m
L,:'~
mm
s
sr
Globale kaart van het westelijke Waddenzeegebied,
begrensd door de Noordzeekust van Petten tot
Terschelling, de Friese kust van Harlingen tot
Stavoren en de Westfriese kust van Enkhuizen tot
de Wieringerwaard, door Dirk Pietersz Abbestee,
ongedateerd (Ned. Hist. Scheepvaart Museum,
A'dam Z II-a-73). De weergave van banken, vaar-
geulen en betonning en de zeer globale weergave
van het 'binnen '-land wijst op een navigatiekaart
uit het begin van de 17e eeuw en vertoont gelijke-
nis metkaarten van Willem Jansz Blaeu.
Abbestee heeft dit globale kaartbeeld, dat kenne-
lijk niet op eigen waameming en meting berust,
gebruikt om het gebied tussen Zijpe/Wieringer-
waard en Marsdiep gedetailleerd in te tekenen
Zijn jarenlange verkenningen en karteringen van
het Koegrasgebied heeft hij op deze kaart met
grote nauwkeurigheid samengevat.
De seheiding tussen zandgronden en klei-'waarden'
in dit gebied berust op zijn kartering van 1652
(kaart ARA. Coli. Hingman nr 2492 bespr. Schoorl
1973 pp. 396 - 397). Eerst in 1672 kwam Abbestee
met een nieuwe karte ring, waarbij een voortgaande
bedekking van de kleigronden met zand werd aan-
getekend. Deze nieuwe kartering werd als gravure
uitgebracht door Frederik de Wit en overgenomen
op de kaart van de Uitwaterende Sluizen van Jan
Jansz Dou in 1680 en alle volgende uitgaven van
deze kaart.
Berustte de weergave van het Koegrasgebied op
een opname van 1652, de nauwkeurige weergave
van het Huisduiner land en de kustverdediging al-
daar komt overeen met zijn kartering na de dijk-
doorbraak van november 1663, met de in 1662
gelegde inlaagdijken (kaart ARA. Aanw. 1901
XLVIII- 3; bespr. Schoorl 1973, p. 204 fig. 50).
Het Callantsoger gebied berust op zijn kartering
van 1647 (kaart bekend in kopie van Jan Dirksz
Zoutman, Coli. Oesterr. Nat. Bibl. Wenen, Atlas
Van der Hem, band XV nr 59). De kaart dateert
op zijn vroegst uit 1663-'64 maar van vddr 1672,
waarbij op een globale navigatiekaart uit het begin
van de 17e eeuw het kustgedeelte tussen Zijpe en
Marsdiep gedetailleerd in kaart is gebracht op
basis van detailkaartenCallantsoog 1647, Koe-
gras 1652, Huisduinen 1663.
KT 1980. VI. 4
41
