Het tijdens het Eerste Vijfjaren Plan aangevangen en gedurende het Tweede Vijfjaren Plan ("Repelita II", 1974-1979) voortgezette programma voor de systematische geologische kartering van Indonesie is onderverdeeld in de volgende sub-programma's De systematische geologische kartering van Java en Madura op schaal 1 100.000. Men besloot met dit onderdeel van het karterings- programma te beginnen omdat van de geologie van Java en Madura het meest bekend is. Daardoor kun- nen de geologen die nog ervaring moeten opdoen gebruik maken van de resultaten van de vroegere karteringen. Bovendien zijn van dit gebied goede topografische kaarten en vaak ook luchtfoto's be- schikbaar. Ken bijkomend voordeel is de relatief gemakkelijke toegankelijkheid van plaatsen waar aanvullend veldwerk moet worden gedaan. De meeste bladen uit deze kaartserie beslaan een kwadrant met een oppervlakte van 30 bij 30 minuten. Door een gewijzigde indeling en door het feit dat ieder blad een veel groter gebied beslaat dan een blad uit de vooroorlogse kaartserie, werd het moge- lijk het aantal bladen te beperken tot 57 (fig. 1 en fig. 2). Toen het tweede sub-programma, de systematische kartering van geheel Indonesie (buiten Java en Madura) op schaal 1 250.000 een grotere prioriteit kreeg, kwam er een tekort aan mankracht bij de kartering van Java en Madura. Men besloot daarom een deel van dit werk uit te besteden aan de geolo gische instituten van het "Institut Teknologi Bandung" (ITB) en de Padjajaran Universiteit in Bandung en aan het Geologisch Instituut van de Gadjah Mada Univer siteit in Jogyakarta. De systematische geologische kartering van geheel Indonesi'ö (behalve Java en Madura) op schaal 1 250. 000. Dit deel van het karteringsprogramma wordt als het belangrijkste beschouwd en heeft daarom de grootste prioriteit. Aangezien het zwaartepunt bij deze kartering niet ligt bij de compilatie van bestaan- de gegevens, maar bij de veldkartering, zijn hierbij de meeste geologen betrokken. De schaal 1 250.000 is gekozen omdat hierbij een redelijk gedetailleerd beeld van de geologie wordt gegeven, terwijl men tevens een goed overzicht krijgt. Uiteindelijk zal deze kaartserie gaan bestaan uit 134 bladen, die ieder een gebied van anderhalve lengtegraad bij ddn breedte- graad beslaan (fig. 5). Bij de selectie van de gebieden die het eerst moeten worden gekarteerd, wordt gekeken naar de mogelijke aanwezigheid van delfstoffen. Ook speien hierbij de beschikbaarheid van topografische kaarten en lucht foto's §n de toegankelijkheid een rol. De eerste bladen die werden voltooid beslaan delen van West-Sumatra en Centraal Sulawesi (Celebes). Nadat drie bladen van West-Sumatra gereed waren, werden de karteringsaktiviteiten verplaatst naar het oostelijk gedeelte van de archipel, waar door een aantal buitenlandse instituten marine-geologische onderzoekingen zullen worden uitgevoerd. Het gedeelte van Sumatra ten noorden van de eve- naar zal verder worden gekarteerd in samenwerking met het Engelse "Institute of Geological Sciences" en Australiö heeft assistentie toegezegd bij de karte ring van Irian Jaya (fig. 5). De systematische geologische kartering van geheel Indonesife' op schaal 1 1.000.000. Het doel van dit derde sub-programma is de vervaar- diging van een uit 16 bladen bestaande kaartserie, waarop een algemeen overzicht van de geologie van de gehele Indonesische archipel wordt gegeven. Het werk aan deze geologische overzichtskaarten bestaat uit de compilatie van de resultaten van het eerste en tweede sub-programma, aangevuld met veldonderzoek in gebieden waarvan nog niet voldoende gegevens voor- handen zijn. Ieder blad uit deze serie beslaat een oppervlakte van 6 breedtegraden bij 8 lengtegraden. De oorspronkelijke vooroorlogse bladindeling is niet meer gehandhaafd (fig. 4 en fig. 6)In 1975 verscheen als eerste uit deze serie het blad Ujung Pandang (Zuid-Sulawesi). Andere kaarten Buiten de hierboven genoemde series zijn inmiddels versehenen een uit drie bladen bestaande geologische kaart van Java en Madura schaal 1 500.000, een geologische kaart van Zuidwest- en Midden-Kaliman- tan (Borneo) schaal 1 500. 000 in vier bladen en een geologische kaart van Zuidwest-Kalimantan schaal 1 500.000 in twee bladen. Daarnaast houdt de Geologische Dienst zieh bezig met de vervaardiging van hydrologische kaarten, inge- nieurs-geologische kaarten (geologische kaarten ten behoeve van de bouw van wegen en stuwdammen), geo- fysische kaarten en kaarten van gevaren-zones rond aktieve vulkanen ("volcanic hazard maps"). Gebrek aan basiskaarten Een van de problemen waar de Geologische Dienst nog steeds mee heeft te kampen is het gebrek aan up-to-date basiskaarten, speciaal van de eilanden buiten Java, zoals Kalimantan, Sulawesi en Irian Jaya. De systematische topografische karteringen, die door de Tweede Wereldoorlog en de politieke en economlsche problemen in de periode daarna waren vertraagd, werden pas in 1969 hervat. In dat jaar werd opgericht de "Badan Koordinasi Survey dan Pemetaan Nasional" (BAKOSURTANAL)Dit bureau koördineert alle karteringsaktivteiten in Indonesie. Doordat de grote achterstand bij de topografische karte ringen nog niet is ingelopen, moet de Geolo gische Dienst nog steeds voor een belangrijk deel gebruik maken van vooroorlogse Nederlandse kaarten en van de daarop gebaseerde kaarten van de Ameri- kaanse "Army Map Service". Informatie over geologische kaarten De legenda's van de Indonesische geologische kaar ten zijn uitgevoerd in twee talen nl. Indonesisch en Engels. Bij een aantal kaarten is bovendien een losse körte beschrijving van het gebied gevoegd. De prijzen van de Indonesische geologische kaarten zijn, zeker naar Nederlandse maatstaven, zeer laag. Voor een blad uit de serie geologische kaarten van Java schaal 1 100.000 betaalt men bijvoorbeeld maar tussen de drie en vier gülden. 36 KT 1982. VIII. 1

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1982 | | pagina 38