Angewandte Geodäsie en de tech
nische hogescholen research
worden uitgevoerd. Financiele
middelen voor de eerste aanloop
zijn beschikbaar
Dr Wolfgang Plapper maakte in:
Die Einflüsse der Neukonzeption
des Erdkundeunterrichts auf die
Schulkartographie,de verschillen
duidelijk tussen enkele, in de
laatste jaren versehenen school-
atlassen (Diercke 1974, Harms
1975, en Alexander 1976) ende
vroegere uitgaven. Onder invloed
van de maatschappelijke ontwikke-
lingen in de zestiger jaren, heeft
het onderwijs zieh meer en meer
gericht op een opleiding, die de
leerling de stof kritisch laat bena-
deren; van de leerling wordt meer
inventiviteit gevraagd en hij zal
meer dan in het verleden zelf
bepaalde verbanden moeten gaan
leggen. Wanneer de bovengenoemde
atlassen vergeleken worden met
vorige uitgaven, dan zal het duide
lijk zijn dat het voorstellingsver-
mogen en een kritische instelling
van de leerling worden gestimu-
leerd.
In de Bondsrepubliek bestaan op
twee plaatsen opleidingen voor
"Ingenieur für Landkartentechnik"
Prof. ir. Peter Meilmann ging in
op deze beide opleidingen: Der
Ingenieurkartograph-Ausbildungs-
ziel und Berufspraxis. Hij ziet als
doel van de opleiding dat de afge-
studeerde in Staat moet zijn:
- het beheersen van de technische
vaardigheden van de gehele
kaartproduktie
- de gegevens van de verschillende
diseiplines in kaartvorm te ver-
werken, daarbij optredend als
partner en niet alleen als uit-
voerder
De twee genoemde ople.idingen (in
Berlijn en München) zijn in grote
lijnen gelijk. De belangrijkste
verschillen zijn: in Berlijn vraagt
men een praktijkervaring van 3
jaar, totale cursusduur 3 jaar; in
München is geen praktijkervaring
vooraf nodig, omdat een praktijk-
jaar is opgenomen. De cursusduur
in München is daardoor totaal 4
jaar. In Berlijn dient men zieh in
het laatste jaar te specialiseren in
een thematische of een topografi-
sche richting. In München vindt
men dat de specialisatie in de
praktijk dient plaats te vinden.
Er zal meer aandacht geschonken
moeten worden aan de opleiding in
automatisering in de kartografie.
De cursus kan echter niet ver-
lengd worden, zodat andere
aspekten van de opleiding moeten
vervallen en dit levert nogal wat
Problemen op.
De voordracht van Reinhard Döcke
behandelde een zeer actueel onder-
werp: Schnellschusz aus dem
Hintergrund-Karten in der Tages
schau, de produktie van kaarten
dus welke gebruikt worden bij het
nieuws op TV. Het is interessant
te vermelden dat in de Bonds
republiek dergelijke kaarten
ongeveer 3 minuten per dag per
zender worden vertoond; er
bestaan geen andere kaarten die
zoveel gebruikers kennen.
De kaartschalen varibren van
1:500 000 tot 1:90 miljoen. Er
heeft veel onderzoek plaats ge-
vonden om de kaarten ook voor de
zwart-wit kijkers voldoende
contrast mede te geven.
Er bestaan een groot aantal basis-
kaarten, die al naar behoefte met
gekleurde folien worden bedekt
om bepaalde gebieden en namen
naar voren te halen. Op dit mo-
ment wordt geexperimenteerd met
reliefvoorstelling, dat dan op de
basiskaarten aanwezig zal moeten
zijn. De folien zullen dit relief
dan echter weer afzwakken. De
spreker werd aanbevolen zieh met
DGfK te verstaan om een werk-
groepje te vormen ter bestudering
van deze problemen.
Ter gelegenheid van de bijeen-
komst was een kleine kaarten-
tentoonstelling ingericht met
hoofdzakelijk kaarten uit de deel-
staat Niedersachsen; enkele
voorbeelden zijn:
- ten behoeve van de opleiding van
blinden was een drietal kaarten
van Hannover tentoongesteld
(schalen 1:5 000 en 1:50 000),
waarvan ddn van bus en tram-
lijnen. De kaarten waren uit
gevoerd in wit plastic relief
met de namen in zwart en in
braille.
- een speciale wandelkaart met
een globale aanduiding van de
produktiemethode. Als basis
wordt de Grundkarte 1:5 000
gebruikt, welke tezamen met de
Symbolen wordt afgebeeld op wit
Pokalon. De kleurvlakken
worden verkregen door gekleur
de folie op de daarvoor bestemde
plaatsen te plakken. De kaarten
worden in schuilhutten opge-
hangen, zodat ze niet direct
bloot staan aan weer en wind;
een kostbare kaart.
- de militaire kartografie was o. m.
vertegenwoordigd met een amfibi-
sche kaart 1:25 000, een kombi-
natie van een topografische kaart
voor het landgebied en een zee-
kaart voor het zeegebied. Een
wegen- en bruggenkaart, schaal
1:50 000, met als ondergrond de
topografische kaart, geeft de
militaire klassifikatie van wegen
en bruggen en is bedoeld voor de
planning van militaire troepen-
bewegingen.
A. J. Kers/K. Sijmons
OPEN KAART
In de maanden april, mei en juni
a. s. biedt de onderwijstelevisie
(NOS/NOT) een nieuw onderwijs-
leerpakket aan op het gebied van
wiskunde (rekenen) en wereld-
orientatie. Het project is getiteld
"Open kaart" en is bestemd voor
klas 6 van het lager onderwijs en
de brugklas.
Het zal bestaan uit: 5 televisie-
programma's (inkleur), een werk-
boek met plastic kompasroos, en
een handleiding.
De stichting Nederlandse Onderwijs
Televisie heeft in samenwerking
met de NOS vanaf 1973 een aantal
onderwijsleerpakketten samen-
gesteld ten behoeve van het wiskun
de (reken)onderwijs. Achtereen-
volgens kwamen tot stand: Kijk op
kans (klas 6), Tel voor twee (klas
2), Vier kan 't (klas 4/5), Wiskunde
voor de brugklas, Spelraam (klas
1) en Een beetje veel (klas 3/4).
Het nieuwe project Open kaart
komt in de plaats van Kijk op kans,
waaraan in de afgelopen jaren
ongeveer 250.000 leerlingen heb-
ben deelgenomen.
In Open kaart wordt veel accent
gelegd op wiskunde als middel om
aspecten uit de omringende wereld
te beschrijven. Voor dat beschrij-
ven leren de kinderen gebruik te
maken van diverse hulpmiddelen:
woorden, getallen, tabellen,
kaarten, diagrammen enz.
De onderwerpen zijn voor een
belangrijk deel ontleend aan de
aardrijkskunde.
In de televisieprogramma's Staat
het in kaart brengen van de werke-
lijkheid centraal. Op welke
manieren kan dat gebeuren? Van
welke hulpmiddelen wordt gebruik
gemaakt? Hoe wordt een topo
grafische kaart gemaakt? Hoe
1978.IV.l
7
