gebied van geodesie, fotogramme-
trie en kartografie in China. Het
werd duidelijk dat men tijdens de
culturele revolutie behoorlijk ach-
terop is geraakt. Men tracht de
achterstand nu weg te werken,
waarvoor o.m. kontakten met het
buitenland noodzakelijk zijn.
Daar niet alle delegatieleden de
Engelse taal machtig waren, diende
steeds alles vertaald te worden,
waardoor de communicatie nogal
wat tijd vroeg. Ondanks deze handi-
cap waren de kontakten informeel
en hartelijk.
Op de laatste dag van het bezoek
werd een communiqud opgemaakt
over de samenwerking tussen de
Universiteit van Wuhan en het
ITC. Hierdoor zal in de naaste toe-
komst een samenwerking tot stand
kunnen komen, een zeer interes
sante ontwikkeling.
A.J. Kers
TENTOONSTELLING CARL
RITTER IN SEINER ZEIT
In de kaartenafdeling van de Biblio
thek Preussischer Kulturbesitz te
Berlijn wordt een tentoonStelling
over de geograaf Carl Ritter gehou-
den waarin ook Ritters bijdragen
aan de kartografie goed vertegen-
woordigd zijn.
In de jaren 1806-1820 zijn van hem
een aantal oorspronkelijke thema
tische kaarten versehenen die als
de vroegste op dit terrein beschouwd
worden.
In de mooie catalogus staan ver-
scheidene van Ritters kaarten af-
gebeeld. De tentoon Stelling en tekst
van de catalogus werden samenge-
steld door Dr. Lothar Zögner, lei
der van de kaartenafdeling van ge-
noemde bibliotheek.
INVOERING MERCATORPROJEC-
TIE OP ZEEKAARTEN
Voor zeekaarten van de Nederlandse
kustwaterenuitgegeven door de
Chef der Hydrografiemet een
schaal groter dan 1 50. 000 werd
tot nu toe de stereografische pro-
jectie gebruikt.
Het voordeel hiervan was dat alle
kenbare triangulatiepunten - waar-
van de coördinaten alleen in het
rechthoekig stelsel van de Rijks-
driehoeksmeting bekend waren -
zonder meer konden worden afgezet.
Het berekenen van de geografische
coördinaten en het omzetten daarvan
in Mercatorcoördinaten, was met
behulp van logarithmen en later
zelfs met electrische en niet pro-
grammeerbare electronische reken-
apparatuur een zeer tijdrovende
aangelegenheid.
Bovendien was aansluiting met
topografische kaarten en met
lodingsbladen van civiele instanties
als RijkswaterStaat zonder meer
mogelijk.
De huidige technieken, waaronder
een grote mate van automatisering
in de kartografie, maken het mo
gelijk en zelfs gewenst de boven-
genoemde kaarten in de Mercator-
projectie te vervaardigen.
Het invoeren van de Mercator-
projectie op alle Nederlandse zee
kaarten zal geleidelijk geschieden.
Er wordt naar gestreefd in de ja
ren 1980-1982 de grootschalige
kaarten over te zetten, waarbij
aangevangen zal worden in het
zuiderfrontier.
De eerste kaart welke in de Mer-
catorprojectie verscheen, is kaart
1449: Noordzee. Aanloop Euro-
poort en Hoek van Holland, schaal
1 50.000.
De op de huidige kaarten voorko-
mende waarschuwing om lengte en
breedte af te passen van de dichtst-
bijzijnde meridiaan en parallel zal
vervallen. Overigens zal het ge-
bruik van de kaart als hulpmiddel
voor de navigatie in de praktijk
door deze verandering niet worden
beihvloed.
HANDIG BOEKJE VOOR DRUK-
WERKBESTELLERS
Hoe wordt een vierkleurenfoto
gedrukt Wat is een aanmaakpar-
tij papier? Wat is nu precies het
offset-procede Hoe breng je
korrekties aan
Dat zijn enkele vragen, die beant-
woord worden in het zojuist ver
sehenen boekje "Kleine wegwijzer
voor drukwerkbestellers"dat
drukkerij de Vries in Sneek heeft
uitgegeven.
Met recht een wegwijzer, want er
wordt stap voor stap in verteld wat
er gebeurt vanaf het moment, dat
de opdracht binnenkomt tot het
ogenblik, dat het drukwerk in de
auto wordt geladen, klaar voor
aflevering. Er Staat een massa
zeer nuttige informatie in dit
boekje. Een letterproef, een ver-
haal over de nieuwe EAN-produk-
tiekodering en een lijst van kor-
rektietekens maken het kompleet
Voor lezers, die regelmatig te
maken hebben met het bestellen
van drukwerk is deze wegwijzer
een handig boekje vooral ook om-
dat er een alfabetische lijst in
voorkomt van honderd grafische
termen met hun uitleg. Wie er be-
langstelling voor heeft: drukkerij
de Vries heeft het boekje uitgege
ven ter gelegenheid van de opening
van een nieuw bedrijfsgebouw en
heeft een aantal exemplaren gere-
serveerd voor aanvragers, aan wie
het gratis wordt toegezonden.
Het adres is:
Drukkerij J.G. de Vries B. V.
Lorentzstraat 27, 8606 JP Sneek.
ZO KAN HET OOK, MAAR LIEVER
NIET
In het Kartografisch Tijdschrift
1979 no. 3 bepleit P. C. J. van der
Krogt het gebruik van in sectoren
verdeelde cirkeldiagrammen op
statistische kaarten inplaats van
staafdiagrammenterwijl ik in dit—
zelfde tijdschrift in 1977, no. 4
(p. 36/37) juist het omgekeerde heb
bepleit. Van der Krogt vindt het bij
staafdiagrammen 'zeer moeilijk de
lengtes met elkaar te vergelijken
terwijl men het aandeel bij cirkel-
sectoren 'gemakkelijk af kan lezen'.
Volgens mijn ervaring is het juist
andersom: de hoogtes van de ko-
lommen zijn direct afleesbaar,
want ieder heeft wel een maatlatje
bij de hand. Bovendien Staat er
hier een schaalstokje met streepjes
om de 10% vlak naast elk grafiekje.
De sectoren zijn voor mijn gevoel
veel moeilijker te schatten, niet
alleen door het voortdurend inge
dachten omrekenen van graden in
percenten (36° in 10%) maar ook
doordat ongeveer even grote sec
toren op een verschillende plaats
in de cirkel (bv. rechts onder en
links in het midden) visueel moei
lijk vergelijkbaar zijn. Men moet
er een gradenboog bij halen en de
sectorgrenzen verlengen om de
grootte te kunnen aflezen (de op
het oog even grote grijze sectoren
in bv. de regio's II en IV op het
door Van der Krogt gepubliceerde
kaartje stellen resp. circa 26| en
32% voor)Ook de onderlinge
grootteverhoudingen van de cirkels
zelf zijn moeilijk te schatten. Wat
de hier gebruikte staafmethode niet
7
