- voor de interactieve verwerking van
gedigitaliseerde of gegeneraliseerde gegevens.
5. De programmering van enkele van de hierboven
genoemde bouwstenen volgens aanwijzingen van de
systeemprogrammeur. De bouwstenen kunnen een
verschallende moeilijkheidsgraad hebben en in ver-
schillende programmeertalen opgesteld moeten
worden, bijv. in het probleemgerichte Fortran of het
machinegerichte Assembler (door de programmeur).
6. De zorg voor en de opslag van de informatiedra-
gers, het overbrengen van opdrachten programma's
en gegevens van gebruiker naar Operateur en
omgekeerd (door de dispatcherh
De opleiding in deze nieuwe werkzaamheden kan zo
veel tijd kosten dat het een tweede beroepsopleiding
wordt. Het is zinvol deze opleidingen trapsgewijze,
volgens de moeilijkheidsgraad, te rangschikken.
(Het artikel beschrijft vervolgens in een paragraaf de
duitse opleidingen, waarvoor helaas geen nederlandse
equivalenten zijn aan te geven; volstaan wordt met
een körte aanduiding van het niveau van de duitse
opleiding).
De opleiding van kartografisch
tekenaar
(ongeveer PBNA-niveau of internationaal W3/4)
Zolang er nog geen MTS-opleidingen in de kartografie
zijn zal de kartografisch tekenaar (middelbaar
beroeps onderwijs) op het gebied van de automatische
verwerking van gegevens werkzaamheden moeten
uitvoeren, die voornamelijk technisch van aard zijn
en gedeeltelijk een hogere moeilijkheidsgraad hebben
dan de tot nu toe overwegend 'handvaardige' werk
zaamheden. Hij zal zieh vertrouwd moeten maken
met de bediening van digitisers, tekenautomaten en
binnen bepaalde grenzen ook met Computers en beeld-
schermapparatuur en met het eenvoudige program-
meren van een tekenautomaat. De vereiste
theoretische kennis zou in de beroepsopleiding ver-
kregen moeten worden en de practische oefeningen
zouden regionaal gecentraliseerd moeten plaats-
vinden bij kartografische firma's en instellingen, die
over de nodige computerapparatuur beschikken. Het
doel van dit eerste opleidingsniveau in kartografische
verwerking van gegevens zou uitdrukkelijk niet meer
dan een inleiding in de moeilijke problematiek moeten
zijn.
Het inzicht in de samenhang en in het verloop van de
verschillende stappen in de verwerking der gegevens
zou zover moeten zijn ontwikkeld, dat de tekenaar
naar behoefte zijn opleiding op dit gebied kan voort-
zetten en praktijkervaring kan opdoen door middel
van speciale kursussen die door fabrikanten en
gebruikers van computerapparatuur worden georgani-
seerd.
De opleiding van 'Fachhochschul
ingenieurs' kartografie
(deze opleiding staat op HTS-niveau of W2/3, maar in
Nederland bestaat nog geen HTS-opleiding kartografie
of een andere hogere beroepsopleiding op dit gebied)
De ingenieur-kartograaf zal zowel ingezet kunnen
worden in de sector onderzoek als in de sector
produetie. In beide sectoren staat een ruim werk-
terrein op het gebied van de automatische gegevens-
verwerking bij de kaartvervaardiging voor hem open.
Hij zal in onderlinge samenwerking met de acade-
misch-gevormde ingenieur moeten werken aan de
systeemanalyse en systeemprogrammering. Hij zal
de verantwoordelijkheid op zieh moeten kunnen nemen
voor het gehele systeem van machines en apparatuur
van alle apparaten. Is hij als programmeur gespecia-
liseerd, dan moet hij programma's opstellen in ddn
of twee verschillende programmeertalen, rekening
houdend met de taal waarin commando's aan het
gebruikte computersysteem kunnen worden gegeven.
De schema's ter oplossing van deze Problemen krijgt
hij van de systeemprogrammeur.
De opleiding zou moeten starten in het eerste Se
mester (eerste half jaar) van de Fachhochschule, en
de volgende stof omvatten:
- De basiskennis met betrekking tot de electronische
verwerking van gegevens.
- De werking, bediening en programmering van
informatiedragers, digitisers, tekenautomaten,
Computers en algemene rekenmachines met omvang-
rijke rand- en beelschermapparatuur.
- Een inleiding in de informatica.
- Een inleiding in het computergebruik op afstand.
- Het opstellen van Software pakketten (programma's
etc.voor kartografische problemen ten behoeve van
de gebruiker.
- De systeemanalyse met betrekking tot de kaart
vervaardiging.
- Een inleiding in de planning en organisatie van
Processen voor automatische verwerking van
gegevens.
De practische oefeningen moeten worden verricht met
behulp van de apparatuur van de Fachhochschule, de
hogescholen en de overheidsinstellingen op het gebied
van de electronische verwerking van gegevens. In
tegenstelling tot de tekenaar zal de ingenieur-karto
graaf na afsluiten van zijn studie reeds over voldoende
kennis en ervaring beschikken om practisch werk-
zaam te kunnen zijn op het gebied van de automa
tische kartografie.
De opleiding van academici
(niveau W1 /2)
Zoals in het voorafgaande al is gezegd, wordt
automatisering tegenwoordig bedreven door geogra-
fen, natuurkundigen, informatica-deskundigen,
electrotechnici, geödeten en vermoedelijk nog door
veel personen uit andere diseiplines en zeer zeker
ook door enkele kartografen.
Blijkbaar hebben alle bovengenoemde beroepen en
diseiplines iets dat hen in staat stelt zieh bezig te
houden met de automatisering in de kartografie.
Op het ogenblik verkeert de automatisering van de
kartografie nog in het ontwikkelingsstadium; de werk
zaamheden van de academici op dit vakgebied richten
zieh dan ook geheel op deze ontwikkeling.
Kartografische produetie met geautomatiseerde
methodes bestaat nog slechts op enkele gebieden waar
bepaalde methodes al ten volle ontwikkeld zijn, bijv.
de constructie van geografische of andere netten,
generalisatie van gedigitaliseerde lijnen etc.
1978.IV.l
25
