Legenda's bij geautomatiseerde kartografie
A.J.E. van Riel
MENU G.B.K.N.
Een körte titel, die wel enige toelichting nodig heeft.
Met geautomatiseerde kartografie doel ik niet alleen
op het tekenen van kaarten met behulp van een teken-
automaat, maar juist ook op het vervaardigen van
kartografische Produkten met behulp van een geauto-
matiseerd informatiesysteem. De eerste aktiviteit is
veel minder omvattend en minder komplex dan de
laatste. Bij de eerste aktiviteit is het hoofddoel het
grafische produkt, dat vanwege ekonomische redenen
of eisen ten aanzien van leveringstijd geautomatiseerd
wordt vervaardigd. Bij het gebruik van een geautoma
tiseerd informatiesysteem is het verkrijgen van infor-
matie hoofddoel; met behulp van zo'n systeem kunnen
naast administratieve (niet-grafische)ook grafische
en kartografische produkten worden gemaakt.
In het navolgende zal ik proberen drie aspekten van
legenda's bij geautomatiseerde kartografie nader te
belichten.
Vervaardigen van Symbolen en
lijnsignaturen
Bij het begrip legenda denkt iedereen, in elk geval
iedere kartograaf, aan een lijst van Symbolen en lijn
signaturen waarachter zeer kort omschreven Staat
wat het betreffende teken voorstelt op de bijbehorende
kaart. Geautomatiseerde kartografie biedt, naast vele
andere presentatievormen, in ieder geval ook de mo-
gelijkheid om dit soort traditionele legenda's te ver
vaardigen.
Bij komputersystemen die toegepast worden in de
grafische automatisering kan voor de opbouw van het
bestand gebruik worden gemaakt van een 'menu'. De
inhoud van zo'n menu kan zeer veel gelijkenis verto
nen met die van een legenda. Echter, de legenda
wordt gebruikt door de lezer nadat de kaart is ver
vaardigd, en het menu door de maker bij de vervaar-
diging van de kaart. Als voorbeeld is een menu afge-
beeld dat wordt gebruikt voor de vervaardiging van de
Grootschalige BasisKaart Nederland (figuur 1).
Een menu is een 'kaart', met alle elementen die voor
kunnen komen in het grafische produkt. Door een be-
paald vakje aan te wijzen worden alle variabelen (lijn-
breedte, signatuur, kleur enz die bij dat element
hören, vastgesteld. Vervolgens kan op het beeld-
scherm van het komputersysteem het punt worden
aangewezen waar een symbool of lijn moet worden ge-
plaatst. Door e&i druk op de knop kan het element
daarna met de juiste specificaties in het digitale be
stand worden opgeslagen.
Door gebruik van een menu is het ook mogelijk een
programma te starten dat een berekening uitvoert.
Afhankelijk van de berekende beschikbare ruimte kan
HUS-
NUMMERS
BEBOUWWG
KASSEN
OPENBARE
GEBOUWEN
TOEGANGS-
PAOEN
OP EN
AFRITTEN
2S
VERHARD.
«ENZEN
SO
STRAAT
NAMEN
KANTEN
25
OPENVERK
TALUD-
GESL VERH
SYMBOOL
WATER-
TALUD-
SYMBOOL
Ulli
WATER
WATERKANT
10M
WATERKANT
SYMBOOL
SO
WA TER
RA MEN
12
AS
SPOORBAAN
V.
BEGRENZING
SPOORWEG
DUKEN
13
PORTAAL
MASTEN
O
TALUD-
SYMBOOL
Ulli
AFSOL
SCHÜTTING
16
HOOGSP
MASTEN
17
CULTUUR
«ENZEN
17
BOS SYMB
KUNSTW
BRÜGGEN
VIADUCTEN
WUZuNG
LUNDKTE
TOPOGRAFE
PLAATSEN
KADER
NVULLNG
KADER
AANau
CONTROLE
Fig. 1. Menu voor de vervaardiging van de GBKN
KT 1983. IX. 1