Algemene principes voor de vormgeving van atlassen
I.E Zaroetskaja
Opmerking vooraf
In 1976 werd in Moskou de bundel: Complexe Regionale
Atlassen gepubliceerd, een standaardwerk van 640 pa-
gina's waarin alle aspecten van redactioneel werk,
produktie en gebruik van dergelijke atlassen worden
behandeld. Redacteur van dit werk was prof. dr.
K.A. Salisjtsjef, die hiermee zijn twintigjarig lid-
maatschap van de commissie voor nationale en regio
nale atlassen van de International Geographical Union
op een grandioze wijze afsloot.
Het is tevens een grote prestatie van mevrouw prof,
dr. I. P. Zaroetskaja; zij was geheel of gedeeltelijk
verantwoordelijk voor 132 pagina's van het werk en
levert daarmee de grootste bijdrage van de 38 auteurs.
Om een idee van deze publikatie te geven, volgt hier-
onder een verkorte inhoudsopgave:
Deel 1 - Methoden van atlascompilatie
H. 1 Het opzetten van een atlasproject
H.2 Het voorbereidende werk
H.3 Methoden van compilatie en bewerking van
manuseriptkaarten
H.4 Technische verwerking van manuseriptkaarten
H.5 Algemene principes voor de vormgeving van
atlassen
H. 6 Bijzonderheden van het samenstellen van kaarten
van de natuur
H.7 Bijzonderheden van het samenstellen en bewer-
ken van socio-economische kaarten
H8 Mogelijkheden voor automatisering bij de atlas-
produktie
H.9 Het gebruik van remote sensing beeiden bij de
samenstelling van atlassen
Deel 2 - Inhoud en bijzondere eigens chappen van atlas-
rubrieken, en de samenstelling van atlas-
kaarten
H. 1 Kaarten voor het inleidend gedeelte
H.2 De geologische struetuur van delfstoffen
H.3 De geofysische aspecten
H.4 Het relief
H.5 Het klimaat
H. 6 Vergletsjering en lawines
H. 7 Permafrost
H8 Oppervlaktewater
H. 9 Bodem en bodemgeschiktheid
H.10 Vegetatie
H.11 Fauna
H.12 Medisch-geografische kaarten
H.13 Fenologische kaarten
H. 14 Landschappen - Fysisch-geografische regionali-
sering
H.15 Kaarten voor milieu-evaluatie
H. 16 Bevolking en arbeidskrachten
H.17 Industrie
H.18 Bouwnijverheid
H.19 Landbouw
H.20 Bosbouw
H.21 Transport en economische connecties
H.22 Algemene economische kaarten
H.23 Wetenschappelijke aspecten; opleiding van
medewerkers
H.24 Bijbehorende publikaties
Deel 3 - Theoretische en praktische aspecten van het
gebruik van komplexe regionale atlassen
H. 1 Huidige Staat van het theoretisch en praktisch
gebruik van atlassen
H. 2 Voornaamste trends en mogelijke ontwikkelingen
van atlasgebruik
H. 3 Methoden van gebruik van atlassen bij weten-
schappelijk en praktisch onderzoek
Het boek wordt besloten met een bibliografie. De
inhoud geeft een idee van de uitgebreidheid en het
niveau van de behandelde materie. Het is des te meer
te betreuren dat het werk in het Russisch is geschre-
ven en dat er geen Westerse vertaling van bestaat.
Op het ITC in Enschede heeft men onlangs een aantal
secties van dit boek vertaald en u wordt als resultaat
daarvan hoofdstuk 5 van deel 1 (Algemene principes
voor de vormgeving van atlassen) aangeboden.
De vertaling is het werk van mevrouw drs. N.J.
Wentink; kartografische bewerking door de redactie.
De eisen voor de vormgeving van een atlas worden in
de eerste plaats bepaald door zijn bestemming en de
bijzonderheden van het gebruik en van de gebruikers.
Wetenschappelijke referentie-atlassen, populair-
wetenschappelijke atlassen, heemkundige atlassen en
algemene atlassen voor middelbaar en hoger onderwijs
vereisen alle een verschillende wijze van benadering
bij hun algemene vormgeving en bij de vormgeving
van de afzonderlijke kaarten.
Voor wetenschappelijke referentie-atlassen met zeer
gedetailleerde kaarten, welke bestemd zijn voor uit-
voerige studies, is een hoge mate van detaillering en
1978.IV.4
13