tafeMsm
VERSLAG VAN DE STUDIEDAGEN
1978
De jaarlijks terugkerende studie-
dagen van de Nederlandse Vereni-
ging voor Kartografie vonden dit
jaar plaats in De Lutte (bij
Oldenzaal), terwijl 1 dag werd
doorgebracht op het ITC te
Enschede.
Het aantal deelnemers bedroeg 78,
waarvan er 43 afkomstig waren van
gemeentelijke, provinciale en rijks-
instellingen, 23 van hoger onderwijs-
instellingen en 12 van commerciele
bedrijven.
Het thema van de studiedagen was:
kaartproduktie, met speciale aan-
dacht voor produktieplanning, kost-
prijsberekening, technische hulp-
middelen en reproduktie.
De eerste middag (23 mei) werd
gevuld door een tweetal voor-
drachten over kostenberekening,
gevolgd door een diskussie.
Drs. P. W. Geudeke (Top.dienst)
hield een voordracht over kosten
berekening bij het maken van
topografische kaarten. Aan de hand
van een produktieschema werd
duidelijk gemaakt op welke wijze
de kostenberekening geadmini -
streerd wordt. Een kenmerkend
aspekt van een overheidsinstelling
is het feit dat er een bepaalde
opdracht aanwezig is voor het ver-
vaardigen van een kaart(serie).
Geheel anders is dit bij een com-
mercieel bedrijf, waar men slechts
opdrachten aanneemt, indien men
verwacht dat het projekt winst zal
opleveren.
Hierover hield de heer A. Bus
(Wolters-Noordhoff) een voor
dracht, nl. kostenberekening bij
het maken van kaarten in een
commerciele instelling.
Hierbij werd ingegaan op de ele-
menten waaruit de kosten, die de
uiteindelijke uurprijs van een
kartograaf bepalen, zijn opgebouwd.
Verder werden aan de hand van een
toeristenkaart de produktiekosten
bepaald en voor verschiliende
oplagen de winst c.q. het verlies
berekend.
Woensdag 24 mei werd doorge
bracht op het ITC te Enschede.
Dit instituut houdt zieh bezig met
het opleiden van mensen uit ont-
wikkelingslanden, o.a. in de foto-
grammetrie en de kartografie.
Na een algemene inleiding over de
werkzaamheden van het instituut
door prof. F. J. Ormeling volgde
een rondleiding over de afdelingen
Kartografie en Fotogrammetrie.
Daarna volgden een aantal demon-
straties en oefeningen,in kleine
groepen, waarbij de deelnemers
ook zelf direkt bij de uitvoering
ervan betrokken werden.
De volgende oefeningen/demon-
straties vonden plaats:
- Demonstratie ZEEFDRUKKEN.
Deze techniek die eiders in de
grafische wereld ruime toepassing
kent, wordt voor de kartografie
steeds aantrekkelijker nu de tech
niek sterk verbeterd is. Dit geldt
vooral voor kleine oplagen.
- Enkele importeurs vertoonden
en gaven voorlichting over PONS-
APPARATUUR.
- De oefening HANDMASKE RING
bestond uit het vervaardigen van
een aantal maskers voor een klein
kaartje, met behulp van plakras-
ters. Het op deze wijze vervaar
digen van maskers kan in bepaalde
gevallen voordeel opleveren t.o.v.
gebruikmaking van peelcoats.
- Ten behoeve van de zeefdruk
werd ook gedemonstreerd op welke
wijze een kaartbeeld wordt over-
gebracht op een ZEEFDRUKRAAM.
- Op de afdeling fotografie werden
enkele proeven gedaan met de
VARIOMAT. Dit is een lenzen-
systeem dat in kombinatie met
een reproduktiekamera gebruikt
kan worden om lijnen te verdikken
en verdünnen tijdens een belich-
ting.
- Een van de vele Systemen voor
het vervaardigen van een kleuren-
proef is het CROMALIN-systeem.
Hoe dit in de praktijk in z'n werk
gaat werd gedemonstreerd, waar
bij de deelnemers zelf de nood-
zakelijke handelingen dienden te
verrichten.
- Ook het werken met DIREKT
POSITIEF FILM werd vertoond op
de afdeling fotografie. Zoals de
naam al zegt kan men hiermee van
een positief model direkt een posi-
tieve kopie maken.
- De oefening met betrekking tot
de automatisering hield in het
DIGITALISEREN van een fragment
van een kaart. Daarnaast werd
getoond hoe een tekenautomaat de
opgeslagen gegevens weer 'vertaalt'
naar een tekening.
De volgende ochtend (25 mei) werd
gevuld met een voordracht van
medewerkers van het ITC.
De heer K.Sijmons sprak over het
maken van een produktieschema
voor kaarten in kleur. Hij bena-
drukte het belang van het maken
van zo'n schema, zodat de diverse
medewerkers aan een projekt hun
aandeel eraan gemakkelijk kunnen
overzien. Verder kan men aan de
hand ervan een schatting maken van
de benodigde materialen, appara-
tuur en arbeidsuren, ten behoeve
van de kostprijsberekening. Het
zelf maken van een produktieschema
was opgenomen in de oefening van
de middag.
De heer H. Weinreich sprak over
moeilijkheden bij het drukken van
kaarten (offset-druk). Ter ver-
duidelijking van hetgeen er mis kan
gaan bij het drukken van kaarten
waren speciale 'misdrukken' ver-
vaardigd. Fouten tengevolge van
te grote inkttoevoer, te grote
watertoevoer e.a. werden gede
monstreerd. Ook de toepassing
van speciaal ontwikkelde test-
stroken aan de hand waarvan men
eventuele fouten kan aflezen, werd
KT 1978. IV. 2
5
