- cijfer(s), bijv. werkgebied
- letter(s), bijv. sociaal-culturele voorziening
- figuurteken, bijv. recreatie.
Het aantal verschillende legenda-tekens bedraagt
momenteel ca. 100; variaties in cijfers en/of letters
of Symbolen maakt het mogelijk dit aantal op te voerer
tot ca. 160. Door gebruik maken van de onderbroken
contourlijnen e.d. zijn dezelfde legenda-tekens ook
voor de geplande elementen bruikbaar.
De legenda is in twee richtingen uitgewerkt, nl. voor
de kaartgebruiker en de kaartvervaardiger.
Deze twee uitwerkingen zijn;
deel I: Overzieht Symbolen en tekens naar ver-
schijningsvorm (alsmede verwijzing naar deel II);
deel II: Overzicht Symbolen en tekens naar onder-
werp met begripsomschrijving.
In veel begripsomschrijvingen is de term 'ingericht'
gebruikt. Deze term is gehanteerd om aan te geven
dat het funetioneren van het bestaande resp. geplande
element primair staat. Zowel de mogelijke discre-
pantie tussen inrichting (funetioneren) en feitelijke
bestemming van een element volgens een of ander
plan als het beheer van een element (bijv. rijksweg)
is niet relevant in het kader van de presentatie van
een ruimtelijk structuurbeeld. Een idee van de
legenda geeft figuur 5.
AUTOMATISERING
Het aspect automatisering is hierboven slechts even
aangestipt. Volstaan werd met de vermelding dat er
met elektronische apparatuur gewerkt zal moeten
worden en uit welke delen het hardware-gedeelte van
het automatische kaarttekensysteem is opgebouwd.
De apparatuur voor dit systeem is in twee groepen te
splitsen, t. w.
- apparatuur voor de invoer van gegevens en
- apparatuur voor de uitvoer van gegevens.
Tot de invoer-apparatuur behoort de digitaliseertafel
met randapparatuur (Applicon-Tabletizer). Met deze
digitaliseertafel (coördinatenlezer) worden alle
fysieke elementen van een coördinaten-adres voor-
zien; hiertoe worden alle KADRO-kaartbladen
integraal doch exclusief de topografische ondergrond
gedigitaliseerd. Aan de digitaliseertafel is een gra-
fical display (beeldscherm) gekoppeld opdat een snelle
controle van de invoer mogelijk is en interactief met
het systeem kan worden gewerkt.
De uitvoer-apparatuur bestaat uit een automatische
tekentafel (Xynetics 1100). Deze is niet alleen nood-
zakelijk om (landelijke) overzichtskaarten en
spreidingspatronen van 66n of meerdere aan elkaar
te relateren - in digitale vorm opgeslagen - (geloka-
liseerde) fysieke elementen te vervaardigen (OVAK's)
doch vooral noodzakelijk om de statistische e. a.
gegevens welke gerelateerd zijn aan de fysieke ele
menten grafisch te visualiseren (thematische kaart-
produktie; TEMAK's).
De overzichtskaarten, al dan niet door de automatische
tekentafel geprodueeerd, worden bij de TEMAK-ver-
vaardiging als basis gebruikt.
Aangezien zowel het digitaliseren als het automatisch
tekenen van kaarten in hoge mate op zichzelf staande
aktiviteiten zijn en - in vergelijking met de andere
Processen die zieh binnen een informatiesysteem af-
spelen- zeer tijdrovend zijn, is dit kaarttekensys
teem niet op het normale P855-mini-computer
systeem geent; een te onevenredig deel van de tijd
van dit laatste systeem zou door de kartografische
aktiviteiten in beslag worden genomen en het P855-
systeem nagenoeg blokkeren voor andere aktiviteiten.
Voor de grafische in- en uitvoer is daartoe de PDP
11/35 mini-computer aangeschaft. Aan deze PDP 11/35
is derhalve een digitaliseertafel met grafical display,
een automatische tekentafel, een magnetische schijf-
eenheid, magnetische bandeenheid en een regeldruk-
ker gekoppeld (Applicon-systeem). De magnetische
band wordt vooralsnog gebruikt om de overdracht van
gegevens tussen de P855 en de PDP 11/35 te kunnen
doen plaatsvinden. Het software-gedeelte is momen
teel in ontwikkeling en zal naar verwachting eind 1978
gereed komen.
Naast de manuale kaarteringen en die met behulp van
de automatische tekentafel worden wel reeds met de
regeldrukkerbehorend bij het P855-systeem, zgn.
lineprinter kaarten op schaal 1 250. 000 vervaardigd.
Voor een (verkleind) voorbeeld van een dergelijke
kaart zie figuur 6.
Noten
1. De in 1971 door de regering ingestelde Commissie
Interdepartementale taakverdeling (ook wel Commis
sie - Van Veen genoemd) heeft ruimtelijke ordening
zeer adequaat gedefinieerd als 'het zoeken naar en
het tot stand brengen van de best denkbare weder-
kerige aanpassing van ruimte en samenleving, zulks
ter wille van die samenleving'.
2. Planning en onderzoek op het gebied van de ruimte
lijke ordening. Publicatie 1973-74 Rijksplanologische
Dienst (Staatsuitgeverij).
3. Zie voor uitgebreide beschouwingen over het
ruimtelijk systeem, de procesplanning resp. het in
formatiesysteem de Studierapporten van de Rijksplano
logische Dienst in de serie Algemeen Ruimtelijk
Planningkader, nl. deel 5.1.: Planningmethodiek
deel 5. 5. Informatiesysteem Ruimtelijke Ordening
Nederland (INSYRON) (Centrale Afdeling Voorlichting
en Externe Betrekkingen van het Ministerie van
Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening).
4. Deze ruimtelijke planningatlas dient niet verward
te worden met de Wetenschappelijke Atlas van
Nederland.
Laatstgenoemde atlas wordt uitgegeven door de in
1951 in het leven geroepen Stichting Wetenschappe
lijke Atlas van Nederland. De uitgave van de atlas
wordt gefinancierd door het ministerie van Onderwijs;
het bureau belast met de vervaardiging van de kaarten
(kortweg Atlasbureau genoemd) is in administratieve
zin ondergebracht bij de Rijksplanologische Dienst.
De Ruimtelijke Planningatlas is geen alternatief voor
de Wetenschappelijke Atlas van Nederland. Veeleer
zijn beide kaartenalbums elkaars complement. De
onderwerpen welke in beide albums gevisualiseerd
worden gepresenteerd, lopen nogal uiteen.
In tegenstelling tot de ruimtelijke planningatlas welke
in zwart-wit wordt uitgevoerd, is de uitvoering van
de Wetenschappelijke Atlas in kleur.
Alle figuren en kaarten zijn ontworpen en getekend
door de sektie Kartografie van de Rijksplanologische
Dienst te Zwolle.
18
1978. IV.1
