en verspreiding. Het blijkt dat er
signifikante verschillen bestaan
tussen de resultaten op basis van
traditionele onderzoeksmethoden
en die op basis van remote sensing.
De Russen Kopylova, Shilov en
Keiner initieerden een diskussie
over het gebruik van 'remote
sensing' voor de kompilatie van
thematische fotokaarten en over de
reproduktie van dit soort kaarten.
De overige onderwerpen waren
meer gevarieerd van aard:
Horsfall en Squirell (Canada) toon-
den nieuwe technieken, materialen
en ontwerp-elementen, die gebruikt
worden bij de vervaardiging van
kaarten voor blinden. Omdat de
produktie van kaarten voor blinden
veelal te duur is en omdat de kaar
ten vaak niet makkelijk hanteerbaar
zijn (vouwen e. d.gebruiken
Horsfall en Squirell een mengsei
van inkt en een soort fijn zand
waardoor de Symbolen voelbaar
zijn voor de blinde kaartgebruiker.
Hoffmann (DDR) demonstreerde
een onderwijsprogramma met be-
trekking tot de geautomatiseerde
kartografie voor de vervaardiging
van thematische kaarten met een
lijnplotter. De Pool Golaski sneed
opnieuw het toponymenprobleem
aan en zijn landgenoten Pelczer en
Kunicki, tenslotte, presenteerden
het gebruik van kartometrische
methoden ten behoeve van de klas-
sifikatie van kusten.
Open zitting
Een zeer gevarieerd aanbod aan
kartografische onderwerpen, een
aanbod dat recht deed aan het bre-
de Spektrum van ons vakgebied,
was het kenmerk van de open zit
ting op de laatste dag van de con-
ferentie.
Opnieuw bleek ook hier het toene-
mend belang van de toepassing van
remote sensing-technieken: Kesik
(Canada) hield een interessante
voordracht over de relatie tussen
kartografie en remote sensing en
Liouty (Sowjet Unie) besprak een
met behulp van remote sensing
gegevens tot stand körnende nieuwe
Russische thematische wereldatlas
over het natuurlijk milieu en de
natuurlijke hulpbronnen.
Het probleem van de internationale
kartering kwam ook aan de orde in
de lezing van Kostrowlcki (Polen),
die aandacht besteedde aan de ver
vaardiging van een landbouwkaart
van Europa op basis van een een-
duidige klassifikatie. Bojanowska
(Polen) gaf een overzicht van de na-
oorlogse topografische kartering in
haar land en ging daarbij ook met
name in op het gebruik van topogra
fische kaarten voor velerlei doel-
einden. De Tsjech Roubik gaf even-
eens een overzicht, maar dan van
de moderne systematische thema
tische karteringen in zijn land.
Thematische kartografie was ook
het onderwerp van de voordrachten
van Lafrenz (Bondsrepubliek Duits-
land) en Bonin (Frankrijk). Lafrenz
sprak over de weergave van absolu
te en relatieve gegevens in eän en
dezelfde kaart. Het door hem ge-
toonde voorbeeld was uit kartogra-
fisch oogpunt niet de meest geluk-
kige oplossing. Bonin, de rechter-
hand van Bertin, ging in op de
eigenschappen en funkties van
complexe inventarisatiekaarten
waarin een groot aantal Symbolen
voorkomen.
Een Benelux-vertegenwoordiging
besloot de open zitting: Van Elzak-
ker (Nederland) besprak een syste
matische aanpak voor het probleem
van de samenstelling en het ont-
werp van nationale atlassen en na
tionale atlasbladen. Depuydt (Bel-
giS) behandelde in een goede voor
dracht de door hem ontworpen
equivalente 'Kwintupel' wereldpro-
jektie, die bijvoorbeeld werd toe-
gepast op de atlasposter 'Twee-
delige Wereld'.
Poolse Nationale Karto
grafische Tentoonste11 in g
In de nationale tentoonstelling werd
een overzicht geboden van de ont-
wikkelingen in de na-oorlogse kar
tografische produktie in Polen
(1945-1982).
Tentoongesteld waren maar liefst
600 kaarten, bijna 100 atlassen,
120 voorbeelden van Poolse karto
grafische literatuur en enkele
globes. De tentoonstelling werd
toegankelijk gemaakt door middel
van een 110 bladzijden dikke, drie-
talige katalogus.
Voorbeelden van vele verschillende
soorten kaarten waren present:
topografische kaarten, kaarten
voor planning en beheer, toeristen-
kaarten, schoolkaarten, drie-
dimensionale kaarten en wandkaar-
ten. Een opvallende plaats onder
de vele thematische kaarten werd
- zowel kwalitatief als kwantitatief-
ingenomen door de 'groene golf'
van fysisch-geografische kaarten,
met name ook geologische en geo-
morfologische kaarten. Dit laatste
hangt uiteraard samen met de lang-
durige traditie van Polen op het
gebied van de geologische en geo-
morfologische kartering, een tra
ditie die voor wat betreft de geo
logische kartering reeds teruggaat
tot in de 18 e eeuw. E veneens op-
vallend was echter ook het grote
aantal toeristenkaarten en stads-
plattegronden.
De tentoongeSteide atlassen konden
worden ondergebracht in een aan
tal hoofdgroepen: algemene wereld-
atlassen, nationale en regionale
atlassen, thematische atlassen en
geografische en historische school-
atlassen. Opvallend hierbij ook nu
weer de fysisch-geografische at
lassen.
De kartografische literatuur be
stand niet alleen uit handboeken,
maar ook uit dissertaties, specifi-
caties en legenda's voor kaartse-
ries, bibliografiedn, catalogi en
tijdschriften. Bovendien werden
enkele werken tentoongesteld op
het gebied van de fotogrammetrie,
topografie en remote sensing.
Heiaas was slechts een enkele pu-
blikatie gesteld in een taal anders
dan het Pools.
Internationale Kartogra
fische Tentoonstelling
Op de internationale tentoonstelling
domineerden met name de inzendin-
gen uit de Oostbloklanden. Opval
lend bij deze landen was het grote
aantal schoolatlassen in de nogal
eenvormige stijl van de Sowjet-
onderwijskartografie. Schoolwand-
kaarten namen eveneens een belang-
rijke plaats in en ook viel de vrij
grote groep toeristen- en wegen-
kaarten uit de Oostbloklanden op.
Een tamelijk onverwachte inzending
was een uit Tsechoslowakije af-
komstige stadsplattegrond speciaal
voor blinden.
De Sowjet Unie blijkt zieh zeer in
te spannen voor de produktie van
kaartmateriaal ten behoeve van
derde-wereld-landen (Angola, Mo-
zambique, Cuba, Sri Lanka). De
beschrifting van deze kaarten is
steeds in de taal van het betreffen
de land en niet in het Russisch ge
steld. De Sowjet Unie vervult
hiermee een vergelijkbare funktie
als bijvoorbeeld Engeland met zijn
D. O. S. (Directorate of Overseas
Surveys). Op de tentoonstelling
viel overigens ook het wereldkaart-
werk op schaal 1:2. 500. 000 (de
'Karta Mira') te bewonderen.
De Westerse wereld bleek, zoals al
KT 1983. IX. 1