wordt in 1982 onderzocht wat de consequenties zijn
van de gevolgde werkwijze.
Actualisering van de gegevens
Het opzetten van een systeem heeft betrekkelijk wei
nig waarde als niet regelmatig de gegevens worden
aangepast aan de actuele situatie. Hiertoe wordt aan
de gemeenten gevraagd elke twee jaar op niet-inge-
kleurde topografische kaarten 1 10.000 aan te geven,
welke gedeelten in de afgelopen twee jaar een andere
vorm van bodemgebruik kregen. Dit is per 1 januari
1979 en per 1 januari 1981 gedaan. Het is de bedoe-
ling dit in 1983 weer te herhalen.
Als uitgangspunt dienen hiertoe de duplicaat-kaart-
bladen die de gemeenten voor hun eigen archief in
te kenden.
Bij het C.B.S. worden aan de hand van de wijzigin-
gen die door de gemeenten zijn aangegeven de C.B.S.-
kaarten bijgewerkt, waardoor deze weer actueel zijn.
Daamaast worden de veranderingen in het bodemge
bruik zodanig opgemeten en verwerkt, dat zichtbaar
wordt welke oppervlakte overgaat van de ene vorm van
bodemgebruik naar de andere (zie fig. 2).
Aan de gemeenten wordt verzoeht elke twee jaar hun
eigen kaart ook volledig bij te werken opdat de
C.B.S.-exemplaren en de archiefkaarten van de ge
meenten identiek zijn.
Bladvernieuwing
Tevens is het C.B.S. begonnen met de systematische
vemieuwing van de kaarten. Zoals bekend worden de
topografische kaartbladen periodiek vernieuwd. Ge-
durende de periode die ligt tussen twee vernieuwingen
geven de gemeenten de veranderingen in het bodem
gebruik op min of meer verouderde bladen aan. In de
meeste gevallen heeft het nieuwe bodemgebruik ech
ter ook tot gevolg dat bestaande topografische grenzen
wijzigen. Het is daardoor voor de gemeenten uiterst
moeilijk om exact de begrenzingen van het nieuwe
bodemgebruiksperceel aan te geven.
Bij het C.B.S. wordt het bodemgebruik daarom, zo
als dat op de aanwezige kaarten is aangegeven, inge-
tekend op de bladen met de vemieuwde topografie.
In bijna alle gevallen is het mogelijk om het bodem
gebruik inte passen in de nieuwe topografie.
De gemeenten ontvangen van het C.B.S. van de
nieuw ingetekende kaartbladen een kopie. Hierdoor
kunnen de archiefkaarten van de gemeenten eveneens
periodiek worden vernieuwd. Voor de gemeenten is
dit noodzakelijk om de wijzigingen in het bodemge
bruik in de körnende jaren aan het C.B.S. te kunnen
blijven verstrekken.
Controle
Belangrijk is dat de gegevens, die door de gemeenten
zijn verstrekt steeds berusten op een juiste interpre-
tatie van de definities. Daartoe worden de kaartbla
den aan een vrij strenge controle onderworpenVraag-
punten worden met de gemeenten besproken, hetgeen
bij dit systeem van gegevensverzameling veel een-
voudiger is dan bij de vroegere vragenlijsten.
Veel steun bij het toepassen van controles in geval van
twijfel aan de juistheid van de opgaven is met name
gekregen van de Provinciale Pianologische Diensten
(P. P.D. 's). Aangezien het voornemen voor het uit-
voeren van allerlei activiteiten, zoals de bouw van
woningen en bedrijfspanden, de aanleg van wegen enz.
ter goedkeuring aan de P. P.D. 's worden voorgelegd,
is daar namelijk veelal bekend of met de genoemde
activiteiten al is begonnen.
Sinds kort is het C.B.S. ook begonnen met het con-
troleren van de kaarten aan de hand van luchtfoto's.
Een aantal vraagpunten kan met behulp van lucht
foto's vrij goed worden opgelost. Dit betreft namelijk
vooral die gedeelten waar het bodemgebruik sterk is
gewijzigd en waar de topografie op de kaart weinig
steun meer biedt voor het intekenen daarvan. Met
behulp van luchtfoto's wordt nagegaan of het terrein
op de juiste plaats is aangegeven, of de contouren
juist zijn (vooral bij nieuw aangelegde wegen heeft
men vaak de neiging deze te breed aan te geven) en
of de verandering werkelijk al heeft plaatsgevonden.
Soms is men namelijk geneigd vanaf plankaarten het
bodemgebruik in te tekenen zonder dat de plannen al
(volledig) zijn gerealiseerd.
Beschikbare gegevens
De volgende gegevens zijn beschikbaar:
a. oppervlaktegegevens per categorie van bodem
gebruik per gemeente, combinaties van gemeen
ten (nodaal gebied, economisch-geografisch ge-
bied, COROP-gebied, provincie, Nederland) en
per kaartblad.
Het is mogelijk uitkomsten samen te stellen van
andere combinaties van gemeenten, mits het een
samenvoeging betreft van hele gemeenten;
b. oppervlaktegegevens per categorie van bodem
gebruik per Vierkant van 500 x 500 meter. Hierbij
moet de kanttekening worden geplaatst dat dit een
nevenprodukt betreft. Bij deze zeer kleine een-
heden kunnen de afwijkingen relatief groot zijn,
aangezien het in eerste instantie niet een van de
belangrijkste doelstellingen was om uitkomsten
in deze zin te publiceren;
c. de kaartbladen liggen bij het C.B.S. ter inzage.
Omdat de CBS-kaarten elke 2 jaar worden ge-
actualiseerd blijft niet van elke peildatum de
situatie op kaart beschikbaar;
d. bij het C.B.S. kunnen kleurenfoto's worden besteld
van de kaartbladen. Per kaartblad zijn de gegevens
van dfen enkele gemeente ingekleurd. Het is moge
lijk afdrukken met een afwijkende schaal te ver-
krijgenKopiefe'n op de schaal 1 10.000 (dezelfde
schaal als de originele bladen) geven een goed beeld.
Verkleinen naar schaal 1 25.000 is ook zeer goed
mogelijk. De prijs is dan aanzienlijk lager;
e. bij het C.B.S. kunnen ook kleurenkopiefe'n worden
besteld van de bodemgebruikskaarten. Een nadeel
is, dat het niet mogelijk is van een kaartblad fefen
kopie te maken aangezien het maximumformaat
van de kopiefe'n A-3 is. Van 1 topografisch blad
moeten daardoor 8 kopiefe'n worden gemaakt om
een volledig beeld te verkrijgen, de kwaliteit is
echter zeer goed en de prijs veel lager dan van
kleurenfoto's
f. de basisgegevens kunnen op magneetband worden
KT 1982. VIII. 2
15
