MASSIF CENTRAL
M A S S IF
CENTRAL
LANDJE
LAND
LAND
namen in een andere dan de horizontale richting wor
den geplaatst, zie figuur 34.
figuur34 figuur35
Wanneer een niet omgrensd gebied een ronde vorm
heeft en een lange naam, dan dient de naam in twee,
of drie delen te worden versneden. Hiermee voor-
komt men dat een langgerekt gebied wordt gesugge-
reerd, zie figuur 35.
Waarneming van gespatieerde teksten
In tegenstelling tot namen bij puntsymbolen die com
pact behoren te zijn, dienen namen van lijn- en opper-
vlaktesymbolen bij voorkeur te worden gespatieerd.
Gespatieerde teksten worden als uitgestrekt en trans-
parant waargenomen. Deze karakteristieken zijn in
overeenstemming met de aard van lijn- en opper-
vlaktesymbolen. Voor gespatieerde teksten kan met
kleinere letters worden volstaan, een voordeel wan
neer men het kaartbeeld wenst te ontlasten, zie
figuur 36.
MAANGEBERGTE
Maannv/er
MAANGEBERGTE
figuur 3 6
Afhankelijk van een rüstige of drukke achtergrond
wordt voor maximale letterspatiering twee tot drie
maal de kapitaalhoogte aangehouden. Bij ruimere
letterspatiering is het moeilijk en vaak onmogelijk
de tekst als geheel in een enkel waarnemingsmoment
te lezen. Het oog moet letter voor letter aftasten,
waardoor vertraging van de leessnelheid ontstaat.
Wanneer zieh tussen gespatieerde letters andere
kaartelementen bevinden, wordt de spatieringsafstand
tussen die letters zodanig vergroot tot optisch een-
zelfde withoeveelheid (afstand) ontstaat als tussen de
andere letters, zie figuur 37.
D R E N T S E H/EIDE
RUN/LAND
figuur 37
Een veelvoorkörnende vergissing bij het benoemen
van gelijksoortige gebieden van verschillende grootte
wordt gevonden in de onjuiste toepassing van ver
schillende spatieringen. Zo worden namen van grote
gebieden vaak wijd gespatieerd en die van kleine ge
bieden, behorend tot dezelfde groep, weinig of hele-
maal niet, figuur 38.
Dit is in strijd met de typografische regel dat ver-
schil in spatiering wordt waargenomen als verschil
in karakter. In deze gevallen moet worden gezocht
naar verschil in lettergrootte, met verhoudingsgewijs
steeds dezelfde spatiering, welke kan worden uit-
gedrukt in de kapitaalhoogte, zie figuur 39. Grootte-
verschil vormt de direkte relatie tot de verschillen
in de kaart, spatieringsverschillen daarentegen ver-
oorzaken nuances in transparante en compacte waar
neming van tekst (zie figuur 1).
LANDJE S
figuur 38
figuur 39
In thematische kaarten waarin vaak slechts een
enkele eenheid (bijv. uitsluitend administratieve
eenheden) het letterbeeld bepaalt, kunnen grootte-
verschillen in de tekst tot een minimum worden
beperkt.Er is hier geen bei'nvloeding of verwarring
door anderssoortige teksten, zoals dat vooral in
fysische kaarten het geval is, zie figuur 40.
Besluit
Over het plaatsen van namen kan nog veel worden
gezegd, maar met toepassing van de prineipes van
24
1978.IV.4
