Naar een drieschalige kartografie
De 15e en 16e eeuw waarin de exacte wetenschappen,
waaronder de landmeetkunde (fig. 7) en de leer der
kaartprojecties snel voortschreden, en waarin meer
en meer gebiedsgegevens bekend werden, vergden
meer systematische kaarten dan de middelschalige
landschapsbeeldkaarten, zoals die van Leonardo.
Men kan de voortgang der kartografie naar een meer
abstracte en meetkundig meer betrouwbare middel
schalige kartering leren kennen door een vergelijking
van de Carta Marina van Waldseemtiller (1516),
Sebastian Müllers kaart van Duitsland (1540) en de
Carta Geografica del Gran Ducato di Toscana
1630) fig. 8). Deze laatste markeert in kartogra-
fisch opzicht, de voortgang ten opzichte van
Leonardo's kaart van Toscane. Het relief is nu
grotendeels door genormaliseerde bergsymbolen
weergegeven, en de nederzettingen zijn, na klassi-
ficatie, door een reeks van in betekenis oplopende
Symbolen aangeduid. Met deze ontwikkeling naar een
systeem van abstracte kaarttekens ontstaat ook de
noodzaak tot een legenda. Samen met de voortgang
PSTATO^J&LL OIIK.
irioHKnJrÄ"
.4.*nci
SIJC/TA
JfM.JKKM
Portt Ri>r,ift.
Fig. 8. Een 17e eeuwse middelschalige kaart van Toscane.
Svirflon.
Fig. 7. Triangulatie in de 16e eeuw in Engeland
(uit: W. CumminghamCosmographical
Glasse, 1559)
signatuur en symbool: genormaliseerde Signaturen,
waarvan de betekenis in een legenda wordt verklaard,
en die dan ook meervoudig bruikbaar zijn. Een aan-
zet daartoe brengt de kartografie van de 15e en 16e
eeuw.
KT 1981. VII. 3
45
