Fietsers vergelijken kaarten
H. M. Bosma
Hiervoor bekeken we onder andere de toepassing van
KT 1981. VII. 4
55
Het Kartografisch Tijdschrift 1978. IV. 3 bevat naast
het uitvoerige overzicht van de Nederlandse toeris-
tenkaarten door drs. F. J. Ormeling tevens een artikel
van W.J.Simons over "Het in kaart brengen van toe-
ristische fietsroutes". Dat artikel bevatte enkele on-
zorgvuldige uitspraken en helaas heeft de redaktie van
het Kartografisch Tijdschrift de discussie daarover
moeten sluiten.
De heer W.J.Simons (adviseur van de Stichting: Fiets!)
is echter tot op heden de enige die publiceerde over
kaartgebruik door fietsers. Nog steeds is weinig be-
kend over de wensen mn kaartgebruikers.
Nu hebben zes leden van de Echte Nederlandse Fiet-
sersbond sinds herfst 1979 de huidige Nederlandse
wegen-, toeristen- en topografische kaarten verge-
leken op hun bruikbaarheid voor fietsers.
(Fietsr oute kaarten bleven hierbij buiten beschouwing)
Een uitgebreid onderzoek met behulp van enquötes en
experimenten is ondoenlijk voor de Echte Nederlandse
Fietsersbond. In de ENFB Werkgroep Fietskaarten
besloten we om ons aan de hand van eigen ervaringen
met kaartgebruik tijdens fietstochten een beeld te
vormen van de "ideale fietskaart". De eisen die wij
aan een goede fietskaart stellen gebruikten we om
systematisch de Nederlandse kaarten die door fiet
sers worden gebruikt te beoordelen. Nu de kaarten
onderling zijn vergeleken is het mogelijk om fietstoe-
risten een goed koopadvies te geven.
Een echte "ideale fietskaart" troffen we niet aan in
het huidige aanbod. Opvallend is dat kaarten die met
name als fietskaart worden aangeprezen als zodanig
ver beneden de maat blijven.
De zaken die wij essentieel of nuttig vinden voor een
kaart voor fietsers vormden samen ruim honderd
beoordelingskriteria, onderverdeeld in zeven aspek-
ten. In het bijgaande Schema is voor elke beoordeelde
kaart de score per aspekt vermeld. Verder is aange-
geven of een kaart heel Nederland weergeeft en de
schaal en de prijs. Het valt op dat we de meeste as-
pekten van het merendeel van de kaarten als matig
of siecht beoordeelden. Dat komt omdat de kwaliteit
van de kaarten ons tegenvalt en omdat de meeste
kaarten gewoonweg niet voor fietsers zijn bedoeld.
De zeven verschillende aspekten waarop wij als
fietsers de kaarten beoordeelden zijn de volgende:
De verkeersinformatie voor fietsers.
Hierbij is onder andere gelet op de manier waarop
fietspaden, wegwijzemummers en hellingen op de
kaart zijn aangegeven.
Alleen de "ANWB Toeristenkaart 1 100.000" geeft
goede specifieke verkeersinformatie voor fietsers.
De hiervan afgeleide "Fiets- en wandelkaart van de
Utrechtse Heuvelrug, Kromme Rijn en Lek" bena-
drukt weliswaar deze informatie maar is naar onze
mening hierin slechts ten dele geslaagd. Van alle
kleinschalige kaarten geeft de kaart van Michelin
(1 200.000) nog de meeste informatie voor fietsers.
De "Fiets- en bromfietskaart van Nederland" van
Falkplan is vrijwel net zo ongeschikt voor fietsers
als de kaarten van benzinemaatschappijen door de-
zelfde kaarfmaker. De verkeersinformatie voor fiet
sers op de grootschalige kaarten is matig tot siecht.
Dat geldt ook voor de nieuwe "Kaart voor vakantie en
vrije tijd" die de gezamenlijke VVV's laten maken.
Informatie voor algemeen verkeer.
Gekeken is onder andere naar informatie over veer-
diensten en de onderverdeling van gewone wegen
naar breedte, aard en kwaliteit van het wegdek. Voor
fietsers overbodige zaken als benzinepompen en be-
kende fileplaatsen zijn niet gehonoreerd.
Topografische informatie.
We letten onder andere op orientatiepunten zoals
torens, hoogspanningsleidingen, molens en op
grondgebruik zoals bos en bebouwde kom. Voor topo
grafische informatie, die relevant is voor fietsers,
zijn de stafkaarten van de Topografische Dienst zeer
goed. De "ANWB Toeristenkaart 1 100.000" voldoet
wat dat betreft ook goed.
De andere kaarten vinden we in dit opzicht matig tot
siecht.
Steunpunten en akkommodaties.
Hiermee bedoelen we nuttige mensen en zaken als
fietsenmakers, schuilhutten en openbare kampeer-
terreinen. Deze worden doorgaans siecht in de kaart
aangegeven. Enkele wandelkaarten en de "Toeristen
kaart Eemland" zijn goed. Verder zijn alleen de
"Kaart voor vakantie en vrije tijd" en "Smulders
Kompas Toeristenkaart" matig.
Informatie over toeristische attrakties: schilderach-
tige route, dierentuin, zwembad en dergelijke.
Kleinschalige kaarten hebben blijkbaar niet tot doel
om hierover informatie te geven Wel goed is de in
formatie over toeristische attrakties op de "ANWB
Toeristenkaart 1 100.000" en op de "Toeristenkaart
Eemland". Dit geldt ook voor de duidelijke "Groene
kaart van het Gooi". Ook de door Smulders gemaakte
bladen van de "Kaart voor vakantie en vrije tijd" zijn
voldoende
Kartografische kwaliteit.