. J.
Karssen: An inquiry into the associative properties
of colour, as applied to cartography. Geografische
Tijdschrift VI, 3,1972.
9. A.H. Robinson: Psychological aspects of color in
cartography. International Yearbook of Carto
graphy 1967.
Noot en Literatuuropgave van artikel Funktiekaart binnenstad Amersfoort van pag. 24.
No o t
Literatuur
Het Oostrandprojekt is een gezamenlijk onderzoeks-
projekt van de vakgroep Sociale geografie van de
stedelijke industriele landen van het Geografisch
Instituut en de vakgroep Planologie van het Instituut
voor Planologie, beide van de Rijksuniversiteit
Utrecht.
De heer Kroeders is pianologisch onderzoeker bij de
gemeente Zoetermeer, tijdens de opname voor de
funktiekaart werkzaam als wetenschappelijk mede-
werker bij het Geografisch Instituut. De heren Van
Omme en Wieland zijn beiden kartografische mede-
werkers van het Geografisch Instituut.
De los bijgevoegde funktiekaart binnenstad Amers
foort is gratis ter beschikking gesteld vanuit het
Oostrandproj ekt
J. Buit: Een vermenging van funktiekaart en grond-
gebruikkaart Een pleidooi voor het gescheiden
hanteren van beide kaarten. In: Stedebouw en
Volkshuisvesting, december 1963, blz. 274 e.V.
C. P. Spits: Funktiekaart Enschede. In: Stedebouw
en Volkshuisvesting, juni 1963, blz. 132 e.V.
Voorstellen inzake uniforme aanduiding en op stede
bouwkundige kaarten. Deel 2. Analytische platte-
gronden. NIROV publikatie nr. 72, 1976.
D. J. de Widt: Funktiekaarten, een pleidooi voor
unifikatie. In: Stedebouw en Volkshuisvesting, juni
1963, blz. 127 e.v.
KT 1976. II. 4
23
